วางผัง ออกแบบบ้าน ให้ถูกทิศทางแดดและลม

จะดีแค่ไหนถ้าการ ออกแบบบ้าน สักหลัง สามารถทำให้เราเข้าถึงความรู้สึกของการได้พักผ่อนอย่างเต็มอิ่ม

วันนี้ room Design Tips ขอนำความรู้เรื่อง “ทิศทางแดด-ลม” และ “รูปทรง” ของบ้าน ที่มีศักยภาพในการเปิดรับแสง-ลมได้อย่างเต็มที่ ซึ่งเป็นความรู้พื้นฐานในการออกแบบบ้านที่จะมีผลต่อการวางผังการใช้งานว่าจะทำอย่างไรให้บ้านมีสภาวะน่าสบาย เหมาะกับการอยู่อาศัย เพื่อให้เจ้าของบ้านสามารถใช้เวลาและใช้ชีวิตในบ้านได้อย่างมีความสุข

วางผังบ้านให้ถูกทิศแดดและลม

วางผังบ้านให้ถูกทิศแดดและลม

ทิศเหนือ เป็นทิศที่ร่มเย็นที่สุดตลอดวัน เหมาะกับเป็นพื้นที่พักผ่อนและทำกิจกรรมต่าง ๆ ทิศตะวันออก เป็นทิศที่ได้รับแสงในตอนเช้า ไม่สะสมความร้อนช่วงบ่าย ทำให้ตอนกลางคืนเย็นสบาย เหมาะจะทำเป็นห้องนอน

ทิศตะวันตก-ใต้ เป็นทิศที่ได้รับปริมาณแสงแดดมากตลอดทั้งวัน แต่มีลมพัดผ่าน จึงเหมาะเป็นห้องครัว ห้องน้ำ หรือส่วนบริการอื่น ๆ ที่ต้องการแสงแดด และการระบายอากาศที่ดี

ทิศตะวันตก เป็นทิศที่ค่อนข้างร้อนตลอดวัน จึงควรจัดสรรเป็นพื้นที่ที่ต้องการแดดและลม เช่น ทางเดินระเบียง เพื่อกันไม่ให้พื้นที่ใช้งานภายในบ้านได้รับความร้อนโดยตรง

ทิศทางลมแต่ละฤดู

ฤดูร้อน เดือนมีนาคม – พฤษภาคม ลมพัดมาทางทิศใต้ช่วยคลายร้อน

ฤดูฝน เดือนมิถุนายน – พฤศจิกายน ลมพัดจากทางทิศตะวันตกเฉียงใต้

ฤดูหนาว เดือนธันวาคม – กุมภาพันธ์ ลมพัดจากทิศตะวันออกเฉียงเหนือ

*ส่วนใหญ่คนมักนิยมหันหน้าบ้านไปทางทิศใต้ เพราะมีลมพัดเข้ามาตลอด โดยเฉพาะถ้ามีบ่อน้ำ หรือสระน้ำด้านหน้า ลมจะพัดไอเย็นจากน้ำเข้าสู่บ้าน ช่วยให้บ้านเย็นสบายมากขึ้น

ทิศทางลมแต่ละฤดู กับการออกแบบบ้าน

Design Tips: ลองวางแปลนพื้นที่พักผ่อนให้อยู่ด้านทิศเหนือ พร้อมพื้นที่เปิดโล่ง รับลมเย็น ๆ ได้จากผนังบานเฟี้ยมที่สามารถเปิดออกได้จนสุดแบบนี้ก็ดีไม่น้อย
ออกแบบ : คุณทักษ์ดนัย ภักดี โทร.08-9956-2975
รับเหมาก่อสร้าง : Blackbean Design & Construction Co.,Ltd โทร.09-4492-4297

ทิศทางลมแต่ละฤดู ทิศเหนือรับลมเย็นสบาย

Design Tips: ออกแบบพื้นที่ส่วนรับประทานอาหารและพื้นที่นั่งเล่นในทิศตะวันออกที่สามารถรับแสงแดดอุ่น ๆ ยามเช้าที่สดชื่น ช่วยสร้างความรู้สึกกระปรี้กระเปร่าให้แก่เจ้าของบ้านได้อย่างดี
ออกแบบ : D KWA Architects โทร.08-9552-4591

“รูปทรง” ของบ้าน

นอกจากการคำนึงถึงเรื่องทิศการสร้างบ้านที่มีผลต่อแสงแดดและลมแล้ว “รูปทรง” ของบ้านก็สำคัญไม่แพ้กัน เพราะบ้านแต่ละรูปทรงมีศักยภาพในการเปิดรับแสง-ลมในทิศทางที่ต่างกันออกไป

รูปทรงของบ้าน รูปตัวยู U

บ้านแบบตัวยู (U): เป็นลักษณะบ้านที่มีคอร์ตตรงกลางและมีพื้นที่ใช้งานโอบล้อม ช่วยสร้างความเป็นส่วนตัว ช่วยกระจายลม และแสงแดดให้กับตัวบ้านอย่างทั่วถึง แต่บ้านรูปแบบนี้จำเป็นต้องมีพื้นที่ค่อนข้างใหญ่

คอร์ตยาร์ดกลางบ้าน

Design Tips: ออกแบบให้มีคอร์ตยาร์ดกลางบ้าน และวางแปลนให้แต่ละพื้นที่ใช้งานแยกอิสระออกจากกัน ช่วยให้ไม่บังวิว รวมถึงทิศทางลมและแสงธรรมชาติที่สามารถเปิดรับได้เต็มที่ ช่วยให้ลมไหลเวียนเข้าออกได้ตลอดทั้งวัน บ้านไม่ร้อน
ออกแบบสถาปัตยกรรม : Physicalist โทร.09-6347-7200
ออกแบบภูมิสถาปัตยกรรม : ARCHIVE STUDIO โทร.0-2235-6695

บ้านรูปตัวแอล L

แบบบ้านตัวแอล (L): เป็นบ้านที่ยื่นพื้นที่ออกไปสองข้างคล้ายแบบตัวยู แต่จะไม่โอบล้อมทั้งหมด มีลักษณะปลอดโปร่ง ช่วยกระจายลมและแสงแดดให้กับตัวบ้านได้ทั่วถึง แนะนำให้ลองวางแปลนห้องพักผ่อนนั่งเล่น หรือห้องนอนให้หันไปทางทิศเหนือ ซึ่งเป็นทิศที่ร่มรื่นตลอดทั้งวัน

แบบบ้านสี่เหลี่ยม

แบบบ้านสี่เหลี่ยม: บ้านรูปแบบยอดนิยม เพราะสามารถจัดการพื้นที่ใช้สอยให้กระชับ เหมาะกับคนที่ต้องการสร้างบ้านขนาดกะทัดรัด แต่เนื่องจากไม่มีส่วนยื่นส่วนเว้ามากนัก ผิวอาคารที่สัมผัสกับสภาพแวดล้อมภายนอกจึงน้อยกว่า 2 รูปแบบแรก จึงทำให้การระบายลม หรือรับแสงธรรมชาติทำได้ไม่ดีนัก แต่ก็สามารถแก้ไขได้ด้วยการทำทางเดินหรือระเบียง เพื่อกันพื้นที่ใช้งานภายในบ้านไม่ให้ได้รับความร้อนโดยตรงได้

ผนังปิดทึบ ลดการปะทะของแดดทางฝั่งทิศใต้-ตะวันตก

Design Tips: เปลี่ยนจากบ้านที่มีผนังทึบตันให้กลายเป็นบ้านที่มีระเบียงทางเดิน นอกจากลดการปะทะกับแสงแดด โดยเฉพาะจากทางทิศใต้-ตะวันตกได้ดีแล้ว การทำพื้นที่แบบเปิดโล่งเช่นนี้ก็ช่วยให้พื้นที่ภายในมีอากาศปลอดโปร่งเย็นสบายกว่าผนังทึบ
ออกแบบ : EKAR Architects โทร.06-2959-9545
ผู้รับเหมาก่อสร้าง : Smart Development
ภาพ : Rungkit Cheroenwat

ความรู้ หรือทิปส์ดี ๆ ที่นำมาฝากนี้ สามารถนำไปปรับใช้ให้เหมาะสมกับสภาพพื้นที่ ความชอบ สมาชิก กิจกรรม ไลฟ์สไตล์ และงบประมาณ หรือหากต้องการไอเดียออกแบบบ้านเพิ่มเติม อ่านต่อได้ในเล่ม COUNTRY HOUSE จากสำนักพิมพ์ room Books ช้อปออนไลน์ได้ทาง https://www.naiin.com/product/detail/542767

เรื่อง : จาเนียว

ภาพประกอบ : คณาธิป