แนวทางเปลี่ยนพื้นลานแข็ง และ ทำทางเท้าให้ดีกับต้นไม้ใหญ่

ต้นไม้ใหญ่จำเป็นกับเราเสมอ ทั้งประโยชน์ด้านความร่มเย็นจากเงาไม้ในเวลากลางวัน ช่วยให้อุณหภูมิเย็นลงและดูดซับมลภาวะต่าง ๆ อีกทั้งยังให้สุนทรียภาพและความสวยงามกับเมืองและคนที่สัญจรผ่านไปมา

โดยเฉพาะบริเวณพื้นที่ทางเท้าและริมถนน แต่รู้หรือไม่ว่าต้นไม้ริมทางเหล่านั้นก็ควรได้รับการดูแลให้สวยงามและถูกต้อง ต้นไม้ใหญ่ในเมืองหลายต้นได้รับการดูแลไม่ถูกวิธีทำให้เติบโตได้ไม่เต็มที่ ทรุดโทรมและเริ่มตายลงในที่สุด กลุ่ม BIG Trees ร่วมกับเครือข่ายต้นไม้ในเมือง, บริษัทรุกขกร วิสาหกิจเพื่อสังคม จํากัด และสมาคมรุกขกรรมไทยจึงได้เสนอแนวทางการปรับเปลี่ยนพื้นที่บริเวณพื้นลานแข็ง และ ทำทางเท้าให้ดีกับต้นไม้ใหญ่และการใช้งานของคนทั้งพื้นที่สาธารณะหรือในบ้านของเรา ดังนี้

หลายคนเข้าใจผิดว่าต้นไม้ใหญ่จะสามารถหาอาหารได้เองจากน้ำใต้ดิน แต่ความจริงแล้วรากต้นไม้ใหญ่จะเปลี่ยนจากรากแก้วเป็นรากแขนงเมื่อโตเต็มที่ สำหรับยึดเกาะดินและหาอาหาร ซึ่งการคำนวณหาระยะความกว้างของรากต้นไม้ใหญ่ที่อยู่ใต้ดินคร่าว ๆ คือ 0.5 ถึง 2 เท่า ของความสูงของต้นไม้ต้นนั้น (ขนาดอาจครึ่งหนึ่งไปจนถึงสองเท่าของความสูงจากโคนต้นถึงเรือนยอด)

แนวทางการปรับเปลี่ยนพื้นที่บริเวณพื้นลานแข็ง และทำทางเท้าให้ดีต่อต้นไม้ใหญ่และการใช้งานของคน

1.เปิดแผ่นปูทางเท้ารอบต้นใหญ่เดิมออกให้หมด โดยมีรัศมีความกว้างออกจากบริเวณโคนต้นอย่างน้อยครึ่งหนึ่งของระยะทรงพุ่มด้านบน ซึ่งเป็นระยะที่ต้นไม้ควรได้รับน้ำฝนไหลซึมลงจากทรงพุ่มของต้นตกสู่ระบบรากใต้ดินในธรรมชาติ

2.ใช้เสียมลมเป่าดินหรือใช้เครื่องมือ ได้แก่ จอบ เสียมมือ ขุดดินรอบโคนต้นไม้

3.ผสมวัสดุปลูก ได้แก่ ดินอินทรีย์ , ถ่านไบโอชาร์, กาบมะพร้าว และอิฐทุบขนาดเล็ก จากนั้นเติมเข้าไปที่โคนต้นบริเวณหลุม ซึ่งเตรียมไว้สําหรับใส่วัสดุปลูก

1.บล็อกปูหญ้าขนาด 25 x 40 x 8 เซนติเมตร ปูกว้างรอบโคนต้นขนาด 40 เซนติเมตร ใช้ประมาณ 23 ก้อน 2.บล็อกพรุน ที่น้ำกับอากาศซึมผ่านได้ ขนาด 10 x 20 x 6 เซนติเมตร ปูกว้างเต็มพื้นที่ที่เปิดหน้างาน 3.แผ่นปูพื้นคอนดรีตสำเร็จรูป

4.ทำทางเท้าหรือลานโดยรอบใหม่ด้วยวัสดุพรุน ที่น้ำและอากาศสามารถผ่านได้มากพอสำหรับระบบราก เช่น บล็อกพรุนหรือบล็อคปูหญ้า (ตามตัวอย่างในภาพ)

5.ตัดแต่งกิ่งแห้ง, ตัดเนื้อไม้ที่ตายออก, ตัดลดน้ําหนักกิ่ง, วางโครงสร้างกิ่งให้สมดุล

พื้นทางเดินที่คนสามารถใช้ประโยชน์ได้ และ ต้นไม้ยังสามารถหาอาหารได้จากสารอาหารและน้ำจากผิวดิน ทำให้ต้นไม้โตได้อย่างแข็งแรง

สิ่งที่ไม่ควรทำ แต่คนมักเข้าใจผิด

1. ตัดรากพูพอนที่ดันทางเท้าขึ้นมา โดยเฉพาะการใช้การดึงด้วยเครื่องยนต์อย่างรถแบคโฮ หรือการใช้เครื่องมือ อย่างมีด และขวานฟันรากให้ขาด โดยไม่มีความรู้
2. ใช้วัสดุดาดแข็งทดแทนที่ เนื่องจากไม่มีรูพรุนมากพอสำหรับระบบราก เช่น ปูน, คอนกรีต, ยางมะตอย รวมไปถึงอิฐ หิน ดิน ทรายหรือวัสดุอื่น ที่มีการอัดบดทับจนแน่น
3. การปิดทับพื้นที่ว่างรอบโคนต้นไม้เดิมด้วยหญ้าเทียม

ขอขอบพระคุณในความร่วมมือของกรุงเทพมหานคร , กระทรวงกลาโหม ม.ธรรมศาสตร์ , กรมป่าไม้ , กรมศิลปากร และ SCG

แนวทางการปรับเปลี่ยนพื้นที่บริเวณพื้นลานแข็ง และทำทางเท้าให้ดีต่อต้นไม้ใหญ่และการใช้งานของคน

สิ่งที่ไม่ควรทำ แต่คนมักเข้าใจผิด

บทความที่เกี่ยวข้อง