ราคาจัดสวน มาถึงอีกหนึ่งส่วนประกอบสำคัญที่ทำให้บ้านน่าอยู่มีชีวิตชีวามากขึ้นคือการจัดสวน ซึ่งมีทั้งสวนจัดเองและว่าจ้าง นักจัดสวน ดำเนินการให้
โดยทั่วไปแล้วการประเมิน ราคาจัดสวน โดย นักจัดสวน เป็นอีกขั้นตอนที่สำคัญสำหรับผู้ที่คิดจะจัดสวน เพราะจะทำให้สามารถควบคุมความต้องการให้เป็นไปตามงบประมาณที่มีอยู่และยังสามารถทำความเข้าใจร่วมกับ นักจัดสวน หากต้องการเพิ่มหรือตัดทอนรายละเอียดต่างๆ ในงาน ช่วยทำให้ขั้นตอนต่างๆ ในการดำเนินงานใช้เวลาน้อยลง โดยการคิดราคาจัดสวนนั้น นักจัดสวน จะคิดราคาค่าจ้างแบ่งเป็นสองส่วนใหญ่ๆ คือ
1 ค่าออกแบบ
2 ค่ารับเหมาจัดสวน ซึ่งประกอบไปด้วยค่าวัสดุอุปกรณ์ ค่าแรง ค่าต้นไม้ และค่าดำเนินการ โดยแจกแจงแต่ละส่วนดังนี้
การประเมินราคาจัดสวนจำแนกราคาเป็นส่วนต่างๆ ดังนี้
1 ราคาพรรณไม้ นักจัดสวนจะทำรายการแจกแจงรายละเอียดชนิดของพรรณไม้ ขนาด จำนวน และราคา ที่ใช้ในการตจัดสวน
2 ราคาวัสดุ อุปกรณ์ มีรายละเอียดของวัสดุอุปกรณ์ต่างๆ ที่ใช้ในการจัดสวน รวมถึงดินผสม ทราย ปุ๋ย และอุปกรณ์เคมีอื่นๆ
3 ค่าแรง แยกเป็นค่าแรงในการปลูกต้นไม้ คิดเป็น 30-50 เปอร์เซนต์ของราคาพรรณไม้ และค่าแรงติดตั้งวัสดุคิดเป็น จำนวนคนงาน x จำนวนวัน (บางรายจะคิดค่าแรงในการปลูกต้นไม้รวมกับราคาพรรณไม้ที่เสนอมาตั้งแต่ต้น ส่วนค่าแรงติดตั้งวัสดุอาจคิดรวมกับค่าดำเนินการ)
4 ราคางานเหมา ราคางานก่อสร้างบางส่วน นักจัดสวนบางรายอาจคิดราคาแยกเหมารวมเป็นชิ้นงาน เช่น ค่าถมดิน ค่าสร้างพื้นไม้ หรือค่าสร้างบ่อปลา (คิดเป็นราคาเหมารวมหรือราคาต่อตารางเมตร ค่าปูหญ้า (คิดราคาเป็นตารางเมตร) ซึ่งยอดเงินของราคางานเหมาทั้งหมดจะไม่ถูกรวมในการคิดเปอร์เซ็นต์ค่าดำเนินการ การเรียกเก็บค่ารับเหมานั้น คิดเป็น 50 50 คือจ่ายทันทีที่ตกลงว่าจ้า 50 % และจ่ายอีก 50% เมื่อส่งมองงานเรียบง่าย ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับข้อตกลงกับผู้รับเหมาด้วยเช่นกัน
5 ค่าดำเนินการ รวมถึงส่วนของกำไรประมาณ 30 เปอร์เซ็นต์ของราคาจัดสวนทั้งหมด ซึ่งราคานี้อาจจะไม่ตายตัวขึ้นอยู่กับราคารวมของสวน ในกรณีที่มีงานสวนมีราคาสูง เปอร์เซ็นต์อาจลดลง หรือถ้าราคาต่ำก็อาจเพิ่มขึ้น ราคาดังกล่าวจะขึ้นอยู่กับข้อตกลงของนักจัดสวน (การคิดเปอร์เซ็นต์ค่าดำเนินการจะไม่นำราคางานเหมามาคิดรวม)
6 ค่าแบบ โดยปกติแล้ว จะคิดค่าแบบประมาณ 5-10 เปอร์เซ็นต์ แล้วแต่ราคาประเมินรวม ซึ่งนักจัดสวนบางรายอาจจะคิดราคาค่าแบบรวมไว้ในค่าดำเนินการ (ในกรณีที่นักจัดสวนกับผู้ออกแบบรายนั้นๆ) ส่วนกรณีการเบิกจ่ายเงินส่วนใหญ่จะแบ่งเป็นงวดๆ รวม 3 งวด ในอัตรา 30 40 30 โดยงวดแรกจะเรียกเก็บก่อนเริ่มจัดสวน งวดที่สองจะเรียกเก็บเมื่อทำงานฮาร์ดสเคปเสร็จ หรือคืบหน้าไปประมาณ 60-70 เปอร์เซ็นต์ ส่วนงวดสุดท้ายจะเรียกเก็บเมื่อมีการส่งมอบงานเรียบร้อยแล้ว หรือแล้วแต่นักจัดสวน
สำหรับงานภูมิสถาปนิกที่มีหน้าที่ออกแบบ หากมีขั้นตอนการควบคุมงานก่อสร้าง จะคิดราคาบริการวิชาชีพภูมิสถาปัตย์ด้วย ซึ่งเป็นไปตามกฎของสมาคมภูมิสถาปนิกประเทศไทย โดยกำหนดไว้3 วิธี ดังนี้
1 คิดตามเวลาการทำงาน (รายชั่วโมงหรือรายวัน)
2 คิดเป็นสัดส่วนของค่าก่อสร้างที่ต้องดูแล
3 ราคาที่ตกลงก่อนว่าจ้างจะคิดค่าบริการเท่าไร และมีรายละเอียดอะไรบ้าง ทั้งนี้อยู่ในข้อตกลงระหว่างภูมิสถาปนิกกับผู้ว่าจ้าง ว่ามีบริการคิดค่าควบคุมงานไว้ในค่าดำเนินการแล้วหรือยัง
ข้อตกลงอื่นๆ หลังจากจัดสวนเสร็จแล้ว นักจัดสวนบางรายอาจมีบริการดูแลสวนให้ 1-3 เดือน และอาจรับประกันต้นไม้ให้ด้วย หากต้นไม้ตายสามารถเปลี่ยนหรือปรึกษาได้ ซึ่งจะรวมค่าดูแล ค่าประกันความเสี่ยง และค่าอื่นๆไว้ในค่าดำเนินการ นักจัดสวนบางรายอาจลดค่าดำเนินการให้แต่จะไม่รวมค่าดูแลและค่าประกัน
เรื่อง : อรรถ
ภาพ : คลังภาพบ้านและสวน