บ้านทำมือของต่อลาภ ลาภเจริญสุข (เหิร) หลังนี้อยู่ไกลออกไปจากรัศมีความวุ่นวายและแสงสีของนิมมาน-เหมินท์ซิตี้ คุณเหิร ศิลปินหนุ่มอยุธยาผู้ก่อตั้งอาร์ตสเปซดังเมืองเชียงใหม่ Gallery Seescape ผู้ให้กำเนิดเจ้า Bestto Boy มนุษย์สวิตซ์ไฟและนักประดิษฐ์ยานอาม่าจากแจกันลายครามที่หลายคนคุ้นตา
บ้านทำมือของต่อลาภ ลาภเจริญสุข ได้ค่อย ๆ ก่อร่างสร้างบ้านหลังใหม่ขนาดกะทัดรัดแสนอบอุ่นซึ่งอยู่ห่างจากบ้านเก่าแค่ไม่กี่ก้าว โดยเขาเปรียบบ้านหลังนี้เป็นเหมือนผลลัพธ์ที่เกิดจากการผสมผสานชีวิตเข้ากับการทำงานศิลปะด้วยสองมือแบบค่อยเป็นค่อยไปแต่ชัดเจนในทุกรายละเอียด
จากเดิมที่เป็นโกดังเก็บวัสดุและอุปกรณ์ทำงานศิลปะขนาด 4 x 8 เมตร คุณเหิรกับทีมช่างคู่ใจอีก 2 – 3 คนรื้อโครงสร้างเดิมออก แล้วต่อเติมให้กลายเป็นโฮมสตูดิโอขนาด 3 ชั้นที่สะกิดความทรงจำเราตั้งแต่แรกเห็นด้วยเส้นสายง่าย ๆ และหลังคาทรงจั่ว ชวนให้นึกถึงภาพวาดบ้านหลังน้อยของเด็กวัยกำลังฝัน โดยตัวบ้านได้รับการออกแบบให้หันหน้าเข้าทักทายบ้านหลังเก่าซึ่งตั้งอยู่ทางทิศตะวันตก แล้วเชื่อมด้วยทางเดินปูนลอยฟ้าเล็ก ๆ
กระบวนการออกแบบเริ่มต้นจากความพยายามต่อยอดจากวัสดุเก่าที่เขาชอบสะสมมาสร้างสรรค์ใหม่ในฟังก์ชันและรูปฟอร์มที่ต่างออกไป ด้วยความเชื่อว่าวัสดุที่ผ่านกาลเวลาเหล่านั้นสามารถมอบความทรงจำและเรื่องราวให้ผู้คนได้ไม่รู้จบ
“ภาพแรกในหัวเลยคือ อยากทำสตูดิโอที่มีสะพานข้ามระหว่างอาคารที่ให้ความรู้สึกเหมือนเรากำลังเดินอยู่บนต้นไม้ใหญ่มองขึ้นไปเห็นท้องฟ้า ดังนั้นตัวอาคารจึงต้องมีความสูงรับกับสะพาน แต่หัวใจสำคัญในการก่อสร้างบ้านหลังนี้จริง ๆ คือ มันถูกสร้างสรรค์ขึ้นจากวัสดุเก่าที่รวบรวมไว้อยู่แล้ว ไม่ว่าจะเป็นไม้สักเก่า เหล็กเก่า แล้วค่อย ๆ นำมาคิดต่อว่าจะเอามาทำเป็นอะไรได้บ้าง กว่า 30 % ของบ้านนี้จึงเป็นการนำวัสดุเก่ากลับมาดีไซน์ใหม่ อย่างโต๊ะกินข้าวเราก็ใช้ประตูไม้สักเก่ามาทำขอบให้มน ล้อมกรอบด้วยทองแดงแล้วมิกซ์เข้ากับขาเหล็กเก่าขึ้นสนิม”
ความตั้งใจแรกคืออยากให้บ้านหลังนี้เป็นทั้งพื้นที่โชว์งานและทำงานศิลปะ จึงออกแบบตัวอาคารให้เปิดรับแสงธรรมชาติมากที่สุด ด้วยการติดตั้งบานกรอบเหล็กเป็นช่องสี่เหลี่ยมแล้วกรุกระจกใสเต็มผนังทั้งผืน และออกแบบพื้นที่ภายในอาคารเป็นโถงสูงแบบดับเบิ้ลสเปซเชื่อมต่อมุมมองทางสายตาทำให้ทุกคนสามารถชมงานศิลปะได้จากทุกมุม
พื้นที่ภายในแบ่งเป็นส่วนแสดงงานสตูดิโอเพ้นต์ภาพ ส่วนรับประทานอาหาร ครัว และส่วนรับแขกที่ชั้นล่าง ส่วนชั้น 2 เป็นพื้นที่นั่งเล่นและพื้นที่ทำงานเอกสารเรื่อยไปจนถึงชั้น 3 ที่เป็นส่วนของห้องนอนใต้หลังคามีช่องแสงกลม ๆ ชวนให้เราหลับใต้แสงดาวและตื่นใต้แสงตะวัน
“ใจผมชอบกระจกบานใหญ่นะ แต่ทำไม่ได้(หัวเราะ) เพราะงานส่วนใหญ่ในบ้านเป็นแฮนด์เมดหมดเลยจำเป็นต้องแบ่งซอยกระจกออกเป็นช่อง ๆ ช่วยให้เราติดตั้งกระจกได้เอง”
เพราะเป็นบ้านทำมือ เจ้าของบ้านจึงสามารถออกแบบองค์ประกอบและข้าวของเครื่องใช้ต่าง ๆ ภายในบ้านให้มีฟังก์ชันพิเศษเหมาะกับรูปแบบการใช้ชีวิตในพื้นที่จำกัดของบ้านได้อย่างอิสระ โดยเฉพาะการออกแบบบันไดให้เป็นมากกว่าบันได
“บันไดคือส่วนโชว์ของบ้านเลยก็ว่าได้ ผมสนใจงานออกแบบบันไดมาก เพราะมันสัมพันธ์กับความสูงบ้านสัมพันธ์กับพื้นที่ที่เสียไปในอาคาร จึงอยากได้ดีไซน์ให้ใช้งานได้สบายโดยกินพื้นที่แคบสุด และทำหน้าที่เสมือนเป็นประติมากรรมกลางบ้านในเวลาเดียวกัน” เขาเล่าถึงไอเดียการทำให้ “บันได” กลายเป็นหัวใจของบ้านที่เชื่อมโยงพื้นที่การใช้งานและสร้างบรรยากาศความเป็นศิลปะได้อย่างน่าสนใจ
แม้ว่างานทำมือจะสร้างความเป็นไปได้ใหม่ ๆ ให้บ้าน ขณะเดียวกันก็มาพร้อมกับความท้าทายที่น่าสนุก
“ความยากคือเรื่องของการจัดการกับวัสดุ พอเราใช้วัสดุที่เป็นของเหลือใช้จริง ๆ อย่างเหล็กทำบันได เราอยากได้สัก 10 อัน แต่ความจริงเราอาจหามาได้แค่ 4 อัน เราต้องรู้จักปรับใช้หรือหาอะไรมาผสมผสานต้องคิดกันตลอดกระบวนการ ข้อเสียของการทำงานลักษณะนี้คือเราไม่สามารถทำให้ผลลัพธ์ออกมาสมบูรณ์แบบเต็มร้อยมันจะขาด ๆ เกิน ๆ หน่อย แต่ถ้ามองในแง่ดีเหมือนเราได้อยู่อาศัยในงานศิลปะของตัวเอง เพราะเราตีค่าการผสมผสานวัสดุเป็นเหมือนการประกอบงานประติมากรรมชิ้นหนึ่ง ทุก ๆ มุมในบ้านสามารถตกแต่งตัวมันเองมีร่องรอย มีสีสัน ซึ่งผมว่าความเป็นจริงชีวิตคนเรามันก็ไม่ได้เป๊ะเหมือนใน 3D หรอก” ศิลปินหนุ่มบอกเราด้วยรอยยิ้ม
เจ้าของ – ตกแต่ง คุณเหิร – ต่อลาภ ลาภเจริญสุข
เรื่อง polarpoid ภาพ สิทธิศักดิ์
สไตล์ ประไพวดี ภาพประกอบ คณาธิป
เรียบเรียง Parichat K.