รวมผักสวยน่าปลูก กินได้ ตกแต่งสวนครัวให้สวยขึ้น

ยังมี ผักใบสวย อีกหลายชนิดมีรูปร่างหน้าตาและสีสันสวยงาม ปัจจุบันจึงมีการนำมาใช้ในการประดับตกแต่งสวนมากขึ้น กลายเป็นสวนสวยที่ตกแต่งได้และยังเก็บมากินได้ด้วย นับเป็นเทรนด์การจัดสวนยุคใหม่ที่กำลังนิยมกันเลยทีเดียว

ผักใบสวย ไม่เฉพาะแค่ใช้จัดสวนในบ้านเท่านั้นแต่ยังต่อยอดไปใช้กับร้านอาหารและคาเฟ่ต่าง ๆ ในการปลูกพืชผักให้ได้ประโยชน์ทั้ง 2 ด้าน จะปลูกประดับลงแปลง ปลูกเป็นไม้ประดับกระถางก็ได้ทั้งสิ้น มาดูกันว่ามีผักสวย ๆ อะไรน่าปลูกบ้าง

พริก (Chilli,Pepper) พืชผักอายุ 1-2 ปี ผลมีหลากหลายทั้งขนาด รูปร่าง สี และความเผ็ด ปัจจุบันมีการปรับปรุงพันธุ์ให้มีสีสันและรูปร่างผลสวยงามหลายแบบ ใช้รับประทานและประดับได้ด้วยในตัวการปลูกพริกควรเตรียมดินปลูกให้ระบายน้ำดี รักษาความสะอาดในแปลงปลูก ปลูกพืชหมุนเวียนเพื่อลดการสะสมโรคในดิน และป้องกันด้วยการฉีดสารชีวภัณฑ์ หากพบโรคแอนแทรคโนส (โรคกุ้งแห้ง) เริ่มระบาดให้หลีกเลี่ยงการให้น้ำด้วยระบบสปริงเกลอร์ชั่วคราว

มะเขือเทศ (Tomato)ไม้เลื้อยอายุสั้นต้องการแสงแดดในการเจริญเติบโตค่อนข้างมาก มีหลายพันธุ์ให้เลือกปลูกทั้งพันธุ์ที่มีผลขนาดใหญ่และผลเล็ก เช่นมะเขือเทศราชินี มะเขือเทศสีดา มะเขือเทศผลใหญ่ เป็นต้น มะเขือเทศมีอายุเก็บเกี่ยวประมาณ 70-90 วันขึ้นอยู่กับสายพันธุ์ สามารถเก็บเกี่ยวต่อเนื่องได้ 6 เดือน

Tip มะเขือเทศเป็นพืชที่ต้องการแคลซียมสูง อาจให้ปุ๋ยทางใบทุก 15 วัน เพื่อเสริมธาตุอาหารรองและธาตุอาหารเสริม

ซอร์เรล (Sorrel)พืชผักล้มลุกอายุหลายปี ลำต้นแตกกอ ใบเรียวรูปไข่ถึงรูปลูกศร มีหลายสายพันธุ์แต่ที่นิยมปลูกในบ้านเราเป็นพันธุ์ที่มีเส้นใบสีแดง ใบจึงมีลวดลายสวยงาม  มีใยอาหารสูง อุดมไปด้วยวิตามินเอและซี ปลูกเลี้ยงง่ายเหมาะสำหรับมือใหม่ เติบโตได้ดีในบิวณที่มีแสงแดดรำไรถึงแดดจัด ชอบดินร่วนซุยระบายน้ำดี ไม่ขังแฉะ และมีอินทรียวัตถุสูง

สวิสชาร์ด (Swiss Chard)หรือชาร์ด บ้างเรียกผักกาดแดง เป็นพืชผักล้มลุกตระกูลเดียวกับบีตรู้ต มีหลายสายพันธุ์ให้เลือกปลูก ใบหยิกเป็นคลื่นสีเขียวเข้ม ก้านใบมีขนาดใหญ่และแบนสีสันสวยงามหลายสี ได้แก่ แดง ส้ม เหลือง ชมพู ม่วง และขาว จึงนิยมปลูกเป็นไม้ประดับด้วยและนอกจากสีสันสวยงามยังมีคุณค่าทางอาหารสูง นำมารับประทานสด สลัด ซุป สตู ผัด ใส่พาสต้า

Tips หากปลูกในที่ร่มต้นและใบจะมีสีซีด ใบนิ่ม ค่อนข้างอ่อนแอ , สวิสชาร์ดค่อนข้างตอบสนองต่อธาตุอาหารและดูดกลิ่นรสได้ดี จึงไม่ควรใส่ปุ๋ยคอกมากเกินไป และควรเก็บเกี่ยมมารับประทานหลังจากใส่ปุ๋ยคอกไปแล้ว 15 วัน

บีตรู้ต (Beetroot)หรือบีต พืชผักอายุ 2 ปี ตระกูลเดียวกับสวิสชาร์ดแต่นิยมปลูกเป็นพืชผักอายุปีเดียว มีก้านใบสีม่วงอมแดงดูสวยงามส่วนที่นิมยมนำมารับประทานคือ รากสะสมอาหารซึ่งเป็นรากแก้วที่พองโต เรียกว่า หัว รูปทรงกลมป้อม ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 4-5 เซนติเมตร ผิวสีม่วงอมแดงหรือสีชมพู มสารอาหรสูง ช่วยต้านอนุมูลอิสระ นิยมนำมารับประทานสดกับสลัดผัก คั้นน้ำและทำเครื่องดื่ม สมู้ตที ปรุงอาหารคาวหวาน ดองน้ำส้มสายชู และใช้เป็นสีธรรมชาติกับอาหารและขนมได้

แรดิช (Radish)หรือหัวผักกาดแดงหัวผักกาดฝรั่ง อยู่ในตระกูลกะหล่ำ พืชผักอายุ 2 ปี แต่นิยมปลูกเป็นผักอายุปีเดียว เจริญเติบโตเร็ว มีลำต้นสั้นๆเชื่อมระหว่างรากกับใบ ส่วนที่นำมาบริโภคคือรากสะสมอาหารใต้ดิน เป็นรากแก้วพองโต เรียกว่า หัว รูปกลมหรือไข่ตามแต่สายพันธุ์ ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง  2-5 เซนติเมตร ผิวสีแดงหรือชมพูเนื้อในสีขาวนวลหรือชมพู มีกลิ่นฉุนเล็กน้อย ปรับตัวเข้ากับสภาพแวดล้อมได้ง่ายจึงปลูกได้ตลอดปี นิยมรับประทานสดโดยฝานบาง ๆ ใส่จานสลัดผัก นำไปประกอบอาหารประเภทซุป ต้มจืด และทำเครื่องดื่มได้

สมุนไพรฝรั่ง (Herbs) เช่น โรสแมรี่ ทาร์รากอน  มิ้นท์ปัจจุบันสมุนไพรฝรั่งเป็นที่นิยมนำมาปลูกแทนไม้ประดับในสวน ด้วยลักษณะต้นที่สวยงามสามารถนำมาปลูกร่วมกับไม้ประดับได้ดี ทั้งยังมีกลิ่นหอมนำมาใส่อาหารและเครื่องดื่มได้หลากหลาย สมุนไพรฝรั่งส่วนใหญ่ชอบดินระบายน้ำดี ไม่ขังแฉะ ควรให้น้ำสม่ำเสมอ ต้องการแสงแดดค่อนข้างมาก หากต้องการหาข้อมูลการปลูกเพิ่มเติมสามารถอ่านได้ที่หนังสือ My little Farm สมุนไพรฝรั่ง เขียนโดยคุณศุกิจ มีลาภ แห่งสุขเย็นการ์เด้นท์

ผักสลัด (Lettuce)ผักสลัดที่นิยมปลูกและบริโภคในบ้านเราสส่วนใหญ่จะอยู่ในกลุ่มผักกาดหอม ซึ่งเป็นผักฤดูเดียว เช่นกรีนโอ๊ค เรดโอ๊ค คอส บัตเตอร์เฮด ไอซ์เบิร์ก ผักกาดแก้ว สามารถปลูกได้ตลอดปี นิยมนำใบมารับประทานสดเป็นสลัดผัก แกล้มอาหารรสจัด และตกแต่งจานให้อาหารน่ารับประทาน ผักสลัดสามารถปลูกลงดิน หรืปลูกลงกระถางได้ กรณีปลูกลงกระถางให้ใช้กระถางขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 6-8 นิ้วกระถางละ 1 ต้น เรียนรู้วิธีปลูกผักได้ที่ บ้านและสวน Class room

ผักดอกสวย(Flowering vegetables) นอกจากผักที่มีรูปร่างและสีสันสวยงามแล้วยังมีกลุ่มพืชผักที่ให้ดอกสวยงามสามารถปลูกรับประทาน หรือปลูกประดับในสวนแทนไม้ดอกได้ดี เช่น  กวางตุ้งดอก กุ่ยช่าย กุ่ยช่ายม่วง ผักเสี้ยน มัสตาร์ดดิลล์ เป็นต้น สามารถนำมารับประทาน ตกแต่งอาหารและเครื่องดื่ม

กะหล่ำประดับ (Cabbage) ปลูกแบบเดียวกับกะหล่ำปลีและพืชตะกูลกะหล่ำอื่น ๆ เป็นพืชผักอายุ 2 ปี แต่นิยมปลูกเป็นพืชผักอายุปีเดียว สามารถนำใบมารับประทานได้เหมือนกะหล่ำทั่วไปแต่จะมีลักษณะแข็งกว่านิยมปลูกประดับในแปลงร่วมกับไม้ประดับชนิดอื่น

เคลหรือคะน้าใบหยิก(Kale)พืชผักอายุหลายปี นิยมปลูกและเก็บเกี่ยวเหมือนพืชอายุ 1-2 ปี มีทั้งแบบใบหยิกสีเขียว ใบหยิกสีม่วงถึงแดง ใบยาวสีเขียว และใบยาวสีม่วงถึงน้ำตาล  ใบรสชาติคล้ายคะน้า สามารถปลูกได้ตลอดปี เจริญเติบโตเร็ว มีทรงพุ่มสวยสมบูรณ์ ใบหยิกฟูและสีสดจัดหน้าหนาว นิยมปลูกเป็นไม้ประดับ มีคุณค่าทางโภชนาการสูงจนได้ชื่อว่าเป็นราชินีแห่งผักใบเขียว รับประทานสดเป็นผักสลัด ทำเครื่องดื่มสมู้ตที และปรุงสุกใช้แทนคะน้า

Tip นิยมเก็บเกี่ยวโดยทยอยตัดใบล่างไปรับประทานเรื่อย ๆตั้งแต่ต้นมีอายุ 45 วัน เป็นต้นไป การเก็บแต่ละครั้งควรเหลือใบ 6-7 ใบ

ฟักทองญี่ปุ่น (Japanese Pumpkin) ไม้เลื้อยอายุสั้น ลำต้นเป็นเถา ผลกลมค่อนข้างแบนขนาดน่ารัก มีคุณค่าทางอาหารสูงนำไปประกอบอาหารได้ทั้งคาวและหวาน สามารถรับประทานยอดอ่อนและดอกได้ด้วย ปลูกได้ทั้งในกระถางขนาด 12-15 นิ้ว กระถางละ 1 ต้น และลงแปลง การดูแลควรรดน้ำ สม่ำเสมอ ไม่แห้งหรือแฉะเกินไป ในช่วงติดผลระวังอย่างให้ขาดน้ำ

ฟักทองบัตเตอร์นัต (Butternut Squash)ฟักทองบัตเตอร์นัท หรือฟักทองน้ำเต้า เป็นไม้เลื้อยอายุสั้น ลำต้นเป็นเถา ผลกลมยาวคล้ายน้ำเต้า เปลือกหนาแข็ง อุดมไปด้วยสารต้านอนุมูลอิสระ ช่วยฟื้นฟูผิว บำรุงสายตา มีใยอาหารมาก ไขมันต่ำ เนื้อรสชาตหวานมันคล้ายฟักทอง กลิ่นหอมคลฃ้ายเนย นิยมนำไปปรุงอาหารทั้งอบ นึ่ง ผัด ทำซุป และขนม บางพันธุ์รับประทานได้ทั้งเปลือก ปลูกได้ทั้งในกระถางขนาด 12-15 นิ้ว กระถางละ 1 ต้น และลงแปลง การดูแลควรรดน้ำ สม่ำเสมอ ไม่แห้งหรือแฉะเกินไป ในช่วงติดผลระวังอย่างให้ขาดน้ำ

ต้นหอมญี่ปุ่น (Japanese Bunching Onion) หรือต้นหอมยักษ์เป็นพืชผักอายุ 2 ปี แต่นิยมปลูกเป็นผักอายุปีเดียว ลักษณะคล้ายต้นหอมฝรั่งหรือกระเทียมต้น (Leek) แต่เป็นคนละชนิดกัน นอกจากนี้ยังคล้ายต้นหอมไทยแต่มีขนาดใหญ่กว่า รับประทานได้ทั้งใบและต้น แต่นิยมรับประทานต้นมากกว่า ส่วนต้นที่นำมารับประทานคือลำต้นเทียมที่มีลักษณะกลมยาวสีขาว ซึ่งมีรสชาติหวานและหอม ช่วยเพิ่มกลิ่นและรสชาติของอาหารได้ดีโดยเฉพาะใส่ซุปและซอส  ใบสีเขียวที่มีลักษณะเป็นหลอดไม่นิยมนำมาทำอาหาร

สำหรับผู้ที่หาไอเดียปลูกผักและความรู้ในการปลูกผักอ่านเพิ่มเติมๆได้ที่หนังสือ “จัดสวนกินได้อย่างมีสไตล์” และ “ผักนอกปลุกง่าย ทำได้ทุกฤดู” สำนักพิมพ์บ้านและสวน หรือเรียนรู้การปลูกผักต่าง ๆ ฟรีได้ที่ บ้านและสวน Classroom “ผักนอกปลูกง่าย ทำได้ทุกฤดู”

เรื่อง วรัปศร

ภาพ คลังภาพบ้านและสวน / ศูนย์การเรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียง ๙ ดี / S  Organic Farm

เรียบเรียงข้อมูลจาก

• หนังสือ “ผักนอกปลูกง่าย ทำได้ทุกฤดู” สำนักพิมพ์บ้านและสวน โดย วิรัชญา จารุจารีต และ อาจารย์เกศศิรินทร์ แสงมณี
• หนังสือ “จัดสวนกินได้อย่างมีสไตล์”

กะหล่ำดอก ผักมากประโยชน์มากสรรพคุณ กับข้อควรระวัง! ที่คุณควรรู้