หากนึกถึงพรรณ ไม้ดอกหอม นอกจากรูปทรงดอกและสีสันสวยงามแล้ว เสน่ห์อีกอย่างหนึ่งคงหนีไม่พ้นกลิ่นที่หอมดึงดูดทั้งผู้คนและแมลงให้เข้ามาดอมดม ด้วยกลิ่นหอมที่แตกต่างกันพันธุ์ไม้ดอกหอมแต่ละชนิด จึงเป็นเสน่ห์ในตัวที่ทำให้ใครหลายคนตกหลุมรักและชื่นชอบไม้ดอกหอมโดยไม่รู้ตัว พอรู้ตัวอีกทีอาจมีไม้ดอกหอมปลูกอยู่รอบบ้านแล้วก็เป็นได้
เราได้รู้จักกับ คุณวิวัฒน์ เลาหพันธกิจ นายกสมาคมไม้ดอกไม้ประดับภาคตะวันออกซึ่งเป็นอีกหนึ่งคนที่หลงใหลในเสน่ห์ ไม้ดอกหอม จึงปลูกไม้ประดับและไม้ดอกหอมไว้หลากหลายชนิด
จุดเริ่มต้นเสน่ห์ ไม้ดอกหอม
แต่เดิมคุณวิวัฒน์ปลูกไม้ดอกไม้ประดับจำพวกสับปะรดสีอยู่ก่อนแล้ว และเล่าว่า “ผมสนใจไม้ดอกหอมต้องการเก็บรวบรวมผสมสายพันธุ์ให้อยู่ในที่เดียว เพราะไม้ดอกหอมส่วนมากค่อนข้างมีเสน่ห์ ทั้งดอกและรูปทรงลำต้นสวย รวมถึงมีกลิ่นหอมน่าดึงดูดมากกว่าไม้ดอกไม้ประดับที่แค่สวยอย่างเดียวส่วนตัวผมชื่นชอบไม้ดอกหอมอย่างพุดอยู่แล้วจึงปลูกไม้ดอกหอมอย่างพุดเป็นหลักเนื่องจากมีกลิ่นหอมเฉพาะตัว มีรูปทรงลำต้นที่สวยงาม และหาได้ง่าย”
ไม้ดอกหอมที่คุณวัฒน์ปลูกแรกเริ่มและรู้สึกชอบประทับใจ คือ“พุดกุหลาบ พุดจีบลา พุดแม่ลาน้อย พุดดาราราย ปลูกง่ายสำหรับมือใหม่ก็สามารถปลูกได้ส่วนพุดที่ชอบที่สุดจะเป็นพุดวิรัชศิลป์กับพุดชมพู ชอบทรงต้น รูปทรงดอก และกลิ่นหอมหวานที่ไม่มากจนเกินไป”
ซึ่งคุณวิวัฒน์ได้แรงบันดาลใจในการปลูก ไม้ดอกหอม ในแต่ละสายพันธุ์ จากการศึกษาหนังสือรวบรวมพรรณไม้ดอกหอมหลากหลายเล่มโดยเฉพาะหนังสือ “ไม้ดอกหอม” ของ ดร. ปิยะ เฉลิมกลิ่น ทำให้รู้จักพุดหรือไม้ดอกหอมชนิดอื่น ๆ ที่ไม่เคยรู้จักและเกิดความสนใจจึงหามาปลูก
การดูแลที่แสนง่าย
การดูแลปลูกเลี้ยงสำหรับคุณวิวัฒน์“พุดถือได้ว่าเป็นไม้ที่ปลูกได้ง่ายไม่ค่อยมีปัญหาในการดูแลมาก ถ้าเทียบกับต้นมะลิแล้ว มะลิค่อนข้างที่จะปลูกยากกว่าแต่ถ้าเป็นพุดปลูกสบายเลยบ้านเรา เนื่องจากพุดเป็นไม้ชอบแสงแดดจัดเต็มวันหรือกลางแจ้ง ซึ่งตรงกับสภาพอากาศเมืองไทย ทำให้เหมาะแก่การปลูกพุดเป็นอย่างมาก ถ้าหากปลูกในที่ร่มจะไม่ค่อยออกดอกมากนัก สามารถควบคุมได้ด้วยการให้น้ำและให้ปุ๋ย พุดต้องการปริมาณน้ำปานกลาง ควรรดน้ำสม่ำเสมออย่างน้อย 5-7 ครั้ง/สัปดาห์ครับ”
พรรณไม้หาดูยากอย่าง “ต้นหมักม่อ”
นอกจากพุดแล้วคุณวิวัฒน์ ยังปลูกไม้ดอกหอมหายากหลากหลายชนิด และไม้ดอกที่ดึงดูดความสนใจของผู้ที่ได้พบเห็นมากที่สุดคงจะเป็นต้นหมักม่อ (Rothmanniawittii) พืชสมุนไม้ยืนต้นขนาดเล็ก ออกช่อดอกรูปทรงระฆังบานงดงามส่งกลิ่นหอมอ่อน ๆ เมื่อยามเข้าใกล้ซึ่งถือว่าเราโชคดีมากที่ทางทีมงานมีโอกาสไปเก็บภาพ ในช่วงต้นหมักม่อออกดอกบานเต็มต้นสวยงามให้เราได้เห็นกัน
“ผมอยากเก็บไม้หอมอย่างอื่นด้วย อะไรที่หอมก็เก็บ พอได้เห็นต้นหมักม่อในเฟสบุ๊ค รู้สึกชอบเป็นไม้ไทยที่ทรงระฆังคว่ำและมันก็ยังมีสีสันข้างในเลยชอบ จึงไปหาดูที่จตุจักรแล้วได้มา” การดูแลสำหรับคุณวิวัฒน์เล่าว่า“ต้นที่กำลังให้ดอกเป็นต้นที่ได้จากภาคอีสาน ซึ่งไม่ต้องการน้ำมากนักเคยปลูกอีกต้นได้จากภาคใต้ลองให้น้ำมากปรากฏว่าต้นเติบโตไม่ดีนัก แต่กับต้นนี้ไม่ค่อยได้ดูแล ก็ออกดอกบานเต็มต้น”
นอกจากดอกสวยกลิ่นหอมแล้ว ต้นหมักม่อยังมีสรรพคุณทางยา โดยแก่นหรือรากใช้ต้มน้ำดื่มเป็นยาแก้ไข้ แก้เหน็บชา ขับพิษในตับ ขับปัสสาวะ แก้ท้องผูก รักษาเส้นเอ็น เป็นต้น ส่วนเนื้อในผลที่มีรสหวานใช้รับประทานเป็นยาแก้เจ็บคอได้เป็นอย่างดีอีกด้วยนะคะ
คำแนะนำจากใจคนปลูกไม้ดอกหอม
สำหรับคนที่สนใจอยากปลูกไม้ดอกหอมแต่ไม่รู้จะเริ่มอย่างไรคุณวิวัฒน์แนะนำว่าก่อนเลือกซื้อควรศึกษาหาข้อมูลการปลูกเลี้ยงพันธุ์ไม้ที่ชื่นชอบหรือสนใจ แล้วค่อยเลือกหาร้านหรือผู้ค้าที่ไว้ใจได้ ส่วนแหล่งซื้อขายคุณวัฒน์เองก็แนะนำว่าตลาดต้นไม้ที่จตุจักรถือว่าเป็นตัวเลือกที่ดี มีครบทั้งพืชพรรณไม้หลากหลายให้เลือกซื้อสนใจพันธุ์ไม้ชนิดใดเป็นพิเศษสามารถสอบถามทางร้านช่วยหาให้ได้
หากหลงเสน่ห์ไม้ดอกหอมแล้ว ลองเลือกซื้อมาปลูกเริ่มจากต้นที่ปลูกเลี้ยงง่ายก่อน เพราะนอกจากไม้ดอกหอมของเราจะมีดอกที่งดงามแล้ว ยังมีกลิ่นหอมช่วยสร้างบรรยากาศให้สวนในบ้านของเราได้นะคะ
เตรียมพบกับหนังสือ “รวมพันธุ์ไม้ดอกหอม” ของสำนักพิมพ์บ้านและสวน เร็วๆ นี้ค่ะ
ขอขอบคุณ คุณวิวัฒน์ เลาหพันธกิจ ที่เอื้อเฟื้อข้อมูลและอำนวยความสะดวกเป็นอย่างดี
เรื่อง จุฑามาศ ศรีสนทอง
ภาพ อภิรักษ์ สุขสัย
เรียนรู้วิธีปลูกกุหลาบให้สวย ฉบับย่อที่ทำได้ง่าย
วิธีปลูกราสป์เบอร์รี่ ในเมืองไทยก็ปลูกได้ ด้วยเทคนิคที่ง่ายกว่าที่คิด
