สวนป่า

ท่ามกลาง สวนธรรมชาติ แสนผ่อนคลายด้วยสีเขียวของเหล่าพรรณไม้ แซมด้วยสีสันเล็กๆ ของไม้ดอกดูเพลินตา สัมผัสได้ถึงความชุ่มเย็นจากสายน้ำที่ส่งเสียงสร้างความชุ่มชื่นใจ รอบๆ สวนธรรมชาติ บริเวณนั้นปกคลุมด้วยไอหมอกจางๆ ลอยฟุ้งดังภาพในความฝัน นี่เป็นบรรยากาศของสวนสวยเบื้องหน้าที่ผู้เขียนได้สัมผัส โดยมี คุณเหน่ง – โชคชัย รัตนภราดร เจ้าของบ้าน แบ่งปันเรื่องราวที่มาของสวนให้เราฟังอย่างน่าสนใจ “ครอบครัวเราอาศัยอยู่คอนโดมาหลายสิบปี พื้นที่สำหรับปลูกต้นไม้หรือได้เห็นธรรมชาติใกล้ๆ ก็แทบไม่มี พอคิดจะเลือกซื้อบ้านสักหลัง สิ่งแรกที่ผมคิดไว้คืออยากได้บ้านที่มีพื้นที่สวนกว้างๆ เพราะตัวผมเองชอบธรรมชาติและชอบบรรยากาศความชุ่มชื้นของสวนแนวทรอปิคัลมานานแล้ว ก็เลยเริ่มมองหาผู้ออกแบบ เพื่อเตรียมให้มาจัดสวนก่อนจะซื้อบ้านได้เสียอีกครับ จนผมมีโอกาสได้เห็นผลงานของ คุณวุฒิ – วรวุฒิ แก้วสุก รู้สึกว่าชอบมากๆ ดูสวยเป็นธรรมชาติดี และเป็นสไตล์ที่อยากได้ เมื่อได้พูดคุยกัน ผมบอกความต้องการกับคุณวุฒิไว้ว่าอยากมีสวนที่ให้ความรู้สึกใกล้เคียงป่า มีน้ำตก ลำธาร บ่อปลา คุยไปคุยมาจากการให้มาออกแบบสวนก็เลยได้เพื่อนมาช่วยเลือกซื้อบ้านด้วยครับ (หัวเราะ) ว่าหลังไหนมีพื้นที่ที่เหมาะสำหรับจัดสวน ซึ่งตัวคุณวุฒิเองเขามีความรู้ทางด้านฮวงจุ้ย เลยช่วยให้คำแนะนำเราเป็นอย่างดี “จนตกลงมาซื้อบ้านในย่านพุทธมณฑลสาย 1 หลังนี้ มีพื้นที่รวมแล้วประมาณ 200 ตารางวา เดิมมีสวนของโครงการที่จัดไว้ให้แล้วครับ เป็นสวนเรียบๆ มีสนามหญ้า ไม้พุ่ม และลานพื้นหิน ดูแล้วรู้สึกไม่ค่อยร่มรื่นเท่าไหร่นัก […]

รูปแบบของสวนทรอปิคัลที่ให้ความรู้สึกสดชื่น ดูชุ่มชื่นสบายตา และได้บรรยากาศของป่าเขาในเขตอากาศร้อนชื้นอย่างเป็นธรรมชาติ นับเป็นสไตล์การจัด สวนสวย ที่หลายคนชื่นชอบ สวนสวยแห่งนี้ มีลักษณะของพรรณไม้และการปลูกเลี้ยงที่ดูแลง่าย เจริญเติบโตเร็ว เหมาะกับสภาพอากาศของบ้านเราเป็นอย่างดี จึงเป็นเหตุผลให้ครอบครัวของ คุณฮับเซาะห์ – นภาพร สาดและ และ คุณสุรชัย – คุณทัศนัย มะแก้ว ทั้งสามคนพี่น้องเลือกจัดสวนสวยสไตล์นี้ คุณฮับเซาะห์น้องสาวคนกลางของบ้านเล่าถึงที่มาของสวนแห่งนี้ให้ฟังว่า “ครอบครัวเราเป็นครอบครัวใหญ่ มีบ้านพักอาศัยของเราสามคนพี่น้องปลูกติดกันสามหลังอยู่ในบริเวณรั้วเดียวกัน ซึ่งอยู่มานานกว่า 20 ปีแล้ว เดิมพื้นที่ย่านพัฒนาการตรงส่วนนี้เป็นสวนมะม่วง ตอนเข้าอยู่ก็ต่อเติมเรื่อยมา จนรอบบ้านกลายเป็นพื้นที่สวนสำหรับพักผ่อนของครอบครัว แต่หนึ่งปีที่ผ่านมามีเหตุให้ต้องจัดสวนกันใหม่ เนื่องจากการก่อสร้างขยายคลองข้างบ้านกระทบถึงสวนโดยตรง จึงต้องรื้อและปรับเปลี่ยนขนาดสวนให้เล็กลง ตอนนั้นรู้สึกเสียดายมากค่ะ เพราะสวนที่จัดไว้ต้นไม้เติบโตดีแล้ว ก็ต้องทำใจ และเริ่มสร้างสิ่งที่เรารักกันอีกครั้ง”   คุณฮับเซาะห์อาศัยจากสิ่งที่เรียนรู้ด้วยตัวเอง ร่างแบบบนกระดาษคร่าวๆกำหนดฟังก์ชันใช้งาน ทำแนวทางเดินบนพื้นสวนโดยปูแผ่นหินธรรมชาติ ไม้หมอนรถไฟ และสร้างสะพานไม้ขนาดเล็กข้ามลำธารไปยังส่วนต่างๆ ของสวนที่มีพื้นที่ขนาบข้างอยู่รอบบ้าน จากนั้นทำมุมนั่งเล่นจากท่อนไม้เก่า ตั้งวางชิงช้าไม้จริงและมีชุดม้านั่งโต๊ะหินรูปฟอร์มอิสระให้สามารถนั่งเล่นพักผ่อนกันได้ทุกจุด อีกทั้งมีน้ำตก ลำธารขนาดเล็กไหลผ่าน สร้างเสียงและความชุ่มชื้น รวมถึงเคลื่อนย้ายศาลาน็อกดาวน์จากบริเวณสวนด้านข้างไปตั้งไว้ด้านหน้า ซึ่งมีพื้นที่กว้างขวางเพื่อให้สะดวกต่อการใช้งาน โดยจ้างช่างมาสร้างงานฮาร์ดสเคป ลงต้นไม้ใหญ่ และวางก้อนหินธรรมชาติที่มีน้ำหนักมากตามแบบที่เจ้าของสวนได้ออกแบบไว้ อ่านต่อหน้า2 

ทันทีที่ประตูลิฟต์เปิดออก ราวกับสรวงสวรรค์อวตารมาปรากฏอยู่เบื้องหน้า นั่นเป็นสิ่งที่ผมคิดหลังจากลิฟต์มาถึงยังชั้นดาดฟ้าของอาคารกรมดิษฐ์บนถนนเพชรบุรีตัดใหม่ และได้พบสวนสวยแห่งนี้ของ คุณวิกรม กรมดิษฐ์ นักธุรกิจและนักเขียนผู้มีชื่อเสียงอันดับต้นๆ ของเมืองไทย รวมถึงเป็นผู้ก่อตั้งและประธานกรรมการบริหาร บริษัทอมตะคอร์ปอเรชัน จำกัด (มหาชน) ทางเดินพื้นคอนกรีตตกแต่งด้วยกรวดแม่น้ำสลับสีอย่างเป็นธรรมชาติทอดยาวผ่านพรรณไม้ไทยโบราณ อาทิ อินจัน จำปี ชงโค จันทน์กะพ้อและหมากเม่า แทรกไปกับไม้พุ่มทรงสูงอย่างมะเขือต้น แก้วเจ้าจอม และพุดชนิดต่างๆ ซึ่งแผ่กิ่งก้านแตกแขนงออกเป็นทรงพุ่มดูสวยงาม บางต้นยังออกดอกสะพรั่งส่งกลิ่นหอมอ่อนๆ ไปทั่ว โดยมีไม้ระดับล่างอย่างเฟิน คล้า บุก บอน กล้วยไม้ดิน สับปะรดสี และมอสส์ขึ้นเขียวชอุ่มอยู่รอบโคนต้นจนไม่น่าเชื่อว่าสวนนี้จะอยู่เหนือพื้นดาดฟ้าคอนกรีตของอาคารใหญ่ใจกลางกรุงเทพฯ ซึ่งถมพื้นดินหนาเพียงแค่ประมาณ 15 เซนติเมตรเท่านั้น ทำให้ผมต้องถามถึงเคล็ดลับการดูแลสวนให้ดูอุดมสมบูรณ์ได้นานกว่า 8 – 9 ปีเช่นนี้ คุณวิกรมให้คำตอบว่า “การทำสวนไม่ใช่ทำครั้งเดียวแล้วจบ สวนเป็นสิ่งที่มีชีวิต เราจึงต้องแบ่งเป็นเฟสๆ สวนนี้ไม่ได้มีแปลน ทำไปเรื่อยๆ เฟสแรกคือทดลองปลูกเมื่อก่อนมีมอสส์และเฟินเติบโตได้ดี ถัดมาเราก็ดูว่าอะไรที่ควรจะปรับเปลี่ยนไปตามกาลเวลา พอมันลงตัวแล้วจะได้รู้และดูแลรักษาให้ดีได้ เฟสสุดท้ายคือเฟสที่ลงตัว ถ้าเราแบ่งการจัดสวนเป็นเฟสจะดูยั่งยืนกว่าการจัดสวนครั้งเดียว เพราะแรกๆ ก็ดูดีแต่หลังๆ อาจเปลี่ยนไปตามกาลเวลา” สวนแห่งนี้จึงไม่ใช่แค่ปลูกต้นไม้เพื่อความสวยงามชั่วครั้งชั่วคราว สิ่งสำคัญคือการดูแลเอาใจใส่พืชพรรณต่างๆ […]

สวนป่า ถ้าพูดถึงสวนหน้าบ้าน หลายคนคงจะคุ้นเคยกันดีกับ สวนที่ปลูกต้นไม้ มีสนามหญ้า และแผ่นทางเดิน อาจจะมีศาลาในสวนไว้นั่งพักผ่อน แต่สำหรับสวนที่ my home จะพามาชมกันในวันนี้ ต้องบอกว่าแค่ก้าวแรกที่เดินเข้าไป ก็ทำให้เราลืมสวนหน้าบ้าน แบบที่เราเคยคิดไปจนหมดสิ้นเลยล่ะค่ะ จากสวนหน้าบ้านธรรมดา ๆ ที่มีแต่สนามหญ้าและต้นหูกระจงยืนต้นเด่นเป็นสง่าอยู่ที่บริเวณกลางสวน ถูกแปลงโฉมครั้งใหญ่ให้กลายเป็น สวนป่า ตามความต้องการของเจ้าของบ้าน  คุณกวี พฤกษา-พรพงศ์ แค่ได้สัมผัสบรรยากาศของสวนป่าภายในบริเวณบ้านหลังนี้ ก็รู้สึกเหมือนกับยืนอยู่ท่ามกลางธรรมชาติจริง ๆ นี้ไม่ได้โม้เลยนะ ตามไปดูให้เห็นกับตากันดีกว่าจ้า “ ผมเป็นคนชอบเอ๊าต์ดอร์ ชอบนั่งเล่นนอกบ้านอยู่แล้ว แต่ด้วยรูปแบบของสวนหน้าบ้านแบบเดิม มันทำให้ผมรู้สึกว่าพื้นที่รอบ ๆ บ้านไม่ได้ถูกใช้งานอย่างเต็มที่ ก็เลยมีแนวคิดว่าอยากจะเปลี่ยนบริเวณหน้าบ้านให้กลายเป็นสวนที่ได้ใช้ประโยชน์มากขึ้น เป็นสไตล์สวนป่าที่ไม่ใช่แค่มีน้ำตกจุดเดียว แต่อยากให้มีลำธารไหลผ่านหน้าบ้านเลย ผมคิดว่าเราคิดจะจำลองธรรมชาติมาไว้ในบ้านได้ มันก็น่าจะทำให้รู้สึกผ่อนคลายเหมือนได้ไปเที่ยว ทีนี้ผมเองไม่ใช่คนท่องเที่ยวหรือคนที่รู้ว่าจริง ๆ แล้วสวนป่ามันมีต้นไม้อะไร หรือหาซื้อต้นไม้ได้จากที่ไหนบ้าง จะเคยเห็นก็แต่ในนิตยสาร ผมเลยปรึกษากับทางนักจัดสวน ที่เจอจากการประกวดแบบในงานบ้านและสวนแฟร์ แล้วมันบังเอิญมากที่เขาชอบและมีประสบการณ์ในการเดินป่า ผมเลยให้อิสระในการออกแบบตามที่เขาคิดว่าควรจะเป็นได้เต็มที่ ” เนื่องจากตัวบ้านมีลักษณะเป็นรูปทรงตัวยู (U) และเสาบ้านมีขนาดค่อนข้างใหญ่ เพื่อให้สามารถมองเห็นสวนได้จากทุกส่วนภายในบ้าน นักจัดสวนจึงได้จัดวางหัวน้ำตกไว้ 2 จุดด้วยกัน สำหรับมุมมองด้าน ปีกซ้ายทางห้องนั้งเล่นและปีกขวาทางห้องรับประทานอาหาร แล้วเชื่อมต่อพื้นที่น้ำทั้งหมดภายในสวนด้วยลำธารขนาดเล็ก ที่ไหลมาบรรจบกันบริเวณโค้งน้ำระหว่างตัวบ้านรูปตัวยู ซึ่งเป็นส่วนที่ลึกที่สุด ประมาณ […]

หัวใจของการจัด สวนสไตล์ทรอปิคัล คงหนีไม่พ้นเรื่องพรรณไม้ นอกจากการเลือกไม้พื้นถิ่นผสมกับไม้ป่าให้เกิดสีสันและผิวสัมผัสที่เป็นธรรมชาติ ดูสวยงามแล้ว

ใต้ร่มเงารำไรใน สวนป่าเมืองร้อน แมกไม้ที่แผ่กิ่งก้านสาขาออกไปไกลนั้นซุกซ่อนความลึกลับเอาไว้ และกลายเป็นเสน่ห์อันยากจะถอนตัวหากมีโอกาสย่างกรายเข้ามา

อยากลอง “จัดสวนป่า” ไว้ในบ้านกันไหมครับ ? หากถามว่าสวนแบบไหนที่คนส่วนใหญ่มักชอบกัน ผมเชื่อว่าคนส่วนใหญ่อยากได้สวนที่มีความร่มรื่นดูเป็นธรรมชาติ ใช้เวลาในสวนได้นานโดยไม่รู้สึกเบื่อ ลักษณะของสวนที่ร่มรื่น เย็นสบายที่กล่าวมาและเหมาะกับสภาพอากาศบ้านเรามากที่สุด นั่นคือ “สวนเมืองร้อน” สวนแบบนี้ต้องมีเวลาใส่ใจดูแล เนื่องจากมีพรรณไม้หลากหลายชนิดและส่วนใหญ่ต้องการความชื้นสูง รู้จักสวนเมืองร้อน สวนเมืองร้อนหรือสวนทรอปิคัล (Tropical Garden) เป็นสวนที่มีเสน่ห์มนตร์ขลัง การจัดและตกแต่งสวนจะเน้นโทนสีเขียว จัดองค์ประกอบของพรรณไม้ให้มีความใกล้เคียงกับสวนป่าแบบธรรมชาติมากที่สุด พรรณไม้ส่วนใหญ่จึงเหมาะกับสภาพภูมิอากาศของประเทศมีฟอร์มและรูปทรงที่ดูเป็นธรรมชาติไม่ต้องอาศัยการตัดแต่งมากนัก ต้นที่นิยมใช้กันมักเป็นไม้จำพวกเฟินต่าง ๆ จั๋ง หมากเขียว หมากแดง เอื้องหมายนา ขิงแดง เฮลิโคเนีย นอกจากนี้ยังมีไม้อิงอาศัย เช่น ชายผ้าสีดา กล้วยไม้ เคราฤๅษี เฟินเขากวาง ริปซาลิส ข้อจำกัดของสวนเมืองร้อน ข้อจำกัดของสวนชนิดนี้คือเรื่องแสงสว่างที่ไม่จัดจ้า จึงเหมาะปลูกไม้ใบมากกว่าไม้ดอกแต่ถ้าอยากเพิ่มสีสัน อาจใช้ไม้ใบด่างหรือไม้ใบสี เช่น หนวดปลาหมึกด่าง สับปะรดสี เอื้องหมายนาด่าง โกสน คล้าม้าลาย แซมเข้าไปในสวนแทนได้ ซึ่งสวนลักษณะนี้อาจไม่ใช่สวน รกทึบอย่างที่ใครหลายคนเข้าใจ ยิ่งในยุคนี้ที่อยู่อาศัย ของคนส่วนใหญ่เป็นแบบบ้านจัดสรร ทาวน์เฮ้าส์ ทาวน์โฮม ตึกแถว คอนโดมิเนียม […]

การผสมผสานความต่างของสองสไตล์อย่างลงตัวระหว่างพรรณไม้ที่เหมาะกับสวนเมืองร้อนและการตกแต่งสวนสไตล์ยุโรป กลายเป็นรูปแบบ สวนป่า ที่เข้ากันได้อย่างลงตัว

นอกจากตัวบ้านที่คุณพร้อมเป็นผู้ออกแบบเองแล้ว เขายังเป็นผู้จัดและดูแลสวนนี้ได้สวยอย่างเป็น ธรรมชาติ

มาชมสวนสวยๆ ที่ “Sketch Book Art Cafe” ที่จัดสวนในสไตล์ สวนป่า หรือสวนสไตล์ทรอปิคัล ที่ทั้งร่มรื่นสบายตา แถมมีไอเดียมากมายตามมุมต่างๆ ที่เจ้าของล้วนทำเอง

เกล็ดนาคราช / เฟินอีแปะ/ผักเบี้ย   ชื่อวิทยาศาสตร์: Pyrosia piloselloides  (L.) Price  วงศ์: Polypodiaceae ประเภท: ไม้ใบ/เฟินอิงอาศัย ลำต้น: เหง้าเล็กคล้ายเส้นเชือก มีเกล็ดปกคลุม เลื้อยเกาะตามต้นไม้ทั่วไปได้ยาว ใบ: ใบหนา อวบน้ำ รูปรีถึงค่อนข้างกลม  ยาว 1.5-4 เซนติเมตร ต่างจากใบสร้างสปอร์ที่มีรูปร่างแคบยาวกว่า สปอร์จะเกิดตามขอบใบทั้งสองด้านใต้ใบ ใบสีเขียวอ่อนถึงเขียวสด    อัตราการเจริญเติบโต: ปานกลาง วัสดุปลูก: โปร่ง เบา เก็บความชื้น ระบายน้ำและอากาศได้ดี มีอินทรียวัตถุ เช่น กาบมะพร้าวสับ กาบเฟินชายผ้าสีดา (รากเฟินชายผ้าสีดา) ผสมกับถ่านทุบและใบไม้ผุ น้ำ: ปานกลาง  ความชื้นปานกลาง แสงแดด: มาก ขยายพันธุ์: เพาะสปอร์ หรือแยกกอ การใช้งานและอื่นๆ : ปลูกเป็นไม้กระถางแขวนหรือให้เลื้อยเกาะกับต้นไม้ เพื่อสร้างบรรยากาศแบบสวนป่า

แม้เทรนด์การจัดสวนจะมีให้เลือกหลากหลาย ทว่า “ สวนเมืองร้อน ” ยังคงได้รับความนิยมอยู่เสมอ บรรยากาศรอบตัวที่โอบล้อมด้วยธรรมชาติ ชวนให้รู้สึกน่าพักผ่อน

แสนร่มครึ้มเย็นสบายราวกับได้เข้ามาเดินอยู่ใน สวนป่า ย่อมๆ มีเสียงน้ำตกเป็นเพื่อนยามนั่งหย่อนใจ เมื่ออยู่ที่นี่จึงเหมือนก้าวเข้ามาสู่ดินแดนซึ่งเต็มไปด้วยธรรมชาติอย่างแท้จริง

บรรยากาศรอบตัวจึงเหมือนมีฝนตกพรำๆ อากาศเย็นและชื้น มองเห็นละอองน้ำเกาะพรูอยู่ตามใบไม้ การได้อยู่ภายใต้ร่มเงาของไม้ใหญ่ ฟังเสียงนกร้องคลอไปกับเสียงน้ำไหล นี่แหละคือสวรรค์ของคนรักธรรมชาติอย่างแท้จริง

ท่ามกลางธรรมชาติแสนผ่อนคลายด้วยสีเขียวของเหล่าพรรณไม้ แซมด้วยสีสันเล็ก ๆ ของไม้ดอกดูเพลินตา สัมผัสได้ถึงความชุ่มเย็นจากสายน้ำที่ส่งเสียงสร้างความชุ่มชื่นใจ รอบ ๆ บริเวณนั้นปกคลุมด้วยไอหมอกจาง ๆ ลอยฟุ้งดังภาพในความฝัน

Do-Re-Mi Plant ชื่อวิทยาศาสตร์: Clerodendrum incisum Klotzsch var. macrosiphon (Hook.f.) Baker วงศ์: LAMIACEAE ประเภท: ไม้พุ่มขนาดกลาง ความสูง: 1-1.50 ม. ทรงพุ่ม: แตกกิ่งก้านเป็นพุ่มกลม สีเขียวเข้ม ใบ: ใบเดี่ยว ออกตรงข้าม รูปรีแกมรูปขอบขนาน ปลายใบแหลม โคนใบสอบ ขอบใบหยักฟันเลื่อยห่าง แผ่นใบสีเขียวอ่อน ดอก: ออกเป็นช่อกระจะออกที่ปลายกิ่ง ช่อดอกยาว กลีบดอกสีขาว โคนกลีบดอกเชื่อมติดกันโค้งงอคล้ายพัดแบบโบราณหรือถั่วงอกหัวโต เมื่อดอกบานมีเกสรสีม่วงเป็นเส้นยื่นออกมา ดอกร่วงเร็ว มีกลิ่นหอมอ่อนๆ ออกดอกตลอดปี อัตราการเจริญเติบโต: ปานกลาง ดิน: ดินร่วน แสงแดด: ครึ่งวันถึงเต็มวัน น้ำ/ความชื้น: ปานกลาง ขยายพันธุ์: ปักชำกิ่ง และตอนกิ่ง การใช้งานและอื่นๆ: ดูแลรักษาง่าย เหมาะปลูกเป็นแปลงริมลำธาร บังมุมอาคาร สร้างความรู้สึกของสวนป่าได้ดี

ท่ามกลางแดดที่แผดเผาและไอร้อนจากคอนกรีตบนถนน กรุงเทพฯและพื้นที่รอบปริมณฑลแทบจะหาความชุ่มฉ่ำไม่ได้เลย ณ ขณะนั้น แต่บ้านหลังนี้กลับเขียวชอุ่มดูชุ่มชื้นด้วยเฟินและพืชพรรณสวยงาม

แรงบันดาลใจเกิดขึ้นได้ทุกวันจากสิ่งรอบตัว แรงบันดาลใจที่ว่าอาจไม่ได้มาจากสิ่งที่ยิ่งใหญ่ แต่สิ่งเล็ก ๆน้อย ๆ ไม่ว่าจะเป็นการเดินทาง หนังสือสักเล่ม การพบเจอสถานที่ใหม่ ๆ หรือการพูดคุยกับผู้คน