ชะมวง

 กะมวง/มวงส้ม/ส้มมวง/ส้มโมง/หมากโมก
ชื่อวิทยาศาสตร์: Garcinia cowa Roxb. ex DC.
วงศ์: Clusiaceae
ประเภท: ไม้ต้น
ความสูง: สูงถึง 15 เมตร
ทรงพุ่ม: แผ่กว้าง
ลำต้น: ทุกส่วนมีน้ำยางสีเหลือง
ใบ: เดี่ยว รูปรีแกมรูปขอบขนาน ออกตรงข้าม ปลายใบแหลม โคนใบมน ยอดอ่อนมีสีแดงเรื่อเป็นมัน
ดอก: กลีบดอกแข็ง มี 4 กลีบ สีเหลือง ดอกแยกเพศดอกเพศผู้สีชมพูอมแดง ออกเป็นกระจุก ส่วนดอกเพศเมียเป็นดอกเดี่ยวขนาดใหญ่กว่าดอกเพศผู้เล็กน้อย ยอดเกสรสีเหลือง ผลิบานในเดือนมีนาคมถึงมิถุนายน
ผล: กลมคล้ายมังคุด ขนาดเล็กประมาณ 3 เซนติเมตร ผลสุกสีเหลืองอมส้มและแตกออกเป็นเสี้ยว เนื้อหนา รสฝาด มี 7 – 12 เมล็ด
ดิน: ดินร่วนระบายน้ำดี
น้ำ: มาก
แสงแดด: เต็มวัน
ขยายพันธุ์: เพาะเมล็ดหรือตอนกิ่ง
การใช้งานและอื่นๆ: ปลูกเป็นไม้ประดับสวน ♦ ยอดอ่อนสีแดงมีรสเปรี้ยว กินเป็นผักสดกับป่น ลาบ แจ่ว หรือปรุงอาหาร เช่น แกงหมูใบชะมวง ต้มส้ม ♦ ช่วยกัดเสมหะ ระบายท้อง แก้ไข้ รักษาธาตุพิการ ให้วิตามินเอและวิตามินบี 1 ค่อนข้างสูง ♦ ปลูกได้ในกรุงเทพฯ โดยใช้ต้นที่ตอนกิ่งจะให้ผลผลิตเร็ว ♦ ชาวใต้นิยมนำผลและใบแก่มาหมักเป็นน้ำกรดสำหรับฟอกหนังวัวหนังควายที่ใช้ทำตัวหนังตะลุง ส่วนเปลือกต้นและน้ำยางสีเหลืองใช้เป็นสีย้อมผ้า