5 คำถามข้องใจ บ้านโมเดิร์น อยู่สบาย ?

ไขข้อข้องใจกับคำถามยอดฮิตเกี่ยวกับ บ้านโมเดิร์น ว่าอยู่สบายจริงไหม ช่วยให้เข้าใจข้อดี ข้อจำกัด และการอยู่อาศัยในบ้านโมเดิร์นมากยิ่งขึ้น

แน่นอนว่าสมัยนี้บ้านโมเดิร์นกลายเป็น ด้วยดีไซน์เรียบง่ายทันสมัย เหนือกาลเวลา แต่ก็มักมาพร้อมคำถามว่า บ้านทรงกล่อง หลังคาแบนที่ดูสวยงามเหล่านี้ จะอยู่อาศัยได้สบายจริงไหมทนแดด ทนฝน เท่ากับบ้านสไตล์เดิมที่เราคุ้ยเคยหรือไม่ คอลัมน์ Home Expert ฉบับนี้จึงรวม 5 ข้อสงสัยที่หลายคนกังวล พร้อมชวนเปิดมุมมองว่าบ้านโมเดิร์นสามารถออกแบบให้อยู่สบายได้ โดยใช้วิธีการออกแบบที่เหมาะสม รวมไปถึงการเลือกใช้วัสดุอย่างตรงโจทย์นั่นเอง

1.บ้านโมเดิร์นหลังคาแบนอยู่แล้วร้อนไหม?

บ้านดีไซน์หลังคาแบนสามารถป้องกันความร้อนได้ด้วยหลากหลายวิธี ทั้งด้านเทคนิคและการออกแบบ เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการกันความร้อนของอาคารได้อย่างเหมาะสม

• ใช้แผ่น Solar Slab ติดตั้งบนหลังคาคอนกรีตเสริมเหล็ก
  ข้อดีของแผ่น Solar Slab คือช่วยเพิ่มโพรงอากาศ เหนือหลังคาคอนกรีตเสริมเหล็ก จึงช่วยลดความร้อนที่ผ่านเข้ามาได้ประมาณ 3-4 องศาเซลเซียสในช่วงเวลากลางวัน 
  

• ออกแบบ Parapet ซ่อนหลังคา
  การทำ Parapet หรือทำผนังเตี้ยๆ ล้อมรอบขอบหลังคา ขึ้นมาบดบังหลังคาทรงปกติ เมื่อมองรูปด้านจึงแลดูเหมือนเป็นหลังคาแบน แต่แท้จริงแล้วเป็นหลังคาทรงอื่นๆที่เหมาะสมกับสภาพภูมิอากาศร้อนชื้นมากกว่า เช่น ทรงจั่ว ทรงเพิงหมาแหงน จึงยังมีพื้นที่ว่างใต้หลังคา ให้อากาศช่วยชะลอความร้อน และทำช่องให้ระบายออกไปได้ โดยยังคงดีไซน์ที่สวยงามเอาไว้

• ติดฉนวนกันความร้อน

• บริเวณหลังคา หากต้องการทำหลังคาแบนหรือ Flat Slab จริงๆ ควรติดตั้งฉนวนกันความร้อนบน ที่นิยมใช้มีอยู่ 2 ประเภท ได้แก่
แผ่นพอลิสไตรีนโฟม XPS (Extruded Polystyrene) หนา 25–50 มม. ปูบนหลังคาคอนกรีตหลังทากันซึม
แผ่นพอลิยูริเทน PU board (Polyurethane Board) หนา 25–50 มม. ติดตั้งแผ่นฉนวนบนพื้นโครงสร้างก่อนเทคอนกรีตทับหน้า
• บริเวณเหนือฝ้า ใช้แผ่นฉนวนติดตั้งบนโครงฝ้าก่อนปิดแผ่นวัสดุ จะช่วยหน่วงความร้อนเอาไว้ไม่ให้ลงมายังห้องด้านล่าง ฉนวนที่ติดตั้งเหนือฝ้ามีหลายรูปแบบ มีทั้งแบบแผ่นและแบบม้วนเพื่อให้ง่ายต่อการวางเหนือฝ้า และบางชนิดก็ติดมาพร้อมกับแผ่นฝ้าในตัว เช่น

ฉนวนใยแก้ว (Fiberglass) ภายในประกอบด้วยใยแก้วเส้นเล็กที่ประสานกันจนเกิดเป็นโพรงอากาศ ซึ่งทำหน้าที่กักความร้อนเอาไว้ด้านใน ความหนาตามท้องตลาดที่นิยมใช้คือ  2–6 นิ้ว 
ฉนวนพอลิยูรีเทนโฟม (PU) เป็นวัสดุนำความร้อนต่ำ มีน้ำหนักเบา มีรูพรุน จึงดูดซับเสียงได้ดี โฟมพียูมีทั้งแบบฉีดพ่นใต้หลังคาและแบบแผ่น รวมถึงมีแบบที่มาพร้อมกับแผ่นฝ้าในตัว
ฉนวนพอลิเอทิลีน (PE Foam) น้ำหนักเบาและเหนียว หุ้มด้วยอะลูมิเนียมฟอยล์ที่ช่วยสะท้อนความร้อนในตัว มีความหนาตั้งแต่ 3 – 25 มิลลิเมตร ติดตั้งได้ทั้งเหนือฝ้าเพดานและใต้แผ่นหลังคา 
นอกจากนี้ยังมีแผ่นฉนวนกันความร้อนประเภทอื่นๆ ช่วยป้องกันความร้อนเข้าสู่ตัวบ้านได้ดี เช่น ฉนวนพอลิสไตรีนโฟม ฉนวนใยหิน เป็นต้น

2.บ้านทรงกล่องเรียบเท่ จะกันฝนได้ไหม?‘

บ้านทรงกล่องเป็นสไตล์ยอดนิยมที่หลายคนชื่นชอบ แต่หลายคนก็กังวลเรื่องการกันแดดกันฝน จริงๆ แล้ว บ้านทรงกล่องสามารถกันแดดได้แน่นอน หากมีการออกแบบให้ผนังหรือหลังคามีระยะยื่นเพียงพอ เพื่อทำหน้าที่สร้างร่มเงาให้กับตัวอาคาร

• ร่นระยะแนวผนังให้เข้ามาจากขอบอาคาร
  เพื่อให้เกิดระยะยื่น ทำหน้าที่คล้ายชายคา ช่วยกันแดดและกันฝนได้ดี โดยยังคงเส้นสายเฉียบคม เรียบง่าย ทั้งนี้ ควรกำหนดระยะเซตเข้าประมาณ 80–120 เซนติเมตร จึงสามารถป้องกันแดดและฝนได้เหมือนชายคา

• ร่นระยะแนวช่องเปิดหน้าต่างเข้าไปอย่างน้อย 30-50 เซนติเมตร
  เพื่อสร้างระยะยื่นที่ทำหน้าที่กันฝนได้อย่างมีประสิทธิภาพ

3.บ้านมินิมัลโทนสีขาวตากแดดตากฝน เป็นคราบดำง่าย แก้ไขได้ไหม?

บ้านสไตล์มินิมัลโทนสีขาวแม้จะให้ความรู้สึกเรียบง่าย สะอาดตา และทันสมัยจึงมักเกิดปัญหาคราบดำซึ่งมักเกิดจาก ฝน ชะล้างฝุ่นผงที่สะสมบนยอดผนังไหลลงมา และฝุ่นเกาะได้ง่าย แต่สามารถลดปัญหาได้ตั้งแต่ขั้นตอนการก่อสร้าง ด้วยวิธีต่างๆ ดังนี้

• ดีเทลลดคราบฝุ่นบริเวณยอดผนัง
  ด้วยการปาดรูปทรงยอดผนังให้ลาดเอียงเข้ามาฝั่งด้านใน เพื่อให้น้ำและคราบสกปรกไหลลงได้ง่าย ลดการขังของน้ำหรือฝุ่น หรืออาจติดตั้งแผ่นสเตนเลสหรืออะลูมิเนียมครอบทับบริเวณยอดผนัง เพื่อช่วยให้น้ำไหลลงโดยไม่สัมผัสผิวผนังโดยตรงจนเกิดคราบสกปรก
  

• เลือกใช้สีกันคราบ กันเชื้อราโดยเฉพาะ
  โดยต้องมีส่วนผสมของสารป้องกันเชื้อรา หรือเทคโนโลยีที่ทำห้ฝุ่นเกาะยาก และทาน้ำยาเคลือบผิวผนังกันคราบ (Coating) หลังทาสีเสร็จ จะช่วยให้ฝุ่นและน้ำไม่เกาะง่าย

4.บ้านโมเดิร์นที่มีกระจกเยอะ จะร้อนอบอ้าวไหม?

แน่นอนว่ากระจกเป็นวัสดุที่ความร้อนผ่านเข้ามาได้มากกว่าผนังก่ออิฐ แต่ด้วยความนิยมของบ้านสไตล์โมเดิร์นที่ต้องการเปิดรับวิวและแสงธรรมชาติ จึงมักใช้กระจกในสัดส่วนที่มากกว่า อย่างไรก็ตาม ปัญหาความร้อนสามารถลดลงได้ด้วยวิธีการออกแบบที่เหมาะสม รวมถึงการเลือกใช้นวัตกรรมเข้าช่วย เช่น การเลือกใช้กระจกและฟิล์มกันความร้อนที่มีประสิทธิภาพ

• ใช้กระจกให้ถูกทิศ และใช้พื้นที่สีเขียวช่วยลดความร้อน 

บ้านหลังนี้ออกแบบให้บานกระจกเปิดมุมมองรับวิวสวนสีเขียว จึงวางผังบ้านเป็นรูปตัวยู (U) ล้อมรอบพื้นที่สีเขียวเอาไว้ จึงช่วยลดความร้อนสะสมของกระจก เพราะได้ร่มเงาจากต้นไม้ อีกทั้งผนังกระจกเป็นบานที่สามารถเลื่อนเปิด-ปิดได้ตามต้องการ ทำให้ลมไหลเวียนพัดผ่านพื้นที่ภายในได้สะดวก บ้านจึงไม่อมความร้อน และอยู่ได้อย่างสบาย
ออกแบบ : CORE cluster โดยคุณเมธาพร จิตรายานนท์ 

TIPS : ด้านทิศเหนือและตะวันออกจะมีแสงแดดไม่แรงนัก สามารถทำผนังกระจกขนาดใหญ่ได้ ส่วนผนังด้านทิศตะวันตกและทิศใต้ซึ่งมีแสงแดดแรง ควรใช้ผนังทึบที่กันความร้อนได้ดี หรือหากจำเป็นต้องใช้กระจก ควรสร้างร่มเงาด้วยการทำชายคา หรือใช้พื้นที่สีเขียวเพื่อลดความร้อน

• เลือกใช้กระจกป้องกันความร้อน
  หากต้องการลดความร้อนสะสม แนะนำให้เลือกใช้กระจกที่ออกแบบมาเป็นพิเศษ เช่น กระจกฉนวนกันความร้อน กระจก Heat Stop หรือกระจก Low-E โดยนำมาประกบเป็นกระจกสองชั้นที่มีช่องว่างบรรจุก๊าซหรืออากาศแห้ง ช่วยลดการถ่ายเทความร้อนและลดเสียงรบกวนได้อย่างมีประสิทธิภาพ  บางชนิดยังเคลือบสารที่ผิวกระจกเพื่อช่วยสะท้อนความร้อนออกไปและป้องกันรังสียูวีได้มาก ทำให้ช่วยประหยัดพลังงานและเพิ่มความสบายภายในบ้านได้มากขึ้นTIPS : ด้านทิศเหนือและตะวันออกจะมีแสงแดดไม่แรงนัก สามารถทำผนังกระจกขนาดใหญ่ได้ ส่วนผนังด้านทิศตะวันตกและทิศใต้ซึ่งมีแสงแดดแรง ควรใช้ผนังทึบที่กันความร้อนได้ดี หรือหากจำเป็นต้องใช้กระจก ควรสร้างร่มเงาด้วยการทำชายคา หรือใช้พื้นที่สีเขียวเพื่อลดความร้อน

TIPS : การนำไปใช้งาน อาจเลือกใช้กับประตูหน้าต่างหรือผนังกระจกเฉพาะด้านที่จำเป็นต้องเปิดช่องแสงใหญ่ๆ เนื่องจากกระจกประเภท Heat Stop หรือกระจก Low-E ราคาค่อนข้างสูงกว่ากระจกทั่วไป

• ไม่ลืมติดฟิล์มกันความร้อน
  ควรเลือกฟิล์มที่มีประสิทธิภาพในการสะท้อนรังสีอินฟราเรดเพื่อลดความร้อน และป้องกันรังสียูวีได้มากกว่า 99% ซึ่งช่วยยืดอายุเฟอร์นิเจอร์ไม่ให้เสื่อมสภาพเร็ว ทั้งยังคงมองออกไปภายนอกได้ชัดเจน มีหลายประเภทให้เลือก ได้แก่ ฟิล์มดำ ฟิล์มปรอท ฟิล์มใสกันร้อน ฟิล์มนิรภัย
  ห้องนอน ต้องการความเป็นส่วนตัวสูง แนะนำให้เลือกความเข้ม 80 %
  ห้องนั่งเล่น แนะนำให้เลือกฟิล์มที่มาความเข้มกลางๆ ประมาณ 60 %
  ห้องรับประทานอาหาร ห้องรับแขก ห้องทำงาน แนะนำฟิล์มกรองแสงความเข้ม 40 % จะช่วยทำให้ห้องดูโปร่ง สบาย ไม่อึดอัด 
  

5.บ้านโมเดิร์นที่เน้นความโปร่งโล่ง จะมีปัญหาเรื่องความเป็นส่วนตัว?

หลายคนอาจคิดว่าบ้านโมเดิร์นที่มีความโปร่งจะต้องเปิดโล่งและขาดความเป็นส่วนตัว แต่ความจริงแล้วสามารถออกแบบให้เป็นส่วนตัวได้ ด้วยการใช้ดีไซน์ที่เหมาะสมและเลือกวัสดุโปร่งแสงที่ให้ทั้งความสว่างและความเป็นส่วนตัวในเวลาเดียวกัน

• ออกแบบฟาซาดช่วยบดบังสายตา แต่ซ่อนความโปร่งไว้ภายใน 

บ้านหลังนี้ใช้บานระแนงไม้โปร่งรีไซเคิลซึ่งตั้งใจทำให้เป็นผนังแบบ Double Layer Skin มาช่วยสร้างความเป็นส่วนตัวและให้มิติของแสงเงาที่สวยงาม พอเข้ามาในบ้านจึงรับรู้ได้ถึงความรู้สึกโปร่งโล่ง เพราะแม้จะกรุฟาซาดแต่ยังคงได้รับแสงธรรมชาติอย่างเต็มที่ กลายเป็นทางเดินกึ่งเอาต์ดอร์ที่ทำหน้าที่เสมือนชายคา ได้ทั้งลมและแสงไปในตัวอีกด้วย
ออกแบบ : บริษัทออฟฟิศ เอที จำกัด

•  เลือกใช้วัสดุช่วยพรางสายแทนกระจกใส

วัสดุที่ให้ความโปร่งไม่ได้มีเพียงกระจกใสเท่านั้น บ้านหลังนี้ต้องการความเป็นส่วนตัวแต่ยังต้องการแสงธรรมชาติ จึงกรุผนังด้วยกลาสบล็อกใสแทนกระจก ข้อดีคือแสงลอดผ่านเข้าไปสู่พื้นที่ด้านในได้อย่างละมุน สร้างความรู้สึกปลอดโปร่ง และยังช่วยพรางสายตาให้พื้นที่ส่วนตัวบริเวณชั้นบนได้ดีอีกด้วย
ออกแบบ : Anonym โดยคุณพงศ์ภัทร เอื้อสังคมเศรษฐ์ และคุณปานดวงใจ รุจจนเวท

จากคำตอบของ 5 คำถามนี้ ช่วยคลายข้อสงสัยได้บ้างว่า บ้านโมเดิร์นในสภาพอากาศร้อนชื้นแบบไทยก็สามารถออกแบบให้สวยงาม และอยู่สบายได้จริง เพียงเข้าใจวิธีการออกแบบ และเลือกใช้วัสดุอย่างถูกต้อง

เรื่อง : Nantagan
ภาพ : บ้านและสวน , BeerSingnoi, เฉลิมวัฒน์ วงษ์ชมภู, ทวิชากร เหล่าไชยยงค์
ภาพประกอบ : เอกรินทร์ พันธุนิล