สวนป่าขนาดใหญ่กับผาน้ำตกหินเทียมที่ยาวถึง 40 เมตร โอเอซิสแห่งใหม่แถบพุทธมณฑลที่กำลังได้รับความนิยมอยู่ในขณะนี้ เป็นผลงานของนักจัดสวนอีกท่านที่มีฝีมือน่าสนใจ อย่าง คุณต้อง-ทิวา อ่อนสุวรรณ
“ได้รับการติดต่อจากสถาปนิกผู้ออกแบบอาคารผ่านทางเพจ “จัดสวนบ้าน Ayothaya Landscape” ครับ เดิมที่เขาออกแบบไว้มีงานฮาร์ดสเคปค่อนข้างเยอะครับ ผมขอปรับแก้และเปลี่ยนใหม่ทั้งหมดเพื่อให้เหมาะสมกับพื้นที่ เขาขอให้ยังคงเหลือกำแพงอิฐไว้เพื่อให้สอดคล้องกับดีไซน์ของอาคาร เป็นกำแพงอิฐที่มีน้ำไหลลงมา ซึ่งผมว่าดูเล็กเกินไปไม่สัมพันธ์กับขนาดพื้นที่สวนที่ใหญ่ถึง 1 ไร่ เลยเปลี่ยนเป็นน้ำตกแทน ตั้งใจให้อยู่ใกล้กับอาคารเพื่อให้มองเห็นได้ในระยะใกล้ ออกแบบให้น้ำตกเป็นผาโค้งเกือบครึ่งวงกลมเพื่อให้มองเห็นได้จากหลายๆ มุมครับ
“เนื่องจากน้ำตกที่มีความสูงถึง 3 เมตร และยาวประมาณ 40 เมตร การขนย้ายหินจริงที่มีขนาดใหญ่มากๆ ทำได้ค่อนข้างยากครับ ตอนที่เริ่มเข้ามาจัดสวนแม้จะยังไม่มีอาคารก็จริง แต่ก็ขึ้นโครงขึ้นเสาไว้บ้างแล้ว ทางเข้าออกด้านหน้าอาคารกว้างแค่ 8 เมตรครับ การทำงานขนย้ายสิ่งต่างๆ ค่อนข้างยากทีเดียว ผมเลือกที่จะทำเป็นน้ำตกหินเทียมทั้งหมดครับ โดยได้อาจารย์กัษณ ยมจินดา เป็นที่ปรึกษา อาจารย์เป็นทั้งวิศวกรและเป็นศิลปินงานปูนปั้น ผมรู้จักและเคยเห็นผลงานของอาจารย์เมื่อ 2 ปีก่อน ครั้งนี้เป็นโอกาสเหมาะที่จะได้ร่วมงานกันครับ อาจารย์มาช่วยทั้งในส่วนของงานโครงสร้างฐานรากและงานปูนปั้นน้ำตกหินเทียมทั้งหมดครับ ที่นี่เป็นน้ำตกหินเทียมที่แรกที่ผมทำ เป็นความพิเศษต่างจากผลงานออกแบบที่ผ่านมาครับ”
ด้านหลังของน้ำตกถมดินเป็นเนินสูงกว่า 2 เมตร ซึ่งมีความสูงระดับเดียวกับน้ำตก เหมือนเป็นภูเขาหัวตัดอยู่กลางสวน พื้นที่ด้านบนลักษณะเป็นสโลปสูงต่ำ มีมุมสวนไว้ให้ถ่ายรูปสวยๆ และมุมนั่งเล่นพักผ่อนใต้ร่มเงาไม้กระจายอยู่ทั่วบริเวณ มีทางเดินไว้ให้ชมสวนด้านล่างได้รอบๆ เปรียบเหมือนสวนลอยฟ้าชั้นสองก็ว่าได้
“พื้นที่สวนลึกเข้าไปด้านในถึง 40 เมตรครับ บ่อน้ำด้านหน้าน้ำตกมีขนาดใหญ่ ยาว 40 เมตร กว้าง 1.5-2 เมตร ลึกประมาณ 1.2 เมตร ผมใช้ดินที่ได้จากการขุดบ่อถมเป็นเนินสูงเกือบ 3 เมตร เพื่อเพิ่มมิติไม่ให้สวนดูราบเรียบจนเกินไป มีกำแพงอิฐที่สถาปนิกขอให้เหลือไว้ล้อมรอบ กำแพงอิฐทำหน้าที่เป็นกำแพงกันดินไปในตัวครับ ออกแบบวางลวดลายอิฐให้ดูแปลกตาออกไป ถ้าสังเกตจะเห็นว่ากำแพงมีลักษณะเป็นเส้นคดโค้งไปมาเนื่องจากตั้งใจเว้นเป็นพื้นที่สำหรับนั่งพักผ่อนทั้งบริเวณสวนด้านบนและด้านล่างครับ เราซ่อนงานระบบและท่อน้ำจากน้ำตกไปยังห้องคอนโทรลที่อยู่ด้านหลังสวนไว้ใต้เนินดินทั้งหมดครับ
“ต้นไม้ที่เลือกใช้เป็นต้นไม้ที่นิยมใช้ในสวนทรอปิคัลทั่วไปครับ ไม้ใหญ่ใช้เสม็ดขาว เสม็ดแดง ชุมแสง พะยอม เลือกที่มีขนาดใหญ่พอสมควรเพื่อให้สมดุลกับขนาดของพื้นที่สวน และปลูกในตำแหน่งที่ให้กิ่งโน้มเข้าหากันเหมือนเป็นซุ้มต้นไม้เพื่อให้เกิดร่มเงา ที่นี่ผมตั้งใจเลือกใช้ไม้เลื้อยกลุ่มมอนสเตอร์ร่าและฟิโลเดนดรอนค่อนข้างเยอะเพื่อให้เลื้อยพันขึ้นต้นไม้ใหญ่ อารมณ์จะคล้ายทางภาคใต้ที่เรามักจะเห็นต้นมอนสเตอร์ราเลื้อยขึ้นต้นปาล์มต้นหมากครับ ส่วนไม้ที่ห้อยตามไม้ใหญ่ผมเลือกพวกเดป เช่น เดปกระดุม เดปใบรี เคราฤาษีแทนเฟิน ตั้งใจจะเลียนแบบสภาพในธรรมชาติที่มีเถาวัลย์ มีวัชพืชเกาะอยู่ตามต้นไม้ใหญ่ครับ
“ส่วนต้นไม้ระดับรองจะเห็นว่าที่นี่เลือกใช้ต้นไคร้ย้อยหรือกระดิ่งนางฟ้าค่อนข้างมาก เนื่องจากฟอร์มของต้นที่แตกกิ่งโน้มเข้าหากันดูเป็นซุ้มสวย ผมเลือกต้นปาล์มมาใช้เนื่องจากพื้นที่รอบๆ เป็นสวนหมาก ผมอยากดึงบรรยากาศธรรมชาติโดยรอบพื้นที่ให้สัมพันธ์เชื่อมโยงกับสวน ช่วยหลอกตาว่าเป็นพื้นที่เดียวกัน ต้นปาล์มยังสร้างบรรยากาศของสวนป่าได้ดีอีกด้วยครับ ที่นี่ใช้ต้นไม้เป็นจำนวนมากก็จริงแต่ก็ไม่ได้เลือกให้หลากหลายมากนักเพราะอยากให้ดูแลง่าย ส่วนใหญ่จะเป็นไม้ในร่มครับ ผมติดตั้งระบบให้น้ำไว้ทั้งสวนแล้วครับ ที่นี้อาจจะต้องให้น้ำถี่กว่าปกติสักหน่อย วันหนึ่งประมาณ 4 ครั้งๆ ละ 5-10 นาทีครับ
“นอกจากโจทย์ที่ต้องการสวนทรอปิคัลแล้ว เจ้าของยังอยากให้รถวีลแชร์สามารถเข็นเข้ามาใช้พื้นที่ได้รอบสวนด้วยครับ ทางเดินในสวนจึงปูด้วยแผ่นหินแกรนิตหน้าเรียบขนาดใหญ่ เป็นทางเดินกว้างเพื่อให้เดินสวนกันและเข็นรถได้สะดวก และให้ดูสมดุลกับสวนที่มีขนาดใหญ่ด้วยครับ ทางเดินในสวนบางจุด เช่น ทางเดินขึ้นไปยังสวนบนภูเขา และพื้นลานบางส่วนผมเลือกทำเป็นแผ่นหินเทียมขนาดใหญ่เพื่อให้สอดคล้องกับน้ำตก ยังคงเลือกใช้ผิวสัมผัสเป็นหินแกรนิต แต่ทำสีให้ต่างออกไป ทำผิวให้เรียบเพื่อให้เดินง่ายขึ้นครับ ผมตั้งใจคุมโทนสีของสวนด้วยครับ ปกติสวนทรอปิคัลจะเป็นโทนสีเข้มๆ ดูทึบๆ เป็นส่วนใหญ่ ผมใช้สีเข้มบริเวณน้ำตกเพื่อให้เป็นจุดเด่นของสวน ส่วนองค์ประกอบอื่นๆ เช่น ทางเดินในสวน หินประดับ เลือกใช้โทนสีอ่อน ลดสีให้เบาลงเพื่อให้ต่างออกไปครับ
“ผมทำงานจัดสวนจริงจังมาได้ 5 ปีแล้วครับ ตลอดระยะเวลาที่ผ่านมาก็สั่งสมประสบการณ์ ได้เห็นงานตามที่ต่างๆ มากขึ้น หลังจากจบงานแต่ละที่ก็จะตรวจดูผลงานของตัวเองเพื่อหาข้อบกพร่อง ตั้งใจจะพัฒนางานให้ดีขึ้นเรื่อยๆ มีการปรับเปลี่ยนรูปแบบงานของตัวเองบ้างครับ เช่น การเลือกใช้ต้นไม้ การจัดกลุ่มต้นไม้ มีการเพิ่มดีเทลเขียนคิ้วทาปากเพิ่มขึ้นนิดๆ หน่อยๆ เพิ่มงานฮาร์ดสเคปมากขึ้น การเลือกใช้วัสดุต่างๆ และการวางแพทเทิร์นที่ดูทันสมัยขึ้น ลูกค้าส่วนใหญ่ยังคงเป็นสวนทรอปิคัลครับ แต่ผมก็จะใส่สไตล์อื่นๆ ปนเข้าไปบ้าง มีความโมเดิร์นผสมเข้าไป อาจมีสวนอังกฤษปนบ้าง ก็ขึ้นกับสภาพพื้นที่ สภาพแสง และองค์ประกอบต่างๆ ด้วยครับ ว่าเราจะสามารถปรับ เปลี่ยน เพิ่มอะไรได้มากน้อยแค่ไหน ทีมงานเรายังเป็นทีมเล็กๆ มีกันอยู่ 9 คนเหมือนเดิม ทำทุกอย่างกันเองทั้งงานโครงสร้าง งานปลูกต้นไม้ ผมคุมงานและลงมือทำเองทุกที่ครับ ถ้านึกถึงสวนทรอปิคัลนึกถึง Ayothaya Landscape ได้นะครับ ” คุณต้องทิ้งท้ายก่อนจะลาจากกัน
OYARD CAFÉ & RESTAURANT
ออกแบบ : Ayothaya Landscape โดยคุณทิวา อ่อนสุวรรณ โทรศัพท์ 09-2684-9835
เรื่อง : วชิรพงศ์ หวลบุตตา
ภาพ : อภินัยน์ ทรรศโนภาส / กรานต์ชนก บุญบำรุง