สวนญี่ปุ่นร่วมสมัย ในบ้านพักตากอากาศสำหรับพักผ่อน และมีพื้นที่ไว้ให้เด็กๆ ได้วิ่งเล่นในบรรยากาศที่เป็นการหาตรงกลางหรือสมดุลที่เกิดขึ้นระหว่างสวนญี่ปุ่นที่เป็นวัฒนธรรมแบบดั้งเดิมกับสวนญี่ปุ่นสมัยใหม่ที่มีความโมเดิร์น
สวนญี่ปุ่นร่วมสมัย ของบ้านพักตากอากาศหลังนี้เป็นพื้นที่ต่อเนื่องจากบ้านหลังเก่าของ คุณปรีชา สันลี และคุณขวัญพัฒน์ กอธนพัฒน์ ซึ่งทาง คุณศักดิ์และคุณลีลาวดี เรืองพร้อม จากบริษัทสวนลีลา จำกัด เคยมีโอกาสได้ร่วมงานจัดสวนที่ร้าน Voodoo Cafe & Restaurant มาก่อน ทำให้การทำงานในรอบนี้จึงค่อนข้างง่าย เนื่องจากเจ้าของบ้านให้ความไว้วางใจ และให้อิสระในการเสนอความคิดได้อย่างเต็มที่
“โจทย์ที่ได้รับมาคือบ้านพักตากอากาศสำหรับพักผ่อน นอนเอกเขนกร่วมกัน และมีพื้นที่ไว้ให้เด็กๆ ได้วิ่งเล่นในบรรยากาศของความเป็นสวนญี่ปุ่น” คุณศักดิ์เริ่มต้นเล่าถึงที่มาของสวน พร้อมพาชมบรรยากาศโดยรอบ
“เดิมพื้นที่ตรงนี้เป็นลานโล่งๆ ที่มีต้นไม้อยู่เพียง 1-2 ต้นเท่านั้น ผมจึงต้องเริ่มตั้งแต่การกำหนดผังบริเวณ เพื่อพลิกฟื้นพื้นที่ว่างเปล่าให้กลายเป็นพื้นที่ใช้งานของครอบครัวตามที่เจ้าของบ้านต้องการ โดยเริ่มจากการวางแนวอาคารไว้ตรงเกือบกึ่งกลางของพื้นที่ เพื่อให้ไกลออกมาจากบ้านหลังอื่น สร้างความรู้สึกและบรรยากาศแบบบ้านพักตากอากาศที่ค่อนข้างสงบ รวมถึงเป็นการกำหนดรูปแบบการเข้าถึงที่ต้องเดินผ่านสวนก่อนเข้าถึงตัวบ้านพักนี้
“ต่อมาจึงแบ่งพื้นที่โดยรอบแต่ละโซนให้มีลักษณะคล้ายห้องหลายๆ ห้องในพื้นที่สวน เพื่อสร้างสัมผัสและประสบการณ์การใช้งานที่แตกต่างกันของคนทุกวัย โดยเริ่มจากบริเวณหน้าบ้านต่อจากชานไม้ ผมต้องการให้อารมณ์ความรู้สึกสอดคล้องกับการใช้งาน อย่างการได้นั่งห้อยขา ทอดสายตามองน้ำตกธรรมชาติเบื้องหน้า ซึ่งออกแบบให้มีความสูงไม่มากไม่น้อยจนเกินไป ผ่านจุดนำสายตาหรือเส้นสายของสะพานไม้ที่เชื่อมเข้าสู่พื้นที่ศาลานั่งเล่น ก่อนเติมแต่งกลิ่นอายและบรรยากาศแบบสวนญี่ปุ่นด้วยดอกบัว ปลาคาร์ป และระบบพ่นหมอก เพิ่มจินตนาการและความมีชีวิตชีวาให้มุมมอง เพราะผมเชื่อว่าหากสายตาสามารถทอดยาวออกไปได้นานและไกลมากเท่าไร ก็จะยิ่งทำให้รู้สึกผ่อนคลายมากขึ้นเท่านั้น”
“ถัดมาที่บริเวณสวนด้านหลังอาคาร ผมได้ออกแบบให้มีผนังน้ำตกในอีกลักษณะหนึ่ง เพื่อให้พื้นที่มีความแตกต่าง เน้นความร่มรื่น แต่ยังคงความสดชื่นและดึงธรรมชาติเข้ามาไว้ใกล้ๆ ตัว ส่วนด้านข้างจะเป็นแนวทางเดินผ่านสวนไม้ไผ่ที่สามารถมองทะลุออกไปเห็นลานโล่ง พร้อมบ่อทราย ซึ่งตั้งใจทำให้เด็กๆ ไว้สำหรับวิ่งเล่น โดยมีฉากหลังเป็นกำแพงสีขาวที่กั้นระหว่างบ้านพักตากอากาศกับบ้านหลังเก่า นอกจากนี้ ยังมีแปลงผักสวนครัว ศาลาพักคอยระหว่างทาง และเล้าไก่ไข่ ซึ่งแปลงพื้นที่มาจากลานดาดแข็งของพื้นสนามบาสเก่า ทำให้ไม่ต้องขุดเจาะ หรือรื้อพื้นเดิมออก“
“พรรณไม้ใหญ่ในพื้นที่จะเป็นต้นเสม็ดแดง พะยอม และพูนทรัพย์ฟอร์มสวย ไม้รองจะเป็นพุดกังหัน และหลิวที่มีความอ่อนช้อย ซึ่งจากประสบการณ์ที่เคยจัดสวนในบริเวณแถบหนองจอกมา ก็จะพบว่าดินที่นี่ไม่เหมาะสำหรับการปลูกต้นไม้ใหญ่มากสักเท่าไรนัก เนื่องจากการระบายน้ำที่ไม่ค่อยดี ผมจึงเลือกวางตุ้มรากไว้บนพื้นดิน แล้วปั้นเนินให้มีความสวยงามเหมาะสมกับพื้นที่แทนการฝังรากลงไปด้านล่าง ส่วนไม้ดอกจะเน้นโทนสีขาว-ม่วงให้ความรู้สึกเย็นสบาย และเนื่องจากสวนนี้มีเด็กๆ เข้ามาใช้งาน ผมจึงหลีกเลี่ยงพรรณไม้ที่อาจก่อให้เกิดอันตรายและทำให้สวนค่อนข้างโปร่งโล่ง ซึ่งจากตรงนี้ ก็ทำให้พื้นที่สวนไม่เกิดจุดอับ สามารถเข้าถึงและดูแลรักษาได้ง่ายด้วยเช่นกัน
“ความพิเศษอีกอย่างของสวนนี้คือ อยู่ใกล้กับคลองน้ำไหลธรรมชาติที่มีพรรณไม้ริมสองฝั่งช่วยกรองน้ำให้ใสสะอาด และเหมาะสำหรับการใช้รดน้ำมากกว่าน้ำประปา เพราะไม่มีคลอรีน ผมจึงติดตั้งแผงโซลาร์เซลล์ต่อกับปั๊มน้ำ ดึงน้ำเข้ามาใช้รดน้ำและดูแลสวนบางส่วน เพื่อช่วยในการประหยัดน้ำและลดการใช้พลังงานร่วมด้วย”
เมื่ออารมณ์ศิลปินและความสุนทรีของนักจัดสวนได้ถ่ายทอดออกมาเป็นผลงานผ่านแนวคิดและตัวตนลงมาในงานศิลปะที่เรียกว่า “สวน” ภาพรวมของพื้นที่สวนที่แบ่งออกเป็นหลายๆ ห้องนี้จึงเปรียบเสมือนงานศิลปะหลายชิ้นในคอลเล็กชั่นสวนญี่ปุ่นร่วมสมัยของสวนลีลา ซึ่งมีลักษณะและบรรยากาศที่แตกต่างกัน ดูแล้วน่าตื่นเต้นน่าค้นหา เหมือนได้ชื่นชมผลงานในแต่ละมุมไปเรื่อยๆ ทำให้ไม่รู้สึกเบื่อ เมื่อได้มาอยู่ที่บ้านพักหลังนี้
เจ้าของ: คุณปรีชา สันลี และคุณขวัญพัฒน์ กอธนพัฒน์
จัดสวน: บริษัทสวนลีลา จำกัด โดยคุณศักดิ์- คุณลีลาวดี เรืองพร้อม
เรื่อง: สริดา จันทร์สมบูรณ์
ภาพ: june’s photo
ผู้ช่วยช่างภาพ: ธนายุต วิลาทัน
