ต้นเฟื่องฟ้า มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Bougainvillea เป็นไม้ยืนต้นประเภทพุ่มกึ่งเลื้อย ขนาดตั้งแต่พุ่มเล็กถึงพุ่มใหญ่ มีหนามขึ้นตามลำต้นอยู่ ใบเดี่ยว แตกออก สลับกับกิ่ง หรือเยื้องกัน มีขนขึ้นปกคลุมเล็กน้อย มีสีเขียวหรือใบด่าง รูปร่างรีแหลมยาว 3–6 ซม. กว้าง 2–3 ซม. ใบประดับลักษณะคล้ายรูปหัวใจหรือรูปไข่มี 3–5 ใบ มีหลายสี เช่น ม่วง แดง ชมพู ส้ม ฟ้า เหลืองและอื่น ๆ มีทั้งดอกสมบูรณ์เพศและไม่สมบูรณ์เพศ ออกเป็นช่อ ตามซอก ใบหรือปลายกิ่ง แต่ละช่อมี 3 ดอก เป็นหลอดยาว 1–2 ซม.
เฟื่องฟ้า เป็นต้นไม้ที่อายุยืน ปลูกไม่ยาก ต้องการแสงแดดจัดในสภาพกลางแจ้ง ได้รับแสงแดดตลอดวัน ถ้าได้รับแสงแดดไม่เพียงพอจะทำ ให้สีของใบไม่เข้มออกดอกน้อย ต้องการอุณหภูมิ ปานกลางหรือร้อนชื้น เมื่อโตขึ้น ต้องการน้ำปานกลาง ถึงค่อนข้างต่ำ หากรดน้ำมากเกินไปจะไม่ออกดอก
ประวัติเฟื่องฟ้า
เฟื่องฟ้าถูกค้นพบครั้งแรกในประเทศบราซิลโดยนักพฤกษศาสตร์ชาวฝรั่งเศสราว ค.ศ. 1766–1769 และได้ถูกนำไปปลูกยังส่วนต่าง ๆ ของโลก เริ่มจากยุโรป อเมริกาเหนือ และเอเชีย สำหรับในประเทศไทย มีการนำพันธุ์เฟื่องฟ้าเข้ามาจากสิงคโปร์ครั้งแรกราว ค.ศ. 1880 ในสมัยรัชกาลที่ 5 พันธุ์เฟื่องฟ้าในประเทศไทยมีไม่น้อยกว่าต่างประเทศ เนื่องจากเฟื่องฟ้าเจริญเติบโตได้ดีในประเทศไทย และกลายพันธุ์เกิดเป็นพันธุ์ใหม่ขึ้นมากมาย
ใบเฟื่องฟ้า
ใบเฟื่องฟ้า เป็นใบเดี่ยวออกเรียงสลับ ลักษณะของใบเป็นรูปไข่ รูปรี หรือรูปหัวใจ ปลายใบแหลม โคนใบมน ส่วนขอบใบเรียบ ใบมีขนาดกว้างประมาณ 3-6 เซนติเมตรและยาวประมาณ 5-10 เซนติเมตร แผ่นใบเป็นสีเขียว ผิวใบเรียบ ใบบาง มีหนามอยู่ตามง่ามใบ มีก้านใบยาวประมาณ 1 เซนติเมตร
ดอกเฟื่องฟ้า
เฟื่องฟ้า ออกดอกเป็นกระจุกตามซอก-ง่ามใบและปลายกิ่งยอด ดอกย่อย 8 – 20 ดอก กลีบประดับรูปไข่ 3 กลีบขึ้นไป ซ้อนกันเป็นรูปถ้วย ปลายแหลม ดอกมีหลายสีสวยงาม ปลายแผ่แบน สีขาวครีม โดยระยะเวลาในการออกดอกของ เฟื่องฟ้า คือตลอดปี ดอกดกช่วงเดือนมีนาคมถึงพฤษภาคม
ทั้งนี้ ทางประเทศจีนนิยมนำมาใช้เป็นยา คือ ดอกสีม่วง หรือสีแดง ดอกที่เป็นสี ๆ ก็คือใบที่เปลี่ยนสี เรียกว่า ใบดอก มีลักษณะบางคล้ายกับกระดาษ ลักษณะเป็นรูปไข่ปลายแหลม ในหนึ่งดอกจะมีใบดอก 3 ใบเชื่อมติดกัน ใบดอกจะกว้างประมาณ 2-4 เซนติเมตรและยาวประมาณ 3-5 เซนติเมตร มีเกสรเป็นรูปทรงกระบอกสีเขียว
ไม้เลื้อยมีหนาม
ขอเสียของ เฟื่องฟ้า คือการที่กิ่งมีหนาวเล็กๆ และสามารถเลื้อยไปได้ไกลถึง 10 เมตร จึงต้องทำการตัดแต่งกิ่งอยู่เรื่อยๆ โดยลักษณะของทรงพุ่มสามารถตัดแต่งและบังคับทิศทางการเจริญเติบโตได้
การขยายพันธุ์
เฟื่องฟ้า ขยายพันธุ์ด้วยการปักชำกิ่ง ตอนกิ่ง และเสียบยอด เจริญเติบโตได้ดีในดินปนทรายระบายน้ำดี ชอบความชื้นต่ำและแสงแดดแบบเต็มวัน สำหรับเทคนิคทำให้ต้นออกดอกคือ งดให้น้ำ 5 – 7 วัน ใบจะเริ่มร่วง จากนั้นให้น้ำอย่างเต็มที่ ต้นจะผลิดอกบานสะพรั่ง,กลีบประดับนำมาชุบแป้งทอดกินเป็นของว่างได้
สั่งซื้อหนังสือ : ไม้ดอกเมืองร้อน
บทความที่เกี่ยวข้อง
สายมูพลาดไม่ได้กับ “ 50 ต้นไม้มงคล ” ตามความเชื่อของไทย
มาลองขยายพันธุ์ ดอกตรุษจีน หรือที่เรารู้จักกันว่า”เฟื่องฟ้า”กัน!
ต้นพะยอม ไม้มงคลทรงพุ่มสวย กลิ่นหอม มีสรรพคุณทางสมุนไพร
ติดตามไอเดียบ้านและสวนเพิ่มเติมได้ทาง : บ้านและสวน Baanlaesuan.com
