สุขภาวะที่ดี

ในวันที่อากาศดี เราจะมีพลังในการทำกิจกรรมต่างๆ  มากเป็นพิเศษ ไม่ว่าจะออกกำลัง ทำอาหาร สะสางงานที่คั่งค้าง หรือแม้แต่งีบหลับเมื่อตื่นขึ้นก็รู้สึกสดชื่นกว่าปกติ เพราะอากาศที่หมุนเวียนอยู่รอบตัวเรานั้นเป็นพลังขับเคลื่อนสำคัญให้กับร่างกาย มาดูกันว่าเราสามารถออกแบบบ้านให้ “หายใจ” เพื่อสร้างสุขภาวะที่ดี และลดความร้อนได้อย่างไรบ้าง การระบายอากาศ จะนำอากาศภายนอกเข้ามาหมุนเวียน และนำความชื้น ฝุ่น สารเคมีที่สะสมออกไปจากตัวบ้าน นอกจากจะทำให้อากาศภายในบ้านสดชื่น ปลอดโปร่งแล้ว ยังลดผลกระทบต่อสุขภาพของคนในบ้านจากมลภาวะในอาคารได้ในระยะยาว และช่วยยืดอายุการใช้งานของตัวบ้านได้อีกทางหนึ่งด้วย ซึ่งสามารถออกแบบให้สอดคล้องกับธรรมชาติการเคลื่อนตัวของอากาศในรูปแบบต่างๆ ดังนี้ การระบายอากาศ ผ่านช่องเปิดด้านเดียว (Single Sided Ventilation) อาศัยความแตกต่างของอุณหภูมิ ความดัน หรือความชื้นของอากาศระหว่างภายนอก – ภายในอาคาร ซึ่งจะต้องมีความต่างมากพอจึงจะทำให้เกิดการระบายอากาศได้ เช่น ภายในห้องที่ร้อน อากาศจะลอยตัวขึ้นสูง ทำให้เกิดช่องว่างอากาศในส่วนล่างของห้อง อากาศเย็นภายนอกที่มีความดันสูงกว่าจึงไหลเข้ามาแทนที่ ดันอากาศร้อนที่ค้างอยู่ส่วนบนของห้องออกไป ซึ่งรูปแบบนี้จะไม่มีแรงลมช่วยในการไหล หรือถ้ามีก็น้อยมากจนคนในบ้านแทบไม่รู้สึก เหมาะกับห้องที่ต้องการระบายอากาศแต่ไม่ต้องการให้ลมพัดผ่าน เช่น ห้องเก็บของ ความลึกจากช่องเปิดไม่ควรเกิน 2.5 เท่าของความสูงห้อง เพื่อให้ระบายอากาศได้ทั่วถึง การระบายอากาศ ผ่านช่องเปิดที่อยู่ตรงข้าม (Cross Ventilation) อาศัยแรงลมพัดเอาความร้อนและความชื้นออกไปจากห้องและหมุนเวียนอากาศจากภายนอกเข้ามาแทนที่ โดยลมจะไหลเข้าทางช่องเปิดด้านหนึ่ง […]

ยุงเป็นต้นเหตุของโรคระบาด รบกวนการอยู่อาศัยและใช้ชีวิตของคนมาอย่างต่อเนื่อง เราไม่อาจ กำจัดยุง ให้หมดสิ้นได้ แต่สามารถควบคุมปริมาณยุงได้ ศูนย์วิจัยและนวัตกรรมเพื่อความยั่งยืน Research & Innovation for Sustainability Center (RISC) ได้ศึกษาวิธีการ กำจัดยุง และควบคุมประชากรยุงในหลายมิติทั้งทางกายภาพ ทางเคมี และทางชีวภาพ เพื่อนำมาปรับใช้ให้เหมาะสมแต่ละกรณีได้อย่างปลอดภัย เพื่อช่วยสร้างคุณภาพชีวิตการอยู่อาศัยให้มีสุขภาวะที่ดี ยุงต้นเหตุโรคระบาด ยุง หนึ่งในสิ่งมีชีวิตที่เป็นต้นเหตุของโรคระบาดที่มีความรุนแรง โรคที่เกิดจากยุงเป็นพาหะทำให้ประชากรกว่า 1 ล้าน ยุง หนึ่งในสิ่งมีชีวิตที่เป็นต้นเหตุของโรคระบาดที่มีความรุนแรง โรคที่เกิดจากยุงเป็นพาหะทำให้ประชากรกว่า 1 ล้านคนทั่วโลกเสียชีวิตทุกปี เช่น โรคไข้เลือดออก ไข้มาลาเรีย เชื้อไวรัสซิกา โรคติดเชื้อไวรัสชิคุนกุนยา และโรคไข้สมองอักเสบ ในประเทศไทยมีจำนวนผู้ป่วยไข้เลือดออกและไข้มาลาเรียในหลายปีที่ผ่านมาจำนวนมาก จากข้อมูลงานวิจัยของสำนักระบบาดวิทยา กรมควบคุมโรค พบว่า ในปี 2557- 2561พบผู้ป่วยไข้เลือดอออก ประมาณ 390,848 ราย เสียชีวิต 438 ราย พบผู้เสียชีวิตสูงที่สุดในปี พ.ศ. 2558 ทั้งหมด147 ราย รองลงมาในปีพ.ศ. 2561 ทั้งหมด 115 […]

ใครๆก็ทราบว่าสีสันมีผลต่ออารมณ์และความรู้สึกของคนเรา อีกทั้งสีสันยังมีผลกับสุขภาพ และพัฒนาการของเด็กด้วย จิตวิทยาสี ศูนย์วิจัยและนวัตกรรมเพื่อความยั่งยืน Research & Innovation for Sustainability Center (RISC) จึงได้ศึกษาการใช้สีที่ส่งผลต่อความรู้สึก พฤติกรรม ระบบการทำงานของร่างกาย ตลอดจนการนำมาใช้กับห้องต่างๆ เพื่อช่วยในการเลือกใช้สีที่สร้างสุขภาวะที่ดี และส่งเสริมสุขภาพ โดยเฉพาะกับพัฒนาการเด็กในแต่ละช่วงวัย เป็นอีกวิธีง่ายๆที่ทำให้เรามีสุขภาพกายดีและมีความสุขขึ้น จิตวิทยาสี มนุษย์รู้สึกเมื่อเกิดการรับรู้ ความรู้สึกของมนุษย์จะเกิดขึ้นหรือไม่ ขึ้นอยู่กับสิ่งเร้า (แสง เสียง กลิ่น รส อุณหภูมิหรือการสัมผัส) และจากกฎของเฟชเนอร์ (Fechner’s law) พบว่า ระดับความเข้มของสิ่งเร้าภายนอกมีผลต่อระดับของการรับรู้ภายในของมนุษย์ โดยประสาทสัมผัสทั้ง 5 ของมนุษย์ มีความสามารถในการรับรู้แตกต่างกัน ดังนี้ การออกแบบบ้านเพื่อสุขภาพจิตที่ดี จึงสามารถสร้างการกระตุ้นได้ทั้งทางตา หู ผิวหนัง และจมูก ให้มีอิทธิพลต่อผู้อยู่อาศัยได้ตามลำดับ และจะเห็นว่าการรับรู้ทางตา มีสัดส่วนที่มากที่สุดเมื่อเทียบกับประสาทสัมผัสต่างๆ ของร่างกาย (ส่วนลิ้น เป็นประสาทรับรู้ที่ไม่เกี่ยวข้องกับการออกแบบ) สีมีผลต่อความรู้สึกได้อย่างไร สิ่งที่กระตุ้นการมองเห็นทางตาก็คือแสง โดยตาคนสามารถมองเห็นคลื่นแสงเป็นสีต่างๆ 7 สี […]

การเลือกใช้วัสดุสร้างบ้านที่ดีและปลอดภัย เป็นส่วนสำคัญที่ทำให้เราอยู่บ้านอย่างมีสุขภาพและสุขภาวะที่ดี ศูนย์วิจัยและนวัตกรรมเพื่อความยั่งยืน Research & Innovation for Sustainability Center (RISC) จึงได้แนะนำหลักเกณฑ์การพิจารณาเลือกใช้วัสดุเพื่อสุขภาวะที่ดีใช้งานได้ยาวนาน ไม่เสียหรือต้องซ่อมบ่อย เป็นบ้านที่อยู่แล้วเย็นสบาย ไม่ลื่นล้ม ไม่รั่วซึม ไม่สะสมฝุ่น ปลอดภัยกับทุกคนในบ้าน ซึ่งจะส่งเสริมให้ผู้อยู่อาศัยในบ้านทุกคนมีความสุข มีสุขภาพและสุขภาวะที่ดีทั้งกายและใจด้วยเช่นกัน มาดูหลักเกณฑ์ในการพิจารณาเลือกใช้วัสดุเพื่อสุขภาวะที่ดี และตัวอย่างคุณสมบัติวัสดุกัน 4 หลักเกณฑ์การพิจารณาเลือกใช้วัสดุเพื่อสุขภาวะที่ดี ( Well-Being Materials ) วัสดุที่มีความยั่งยืน และเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม (Eco- Friendly Materials) ได้แก่ วัสดุที่มีอายุการใช้งานยาวนาน หรือ วัสดุทดแทนวัสดุธรรมชาติ เช่น ไม้เทียม หินเทียม เพื่อลดการทำลายทรัพยากรธรรมชาติ วัสดุที่สามารถลดการใช้พลังงาน (Energy Saving Materials) ได้แก่ หลอดไฟประหยัดพลังงาน  กระจกประหยัดพลังงาน เป็นต้น วัสดุรีไซเคิล และวัสดุ Upcycling (Recycle & Upcycling Materials) […]

วัสดุก่อสร้างและตกแต่งบ้านก็ทำให้เสี่ยงต่อโรคและอันตรายได้โดยไม่รู้ตัว เพราะภายในวัสดุมีส่วนประกอบที่มองไม่เห็นแฝงอยู่ ศูนย์วิจัยและนวัตกรรมเพื่อความยั่งยืน Research & Innovation for Sustainability Center (RISC) จึงศึกษาข้อมูลประกอบงานวิจัยเพื่อการสร้างสุขภาวะที่ดีในการอยู่อาศัย และแนะนำ 6 วัสดุ เพื่อสุขภาวะที่ดี ลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคภูมิแพ้ มะเร็ง สารพิษ และการบาดเจ็บ ซึ่งมีทั้งวัสดุที่ช่วยสร้างคุณภาพอากาศ และวัสดุเพื่อสุขภาพและความปลอดภัยของทุกคนในครอบครัว มาดูกันว่ามีอะไรบ้าง สีปลอดสาร VOCs ลดเสี่ยงภูมิแพ้ VOCs หรือ Volatile Organic Compounds คือ สารประกอบอินทรีย์ระเหยง่าย สามารถระเหยเป็นไอได้ในอุณหภูมิห้องและความดันปกติ ส่งผลต่อคุณภาพอากาศในบ้านทำให้อากาศเป็นพิษ ซึ่งพบได้ในน้ำยาทำความสะอาด สารฆ่าแมลง สีทาบ้าน กาว ยาแนว ฯลฯ สิ่งเหล่านี้อาจเป็นสาเหตุที่ทำให้ภายในบ้านมีระดับความเข้มข้นของสาร VOCs สูงเกินกว่าค่ามาตรฐาน หากได้รับสารพิษนี้เป็นประจำจะก่อให้เกิดโรคเกี่ยวกับระบบทางเดินหายใจ ระบบประสาทและภูมิคุ้มกัน หากได้รับสารเป็นระยะเวลานานๆ อาจก่อโรคมะเร็ง อวัยวะภายในถูกทำลาย ในหญิงตั้งครรภ์อาจทำให้เด็กแรกเกิดพิการได้ เพื่อคุณภาพอากาศที่ดีภายในบ้าน จึงควรสังเกตคุณสมบัติของผลิตภัณฑ์ และเลือกใช้วัสดุที่ปราศจาก VOCs หรือมีค่า VOCs […]

สุขภาวะในการอยู่อาศัยเป็นเรื่องสำคัญมากขึ้น หลังทุกคนเผชิญสถานการณ์โควิด-19 ฝุ่น PM 2.5 และสภาวะโลกร้อน บ้านจึงเป็นจุดเริ่มต้นของสุขภาพที่ดีทั้งด้านร่างกายและจิตใจ แล้วเราจะปรับบ้านเดิมให้มีสุขภาวะที่ดีขึ้นได้อย่างไร คอลัมน์ Home Expert จึงได้พูดคุยกับ ศูนย์วิจัยและนวัตกรรมเพื่อความยั่งยืน Research & Innovation for Sustainability Center (RISC) หน่วยงานที่มีความเชี่ยวชาญด้านนี้ มาดูวิธีปรับบ้านเพื่อสุขภาวะที่ดี และการทำบ้านให้อยู่เย็น เป็นสุขกัน การปรับบ้านเพื่อสุขภาวะที่ดี บ้านที่มี สุขภาวะที่ดี ควรสร้างสภาพแวดล้อมให้เอื้อต่อการใช้ชีวิต หรือกระตุ้นให้เกิดพฤติกรรมที่ดี รวมถึงไม่เป็นก่อให้เกิดผลเสียต่อสุขภาพตามมา ศูนย์วิจัยและนวัตกรรมเพื่อความยั่งยืน Research & Innovation for Sustainability Center (RISC) โดย ดร. สฤกกา พงษ์สุวรรณ ผู้อำนวยการฝ่ายบูรณาการงานวิจัยเพื่อการเผยแพร่ ได้ให้ข้อมูลที่รวบรวมจากการศึกษาและวิจัยของ RISC ด้านสุขภาวะในการอยู่อาศัย และนำเกณฑ์ WELL Building Standard ที่สำนักงาน RISC ได้รับรองมาตรฐาน WELL Version […]