ผักสวนครัว

กะเหม่อลอมี/ผักโหมหนาม/แม่ล้อดู่/Spiny Amaranth/Spiny Pigweed   ชื่อวิทยาศาสตร์: Amaranthus spinosus L. วงศ์: Amaranthaceae ประเภท: ไม้พุ่ม อายุสั้น ลำต้น: พุ่มสูง 45-60 เซนติเมตร ลำต้นมีหนามตามซอกใบ ใบ: ใบเดี่ยว รูปไข่ ปลายใบแหลม โคนใบมน ขอบใบเรียบ เห็นเส้นใบชัดเจน ดอก: ดอกออกเป็นช่อยาวสีเขียว อัตราการเจริญเติบโต: เร็ว ดิน: ชอบดินร่วนปนทรายระบายน้ำดี แสงแดด: แสงแดดเต็มวัน-ครึ่งวัน น้ำ: ปานกลาง การขยายพันธุ์: เพาะเมล็ด  การใช้งานและอื่นๆ: ปลูกเป็นผักสวนครัว หลังปลูกอายุ 40 วันก็ถอนเก็บทั้งต้นมาใช้ประโยชน์ได้ ผักขมหนามมีคุณค่าทางอาหารมาก เมื่อปรุงสุกจะมีรสหวานอร่อย มีวิตามินเอที่ได้จากเบต้าแคโรทีน ถ้าอยากได้วิตามินซีต้องกินสด จะมีรสขมเล็กน้อยของสารซาโปนินที่ช่วยลดคลอเรสเตอรอล นอกจากนี้ยังมีเส้นใยมาก ช่วยจับสารไนไตรต์ สารก่อมะเร็งที่ปนเปื้อนในน้ำดื่ม หรือผลิตภัณฑ์ไส้กรอก เป็นต้น เกร็ดน่ารู้: ผักขมชนิดนี้เป็นคนละต้นกับผักปวยเล้ง มีคุณค่าทางอาหารมากกว่า

กอมก้อ/กอมก้อดง/กะเพราขน/กะเพราขาว/กะเพราแดง/ห่อกวอซู/ห่อตูปลู/อิ่มคิมหลำ/อีตู่ไทย/Holy Basil/Sacred Basil ชื่อวิทยาศาสตร์: Ocimum tenuiflorum L. วงศ์: Lamiaceae ประเภท: ไม้พุ่ม อายุ 1-2 ปี  ลำต้น: พุ่มสูง 50-75 เซนติเมตร ลำต้นและกิ่งก้านเป็นเหลี่ยม มีขน ใบ: ใบรูปไข่แกมรี มีขนนุ่มทั่วใบ มีกลิ่นหอม ดอก: ดอกออกเป็นช่อคล้ายฉัตร ดอกรูปปาก กะเพรามี 2 ชนิด คือ กะเพราขาว มีกิ่งก้านใบและช่อดอกสีเขียว และกะเพราแดง มีกิ่งก้านใบและช่อดอกสีม่วงแดง  อัตราการเจริญเติบโต: เร็ว ดิน: ชอบดินร่วนระบายน้ำดี แสงแดด: แสงแดดรำไร – จัด น้ำ: ปานกลาง การขยายพันธุ์: เพาะเมล็ด ปักชำกิ่ง การใช้งานและอื่นๆ: ปลูกเป็นผักสวนครัว หลังปลูกอายุ 70 วัน ก็เก็บส่วนยอดและใบมาทำอาหารได้ ยิ่งเด็ดก็ยิ่งแตกยอดใหม่ทดแทน เมื่อออกดอกควรตัดช่อดอกที่แก่ออกบ้างเพื่อช่วยยืดอายุของต้น เนื่องจากกะเพรามีกลิ่นและรสที่รุนแรง จึงนิยมใช้ปรุงแต่งกลิ่นและดับคาวในอาหารจานเนื้อ […]

ผักชีฝรั่ง ผักชีดอย/ผักชีใบเลื่อย/ผักหอมเทศ/ผักหอมเป/ผักหอมป้อม/มะและเด๊าะ/หอมป้อมกุลา/Culantro/Saw-leaf Herb/Thorny Coriander ชื่อวิทยาศาสตร์: Eryngium foetidum L. วงศ์: Apiaceae ประเภท: ผักล้มลุกอายุหลายปี ลำต้น: พุ่มสูง 10-15 เซนติเมตร ลำต้นสั้น แตกใบเป็นกอแน่นรอบโคนต้น  ใบ: ไม่มีก้านใบ ใบรูปแถบแกมขอบขนาน โคนใบสอบ ขอบจักฟันเลื่อยคมคล้ายหนาม แผ่นใบหนา กรอบ สีเขียวเป็นมัน   ดอก: ก้านดอกยาว ดอกออกเป็นช่อซี่ร่มเป็นกระจุกกลมสีขาวอมเขียว ผล: เมล็ดมีหนาม อัตราการเจริญเติบโต: เร็ว ดิน: ชอบดินร่วน ความชื้นสูง  แสงแดด: แสงแดดรำไรใต้ร่มที่ไม่ทึบนัก น้ำ: ปานกลางถึงมาก การขยายพันธุ์: เพาะเมล็ด ปักชำต้น การใช้งานและอื่นๆ: ปลูกเป็นผักสวนครัว ปลูกลงแปลงหรือปลูกในภาชนะ ปลูกง่าย ไม่ค่อยมีโรคแมลง ใบช่วยดับกลิ่นคาวของเนื้อสัตว์ ใส่ในแกง ต้มแซบ ลาบ หรือกินเป็นผักสดในตะกร้าผักเคียงแหนมเนือง ช่วยตัดความเลี่ยน ใบมีเบต้าแคโรทีนและวิตามินซีสูง เกร็ดน่ารู้: มีถิ่นกำเนิดในเม็กซิโกและทวีปอเมริกาใต้

ผักหอม/ผักนอมห้อย/ผักหอมป้อม/ผักหอมผอม/ยำแย้/หอมป้อม/Chinese Parsley/Coriander ชื่อวิทยาศาสตร์: Coriandrum sativum L. วงศ์: Apiaceae  ประเภท: ผักอายุสั้นฤดูเดียว  ลำต้น: พุ่มสูง 15-20 เซนติเมตร ลำต้นสั้น  ใบ: ก้านใบยาว มีใบย่อย 5-7 ใบ ขอบใบหยักเป็นแฉก   ดอก: ดอกออกเป็นช่อแบบซี่ร่ม สีขาวหรือสีชมพู มี 2 สายพันธุ์ คือ พันธุ์ก้านแดง และพันธุ์ก้านเขียว ผล: ผลลักษณะรี ค่อนข้างกลม เมื่อแก่จัดมีสีเหลืองอมน้ำตาล มีเมล็ด 2 เมล็ด อัตราการเจริญเติบโต: เร็ว ดิน: ชอบดินร่วน ระบายน้ำดี   แสงแดด: แสงแดดเต็มวัน ชอบอากาศเย็น น้ำ: ปานกลาง การขยายพันธุ์: เพาะเมล็ด การใช้งานและอื่นๆ: ปลูกเป็นผักสวนครัว ปลูกลงแปลงหรือปลูกในภาชนะ หลังเพาะอายุ 40-60 วัน ก็เก็บเกี่ยวมาบริโภคได้ โดยถอนทั้งต้น ทั้งต้นและใบช่วยแต่งแต้มสีสันให้อาหารน่ากิน ส่วนรากมีกลิ่นหอมใช้แต่งกลิ่นอาหาร และเมล็ดที่เรียกว่า ลูกผักชี […]

บอบ่ะปะหลี/Goa Bean/Winged Pea ชื่อวิทยาศาสตร์: Psophocarpus tetragonolobus (L.) DC. วงศ์: Fabaceae  ประเภท: ไม้เลื้อยล้มลุก อายุหลายปี ลำต้น: มีรากสะสมอาหารเป็นหัวอยู่ใต้ดิน ใบ: ใบประกอบ มีใบย่อยรูปไข่กว้าง 3 ใบ   ดอก: ดอกรูปดอกถั่ว สีม่วงอ่อนหรือสีขาว  ผล: ฝักรูปกระบอกยาว มี 4 ปีกขนาบตามยาว ขอบปีกหยักย่น ฝักอ่อนสีเขียว ยาว 8 – 15 เซนติเมตร มีเมล็ดกลม ผิวเรียบ  อัตราการเจริญเติบโต: เร็ว ดิน: ชอบดินร่วน ระบายน้ำดี แสงแดด: แสงแดดเต็มวัน น้ำ: ปานกลาง รดน้ำเช้า – เย็น การขยายพันธุ์: เพาะเมล็ด การใช้งานและอื่นๆ: ปลูกเป็นผักสวนครัว โดยปักค้างหรือทำรั้วสูง 1 – 1.20 เมตร ให้ต้นเลื้อยพัน เพราะระบบรากตื้น หลังปลูกอายุ […]

แคเด๊าะ/ผักแคบ/สี่บาท/ตำนีน/Baby Watermelon/Gentleman’s Toes/Ivy Gourd/Little Gourd/Scarlet-fruited Gourd  ชื่อวิทยาศาสตร์: Coccinia grandis (L.) Voigt  วงศ์: Cucurbitaceae  ประเภท: ไม้เถาเลื้อยเนื้อแข็ง อายุหลายปี ลำต้น: ลำต้นใต้ดินเป็นหัวสะสมอาหาร บริเวณข้อของต้นจะมีมือยึดเกาะแตกออกข้างลำต้น  ใบ: ใบเดี่ยว รูป 5 เหลี่ยม หรือหยักเว้าลึกเป็นพู โคนใบมีลักษณะเว้าเป็นรูปหัวใจ ก้านใบสั้น ผิวใบมันเรียบ มีมือเกาะยื่นออกมาจากข้อ  ดอก: ดอกเดี่ยวออกตามซอกใบ แบ่งเป็นดอกเพศเมียและเพศผู้ โดยแยกกันอยู่คนละต้น ดอกสีขาวรูปถ้วยตื้น ปลายแยกเป็น 3 แฉก หรือ 5 แฉก  ผล: ผลรูปกระบอก ฉ่ำน้ำ ผลอ่อนสีเขียวเมื่อแก่สีแดง มีเมล็ดจำนวนมาก  อัตราการเจริญเติบโต: เร็ว ดิน: ชอบดินร่วน ระบายน้ำดี   แสงแดด: แสงแดดจัด – รำไร น้ำ: ปานกลาง สม่ำเสมอ การขยายพันธุ์: ปลูกหัวใต้ดิน […]

คาหอม/ไคร/จะไคร/เซิดเกรย/หัวสิงไค/Lapine/Lemon Grass ชื่อวิทยาศาสตร์: Cymbopogon citratus (DC.) Stapf วงศ์: Poaceae ประเภท: พืชวงศ์หญ้า อายุหลายปี ลำต้น: พุ่มสูงได้ถึง 1.50 เมตร เจริญเติบโตแตกกอออกไปเรื่อยๆ ลำต้นใต้ดินเป็นเหง้าสั้นๆ ลำต้นเหนือดินเป็นส่วนของกาบใบที่โอบกันเป็นลำต้น สีขาวอมม่วง มีนวลสีขาว  ใบ: ใบรูปแถบแคบยาว ผิวใบและขอบใบสากคม   ดอก: ดอกออกเป็นช่อที่ปลายยอด แต่ไม่ค่อยออกดอก อัตราการเจริญเติบโต: เร็ว ดิน: ชอบดินร่วน ระบายน้ำดี ปลูกได้ทุกสภาพดิน  แสงแดด: แสงแดดครึ่งวัน – เต็มวัน น้ำ: ปานกลาง การขยายพันธุ์: ปลูกเหง้า โดยแยกเหง้าจากกอให้มีรากติด ตัดใบออกให้เหลือโคนยาว 10-15 เซนติเมตร ปักลงในดิน การใช้งานและอื่นๆ: ปลูกเป็นผักสวนครัว ทั้งปลูกลงดินและปลูกในภาชนะ ใช้ปรุงกลิ่นแกงหรือยำให้หอม ความหอมจากน้ำมันหอมระเหยมีคุณสมบัติลดการบีบตัวของลำไส้ แก้จุกเสียดแน่นท้อง ควรกินเสริมกันไปในอาหารให้สมดุล เกร็ดน่ารู้: หลังปลูกประมาณ 45 วัน ต้นเริ่มแตกใบและเหง้าใหม่ ใช้เหง้าและลำต้น […]

ผักคะน้า/Chinese Kale/Chinese Broccoli ชื่อวิทยาศาสตร์: Brassica oleracea L. cv. Alboglaba group วงศ์: Brassicaceae ประเภท: ผักล้มลุก อายุ 2 ปี (นิยมปลูกเป็นผักฤดูเดียว) ลำต้น: พุ่มสูง 30-45 เซนติเมตร ลำต้นกลมสีเขียวอ่อน ใบ: ใบรีแกมรูปไข่ แผ่นใบหนา สีเขียวอมเทา ผิวใบมีนวลเกาะ คะน้าที่นิยมปลูกมี 3 ชนิดคือ คะน้าใบกลม ต้นอวบใหญ่ ก้านเล็ก ปลายใบมน ข้อปล้องสั้น ผิวใบเป็นคลื่น คะน้าใบแหลม ใบแคบกว่าคะน้าใบกลม ปลายแหลม ข้อห่าง ผิวใบเรียบ และคะน้ายอดหรือคะน้าก้าน มีลำต้นอวบใหญ่ ใบแหลม ข้อห่าง จำนวนใบต่อต้นน้อย  เมล็ด: รูปกลม สีน้ำตาลเทา มีขนาดเล็ก อัตราการเจริญเติบโต: เร็ว ปลูกได้ทุกฤดู แต่ฤดูหนาวจะเจริญเติบโตได้ดี ดิน: ชอบดินร่วนระบายน้ำดี แสงแดด: แสงแดดเต็มวัน […]

Chinese Chives/Garlic Chives ชื่อวิทยาศาสตร์: Allium tuberosum Rottler ex Spreng. วงศ์: Amaryllidaceae ประเภท: ผักล้มลุก อายุหลายปี ลำต้น: พุ่มสูง 30-45 เซนติเมตร มีหัวใต้ดิน มีระบบรากตื้น ลำต้นแตกเป็นกอ  ใบ: แต่ละต้นมี 4-5 ใบ รูปแถบแบนยาวสีเขียว มีกลิ่น  ดอก: ก้านช่อดอกยาวเป็นเหลี่ยมภายในกลวง ดอกออกเป็นช่อซี่ร่ม ดอกบานมีกลีบดอกสีขาว 5 กลีบ อัตราการเจริญเติบโต: เร็ว ดิน: ชอบดินร่วนระบายน้ำดี แสงแดด: แสงแดดเต็มวัน น้ำ: ปานกลาง สม่ำเสมอ การขยายพันธุ์: เพาะเมล็ด แยกกอ การใช้งานและอื่นๆ: ปลูกเป็นผักสวนครัวทั้งปลูกลงแปลงและลงภาชนะ หลังปลูกอายุ 60 วัน เก็บได้ตลอดปี โดยเลือกเก็บใบและก้านช่อดอกตูม แต่ถ้าเก็บไว้หลายวันแล้วนำมาปรุงอาหารจะเกิดเส้นใยมากต้องคายชาน เรียกว่า ผักไม้กวาด เพราะแข็งและเหนียวเหมือนไม้กวาดทางมะพร้าว กุยช่ายปลูกกินได้ 3 ลักษณะ […]

ข่าหยวก/ข่าหลวง/Galangal/Siamese Ginger/Greater Galangal  ชื่อวิทยาศาสตร์: Alpinia galanga (L.) Willd.  วงศ์: Zingiberaceae ประเภท: ไม้พุ่ม อายุหลายปี  ลำต้น: พุ่มสูง 2-2.50 เมตร ลำต้นแตกกอ มีลำต้นใต้ดินเป็นเหง้า ลำต้นเหนือดินเป็นกาบใบแตกกอเป็นพุ่ม ใบ: ใบรูปใบหอกแกมขอบขนาน สีเขียวสดเป็นมัน  ดอก: ดอกออกเป็นช่อยาวที่ปลายยอด ดอกสีขาว ปากลายม่วงแดง ผล: รูปกลมรี สีส้มอมแดง มี 2-3 เมล็ด อัตราการเจริญเติบโต: ปานกลาง ดิน: ชอบดินร่วนระบายน้ำดี มีความชื้นสูง  แสงแดด: แสงแดดรำไร น้ำ: ปานกลาง สม่ำเสมอ  การขยายพันธุ์: ปลูกเหง้าโดยใช้เหง้าแก่  การใช้งานและอื่นๆ: ปลูกเป็นผักสวนครัว ปลูกประดับแปลงตามแนวรั้ว เป็นได้ทั้งอาหารและยา ทุกส่วนของต้นมีน้ำมันหอมระเหย โดยเฉพาะเหง้าที่ใช้ปรุงแกง ช่วยดับกลิ่นคาวเนื้อสัตว์ทำให้แกงมีกลิ่นหอมชวนกิน ข่าอ่อนและดอกมีรสเผ็ดซ่า กินได้อร่อยเช่นกัน นอกจากนี้ยังช่วยขับลม แก้ท้องอืดท้องเฟ้อ แน่นจุกเสียด เกร็ดน่ารู้: หลังปลูกอายุ 8 เดือนขึ้นไป เก็บใช้ได้ตลอดปี […]

กระเจี๊ยบเขียว ถือเป็นพืชวงศ์เดียวกับพวกชบา ปอกระเจา และโกโก้ มีถิ่นกำเนิดในแอฟริกาตะวันตก แต่บ้างก็ว่ามาจากแถบเอเชียใต้ พบปลูกทั่วไปในภูมิภาคแถบร้อนชื้นไปจนถึงเขตอากาศอบอุ่นอย่างแถบเมดิเตอร์เรเนียน กระเจี๊ยบเขียว ในบ้านเราปลูกกันเป็นเรื่องเป็นราวแถบภาคกลาง ส่งออกไปญี่ปุ่น สร้างรายได้ให้เกษตรกรได้เป็นกอบเป็นกำเลยทีเดียว โดยานิยมนำฝักกระเจี๊ยบเขียวไปลวก ต้ม แล้วราดกะทิสด รับประทานคู่กับน้ำพริก รสชาติอร่อยไม่แพ้ใคร กระเจี๊ยบเขียว /กระเจี๊ยบมอญ/มะเขือทะวาย/มะเขือพม่า/มะเขือมอญ/มะเขือละโว้/Lady’s Finger/Okra   ชื่อวิทยาศาสตร์: Abelmoschus esculentus (L.) Moench วงศ์: Malvaceae  ประเภท: ไม้พุ่ม อายุสั้น  ลำต้น: พุ่มสูง 0.80-2 เมตร ลำต้นแตกกิ่งก้านสีม่วงแดง ใบ: รูปหยักเว้า 3-7 พู ขอบหยักซี่ฟัน มีขนสากมือ ดอก: ดอกออกตามซอกใบ ก้านดอกสั้น ดอกสีเหลืองมี 5 กลีบ โคนดอกสีม่วงแดง ผล: ผลเป็นฝักรูปกระบอก ปลายแหลม มี 5-9 เหลี่ยม หลังปลูกอายุ 45 วัน ฝักอ่อนมีขนาดโตเต็มที่ […]

อยากจะเริ่ม ปลูกผัก ไว้ทานเองเป็นครั้งแรก ควรปลูกอะไรดี บ้านและสวนจึงได้รวบรวมผักสวนครัวปลูกง่ายทั้ง 6 ชนิด มาให้เจ้าของกระทู้ได้นำไปทดลองปลูกกัน

การปลูกผักไว้กินเองซึ่งไม่ใช่เรื่องยากหรือไกลตัวอย่างที่หลายคนคิด เลือกผักที่ชื่นชอบไว้รอเลยเรามี ไอเดีย สวนผัก บนดาดฟ้า มาฝาก

ผักสวนครัวแบ่งเป็น 2 ประเภทหลัก คือผักสวนครัวอายุสั้น เก็บกิน แล้วปลูกใหม่หมุนเวียนไปตามต้องการ หรือเก็บกินได้เรื่อยๆ และอีกประเภทคืออายุยืนยาว

เรามักเห็นพืช ผักสวนครัว อยู่ตามริมรั้วในชนบทโดยทั่วไปมักเน้นพรรณไม้ที่ปลูกเลี้ยงง่าย ไม่ต้องดูแลรักษามาก ให้ประโยชน์ในแง่การใช้สอยมีผลผลิตให้เก็บกินได้

ลอง ปลูกผักกินเอง จัดสวนกินได้ที่ไม่จำเป็นต้องปลูกผักจริงจังมากมาย อาจมีสวนกระถางปลูกพืชผักนิดๆหน่อย ๆให้เด็ดมาโรยหน้าอาหาร จัดแปลงผักให้ดูสวยงาม…

เรื่องเล่าจาก “แปลงสวนผัก” บ้านคุณตา บทความจาก หนังสือ Pocket Garden Vol. 03
ที่จะสร้างแรงบันดาลใจให้เราอยากจะลุกขึ้นมามองหาทำเลในบ้าน เพื่อทำตามแบบอย่าง

บ้านจัดสรรส่วนใหญ่มักมีพื้นที่บริเวณข้างบ้านค่อนข้างแคบและยาว การจัด สวนครัว จึงต้องอาศัยพื้นที่แนวตั้งเพื่อปลูกต้นไม้ให้ได้มากขึ้น