รอยร้าวแบบไหนอันตราย
รอยร้าวแบบไหนอันตราย เป็นคำถามที่เจ้าของบ้านหลายคนกังวลใจ เพราะรอยร้าวที่เห็นบนผนังอาจเป็นเพียงแค่รอยแตกลายงาที่ไม่มีผลต่อโครงสร้าง หรืออาจเป็นสัญญาณเตือนของปัญหาใหญ่ที่ส่งผลถึงความปลอดภัยของบ้านคุณ
![]()
รอยร้าวแบบไหนอันตราย
รอยร้าวที่คานใกล้เสา
สาเหตุ – เกิดจากการที่โครงสร้างไม่สามารถรับน้ำหนักได้ไหวและกำลังจะฉีกออกจากกัน จนเเกิดเป็นรอยร้าวแนวเฉียง 45 องศา
วิธีแก้ – ควรปรึกษาวิศวกรผู้เชี่ยวชาญโดยด่วน วิธีแก้ไขก็มีหลากหลาย ตั้งแต่เสริมเสาค้ำภายนอกอาคารหรือการเสริมเสาภายในอาคารก็เป็นได้
ข้อควรระวัง – หากเป็นอาคารที่มีการใช้งานเกี่ยวกับการรับน้ำหนักอยู่แล้วก็ควรตรวจสอบบ้าง ยิ่งหากอาคารนั้นมีการติดตั้งฝ้า เราอาจมองไม่เห็นปัญหาจนสายเกินไปก็เป็นได้![]()
รอยราวรูปตัวยู (U) บริเวณใต้ท้องคาน
สาเหตุ – เกิดจากการแอ่นตัวของคานอันเนื่องมาจากน้ำหนักกดทับที่มากเกินไป ทำให้คานแตกร้าว
วิธีแก้ – ให้สำรวจน้ำหนักที่วางอยู่บนคานและนำออกเสีย อาจเสริมเสาที่บริเวณรอยแตกเพื่อช่วยพยุงคานเอาไว้
ข้อควรระวัง – หากเป็นไปได้ควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญเพื่อตรวจสอบและซ่อมแซมต่อไป![]()
รอยร้าวที่เกิดบนพื้น
สาเหตุ – บ่อยครั้งที่เมื่อวางน้ำหนักบนพื้นแล้วเราจะไม่พบกับปัญหา จนกระทั่งนำสิ่งของที่มีน้ำหนักนั้นออก รอยร้าวบนพื้นหากเป็นแนวยาวจากคานสู่คาน แสดงว่าพื้นนั้นเริ่มรับน้ำหนักไม่ไหวแล้ว และเกิดการแตกร้าวขึ้น
วิธีแก้ – ให้นำน้ำหนักที่อยู่บนพื้นออกจากพื้นที่ร้าวเสียก่อน
ข้อควรระวัง – เมื่อมีสิ่งของวางอยู่อาจทำให้เราไม่ทันสังเกตรอยร้าว ทุกครั้งที่มีการเคลื่อนย้ายจึงควรสังเกตไว้บ้าง หรืออาจเคลื่อนย้ายสิ่งของที่มีน้ำหนักมากบ้างเป็นครั้งคราว เพื่อตรวจตราว่าพื้นยังอยู่ดีหรือไม่![]()
รอยร้าวแนวเฉียงกลางผนัง
สาเหตุ – รอยร้าวที่เกิดเป็นแนวจากมุมหนึ่งสู่อีกมุมหนึ่งของผนังในแนวทแยง เกิดจากการทรุดตัวที่ไม่เท่ากันของบ้าน เป็นผลให้โครงสร้างเกิดการฉุดรั้งกัน อาจเกิดจากการทรุดตัวของเสาเพียงต้นใดต้นหนึ่ง ซึ่งหากผนังตรงข้ามกันเกิดรอยร้าวในแนวเดียวกันก็อาจเกิดการทรุดตัวของบ้านในฝั่งใดฝั่งหนึ่งได้
วิธีแก้ – แก้ไขได้โดยการเสริมฐานรากให้เสาที่ทรุด แต่ต้องอยู่ในความดูแลของวิศวกรผู้เชี่ยวชาญ เพราะจำเป็นต้องตรวจสอบทั้งโครงสร้างและพื้นที่ให้ถี่ถ้วนเสียก่อน
ข้อควรระวัง – แม้ว่าจะดูยุ่งยากที่ต้องมีการเสริมเข็ม เปิดพื้นบ้าน และอื่นๆอีกมากมาย แต่หากปล่อยไว้จากเสาหนึ่งที่ทรุดตัว อาจดึงรั้งให้เสาอีกด้านหนึ่งขาดได้และลุกลามไปสู่ปัญหาอื่นๆในภายหลัง หากเป็นไปได้จึงควรจัดการให้เร็วที่สุด![]()
รอยร้าวในแนวดิ่งบริเวณกลางผนัง
สาเหตุ – เกิดจากมีน้ำหนักกดทับมากเกินไป
วิธีแก้ – นำน้ำหนักออกจากแนวผนังที่แตกร้าว จากนั้นอาจทุบเปลี่ยนเพื่อซ่อมในบริเวณที่เกิดรอยร้าว
ข้อควรระวัง – ควรพิจารณารอยร้าวว่าลามไปถึงแนวคานแล้วหรือยัง เพื่อแก้ไขให้ถูกต้อง ไม่ลุกลามไปมากกว่าเดิม
รอยร้าวบริเวณรอยต่อระหว่างผนังกับโครงสร้างเสาและคาน
สาเหตุ – เกิดจากการยืดหดตัวที่ไม่เท่ากันของวัสดุและไม่ได้เสียบหนวดกุ้งในขั้นตอนการผูกเหล็กเสริมแรง
วิธีแก้ – อาจใช้โฟมอุดรอยต่อหรือ PU เพื่ออุดรอยร้าว และทาสีทับ
ข้อควรระวัง – หากมีการรั่วบนคานหรือเสาร่วมด้วย ให้พิจาณาปัญหาร่วมกัน เพราะอาจไม่ใช่แค่การยืดหดตัวของวัสดุ

รอยร้าวแนวนอนที่ผนังใต้ท้องคาน
สาเหตุ – เกิดจากการก่อผนังที่จบอิฐของผนังแบบ 45 องศา ที่ก่อสร้างในครั้งเดียวเพื่อประหยัดเวลา โดยไม่ได้รอให้อิฐที่ก่อตามแนวนอนเซตตัวเสียก่อน เป็นผลให้การยุบตัวของปูนก่อดึงให้ผนังเกิดรอยร้าวตามไปด้วย
วิธีแก้ – อาจใช้โฟมอุดรอยต่อหรือ PU เพื่ออุดรอยร้าว และทาสีทับ
ข้อควรระวัง – ควรกำชับช่างก่อนที่จะเกิดปัญหา เพื่อจะได้ไม่ต้องเสียเวลาซ่อมแซมในภายหลัง

รอยร้าวบริเวณใต้ท้องพื้น
สาเหตุ – เกิดจากน้ำหนักที่ถ่ายลงมาที่พื้นมีมากเกินไปจนพื้นรับน้ำหนักไม่ไหว ลักษณะการร้าวจะขึ้นอยู่กับการผูกเหล็กในคอนกรีตพื้น
วิธีแก้ – ให้นำน้ำหนักที่อยู่บนพื้นออกจากพื้นที่ร้าวเสียก่อน จากนั้นอาจต้องรื้อพื้นออกเพื่อแก้ไขใหม่โดยจำเป็นต้องอยู่ในความดูแลของผู้เชี่ยวชาญ
รอยร้าวมีสนิมบริเวณเหล็กเสริมใต้พื้น
สาเหตุ – เกิดจากความชื้นที่เข้าไปในรอยร้าว ทำให้เหล็กเสริมโครงสร้างเกิดสนิมขึ้น มักเกิดในบริเวณที่โดนความชื้นบ่อยๆ เช่น ห้องน้ำ อาจเป็นอันตรายมากขึ้นเมื่อสนิมเหล็กดันให้คอนกรีตแตกออก เป็นผลให้การรับน้ำหนักของโครงสร้างล้มเหลวในที่สุด
วิธีแก้ – หากเกิดไม่มากอาจใช้แปรงทองเหลืองขัดสนิมและฉาบปูนปิดกลับเข้าไป แต่หากลุกลากมากก็ควรปรึกษาวิศวกรเพื่อหาวิธีแก้ไขต่อไป
ข้อควรระวัง – ไม่ว่าจะเป็นห้องครัวหรือห้องน้ำ รวมถึงระเบียงชั้นสอง พื้นที่เหล่านี้ล้วนมีความเสี่ยงต่อความชื้นที่สะสมอยู่ในคอนกรีตได้ จึงควรตรวจสอบโครงสร้างบ้าง เพื่อแก้ไขตั้งแต่ยังเป็นปัญหาเล็กน้อยก่อนที่จะลุกลาม

รอยร้าวบริเวณรอยต่อของส่วนต่อเติมจนเกิดเป็นรอยแยก
สาเหตุ – เมื่อส่วนต่อเติมร้าวขาดออกจากบ้านเดิมชัดเจนแล้ว หากสำรวจไม่พบความเสียหายต่อโครงสร้างของบ้านเดิม ก็แปลว่าเกิดการทรุดตัวของโครงสร้างใหม่ที่ไม่เท่ากับโครงสร้างเก่า อันเป็นผลมาจากฐานรากที่แตกต่างกัน
วิธีแก้ – เสริมเสาเข็มและฐานรากเพื่อหยุดการทรุดตัว และทำแผ่นปิดครอบรอยต่อ (Flashing) เพื่อป้องกันการรั่วซึมตามรอยร้าว และเว้นระยะให้การทรุดตัวของแต่ละโครงสร้างไม่ส่งผลกระทบถึงกัน
ข้อควรระวัง – หากเกิดรอยร้าวขึ้นแล้วก็ควรจะจัดการแยกส่วนโครงสร้างให้ชัดเจน ก่อนที่ปัญหาจะลุกลามไปยังโครงสร้างของตัวบ้านในภายหลัง

รอยร้าวรุนแรงที่ส่วนต่อเติมมีผลกับบ้านเดิม
สาเหตุ – รอยร้าวที่ส่งผลต่อส่วนบ้านเดิมเป็นผลมาจากการออกแบบส่วนต่อเติมที่ยึดติดกับโครงสร้างเดิม ทำให้เมื่อมีการทรุดตัวที่ไม่เท่ากัน โครงสร้างในส่วนต่อเติมจึงฉุดรั้งให้โครงสร้างของบ้านเดิมแตกร้าวไปด้วย
วิธีแก้ – ปรึกษาผู้เชี่ยวชาญเพื่อแยกโครงสร้างของบ้านเดิมและส่วนต่อเติมออกจากกัน จากนั้นจึงพิจารณาความเสียหายที่เกิดขึ้น โดยส่วนใหญ่แล้วหากเกิดปัญหาเช่นนี้ ทางแก้ที่ดีที่สุดคือรื้อส่วนต่อเติมเพื่อทำระบบฐานรากใหม่ และก่อสร้างให้โครงสร้างแยกออกจากบ้านเดิม
ข้อควรระวัง – หลายท่านเลือกที่แก้ไขเฉพาะบริเวณรอยร้าว แต่บอกได้เลยว่านับวันอาการมีแต่จะแย่ลง แนะนำให้กำหนดไว้เลยว่าจะซ่อมแซมเมื่อไร ตั้งงบไว้ เพื่อให้ปัญหาไม่บานปลายไปสู่โครงสร้างของบ้านเดิมในที่สุด
เรื่องและภาพประกอบ : วุฒิกร สุทธิอาภา