สวนธรรมชาติ บรรยากาศในป่าฝน

มุมสวนน้ำตก สวนธรรมชาติ
“อีกปัญหาหนึ่งคือมุมบอดที่วางคอมเพรสเซอร์แอร์ที่ด้านหน้าบ้าน ผมตั้งใจทำให้ดูเป็นภูเขาหินที่เทลงมาเชื่อมต่อจากน้ำตกภายใน เกิดเป็นน้ำตกเล็กๆที่ดูชุ่มชื้น ใช้สีของพรรณไม้มาช่วยเพื่อให้เชื่อมโยงกับสวนป่าเขตร้อน (Tropical Rain Forest Garden) ที่อยู่ด้านใน ซึ่งเป็นอีกสไตล์สวนที่เจ้าของบ้านชอบ การทำให้สวนทั้งสองสไตล์เชื่อมต่อกันเป็นเรื่องค่อนข้างยาก เราต้องสร้างความกลมกลืนโดยใช้เรื่องของจังหวะ เส้น เท็กซ์เจอร์ และสีเข้ามาช่วยครับ”
กำแพงต้นไม้ สวนธรรมชาติ
ซุ้มทางเดินเข้าบ้าน สวนธรรมชาติ
จากบริเวณหน้าบ้านที่จัดสวนสไตล์อังกฤษดูเรียบโก้ เมื่อผมเดินเข้าไปด้านในก็ต้องทึ่งกับบรรยากาศสวนที่จำลองลักษณะสวนป่าเขตร้อนมาได้อย่างสวยงามลงตัว มีน้ำตกขนาดค่อนข้างใหญ่ท่ามกลางสารพัดพรรณไม้ ได้ยินเสียงน้ำไหลไปตามลำธารเล็กๆที่ลัดเลาะไปตามสวน พื้นเขียวชอุ่มไปด้วยมอสส์ใต้ร่มเงาของไม้ใหญ่หลากหลายชนิด เหล่าไม้ดอกออกดอกสวยสะพรั่ง
“ส่วนที่ติดกับสวนหน้าบ้านมีฐานน้ำตกเดิมอยู่แล้ว ผมดัดแปลงให้มีขนาดใหญ่ขึ้น ออกแบบเป็นน้ำตกที่ดูแลรักษาง่าย และเชื่อมต่อกับพื้นที่สวนหน้าบ้านเข้ามาด้านในให้กลมกลืนกัน เพิ่มในส่วนของลำธารในสวนทั้งหมด ซึ่งยากตรงที่ของเดิมไม่ได้คิดเรื่องระดับพื้นที่ไว้ ต้องถมพื้นที่สร้างระดับขึ้นมาใหม่ทั้งหมด และได้ คุณประวัติ  แม่นใจ มาช่วยดูแลจัดการทำน้ำตกและส่วนของลำธารให้ ส่วนต้นไม้ที่นำมาใช้ต้องดูแลรักษาง่ายเป็นหลัก เน้นที่สีสันและความทนทาน เหมาะกับสวนป่าเขตร้อน และยังต้องมีกลิ่นอายแบบสวนอังกฤษ
 “ถ้าสังเกตดูจะเห็นว่าผมเลือกใช้ต้นไม้ที่ไม่ค่อยนำมาจัดสวนกันในปัจจุบัน เช่น ซ่อนกลิ่น ต้นไม้ที่ใช้ในสวนอังกฤษมักเป็นต้นไม้ที่เป็นเส้นตั้งๆ ส่วนสีก็มักเป็นโทนขาว ชมพู แดง ผมเลือกใช้กล้วยไม้บางชนิดที่ออกดอกเป็นช่อตั้งสีชมพู หรือบีโกเนียที่ใบออกสีเทา ซึ่งตอบโจทย์ของสวนอังกฤษ และยังไปได้ดีกับสวนป่าเขตร้อนที่มีน้ำตกและลำธารด้วย แต่ทั้งหมดนี้ก็จะแบ่งเป็นสัดส่วน จัดให้อยู่ในที่ที่เหมาะสม ไม่กระจายมาปะปนกัน ส่วนที่อยากให้ออกมาเป็นสไตล์อังกฤษก็เลือกใช้ต้นไม้ที่มีลักษณะเป็นเส้นตามที่บอกไว้ ไม้ใหญ่ใช้ลั่นทม พุด ซึ่งเหมาะที่จะใช้ในสวนอังกฤษอยู่แล้ว ในส่วนที่เป็นสวนป่าเขตร้อนก็จะเป็นต้นไม้ที่มีลักษณะกิ่งคดโค้งบิดไปมา อย่างจิก เสม็ด หว้า กันเกรา และทั้งหมดก็เชื่อมโยงกันด้วยสีสันของพรรณไม้ และใช้องค์ประกอบทางศิลปะมาช่วย ใช้เส้นทแยงมาผสมกับเส้นตั้ง ใช้การจัดวางในจังหวะที่เหมาะสมลงตัว ส่วนต้นไม้ใหญ่เจ้าของบ้านเลือกมาเองทั้งหมดครับ ผมก็คุยกับเจ้าของบ้าน ให้เขาเลือกต้นที่ชอบ ผมมีหน้าที่พิจารณาดูว่าใช้ได้หรือไม่ เหมาะกับพื้นที่ไหม เลือกฟอร์มต้นที่สวย เหมาะสมกับพื้นที่ที่จะลง เป็นเรื่องที่ค่อนข้างยากครับ ยากตั้งแต่เลือกต้น หาต้น ลงปลูก เราเลือกใช้ไม้ขนาดใหญ่แบบที่เห็นนี้มาลงปลูกเลยครับ ต้องใช้เครนขนาดใหญ่ยกเข้ามา
ธารน้ำในสวน สวนธรรมชาติ
ธารน้ำในสวนสไตล์ Tropical

สวนน้ำตก สวนธรรมชาติ

มุมสวนหน้าบ้าน

สวนป่า สวนธรรมชาติ สวนทรอปิคัล

“ในส่วนของไม้คลุมดิน ผมว่าหญ้าต้องการการดูแลมากที่สุด ต้องตัดบ่อยๆถึงจะสวยงาม แต่สวนนี้เน้นที่ต้องดูแลรักษาง่าย เราก็มาคิดว่าอะไรบ้างที่ใช้แทนหญ้าได้ มาลงตัวที่เฟินกนกนารีแคระครับ จริงๆแล้วพืชชนิดนี้ก็ต้องการการดูแล แต่ไม่มากเท่าหญ้า โดยเฉลี่ยมีอายุใช้งานที่คงความสวยงามอยู่ได้ประมาณหกเดือนถึงเกือบปี หากปล่อยไว้เฟินก็จะโตแผ่ฟูขึ้นเรื่อยๆ จนต้นโทรมลงเป็นสีน้ำตาล ซึ่งอาจดูไม่งาม ก็ต้องเปลี่ยนใหม่ แต่ถ้ายอมรับสภาพได้ก็สวยไปอีกแบบนะครับ ก็เหมือนสไตล์สวนป่าในอังกฤษ โดยปกติสวนในอังกฤษมีทั้งฤดูที่ต้นไม้โทรมสลับกับเขียว แต่พอมาจัดสวนในบ้านเราคงปล่อยให้เป็นแบบนั้นไม่ได้ พอถึงเวลาก็จะเปลี่ยนใหม่ทั้งหมดครับ
“ลูกเล่นที่เพิ่มเข้ามาคือการปลูกเฟินกนกนารีผสมกับมอสส์ จะเห็นว่าตามน้ำตกและลำธารในสวนไม่ได้มีแค่เพียงก้อนหินที่มีมอสส์ขึ้นเกาะเท่านั้น การปลูกเฟินกนกนารีแคระแซมเข้าไปด้วยจะทำให้ดูกลมกลืนไปด้วยกันทั้งสวน สวนดูเขียวชอุ่มชุ่มชื้น อีกอย่างที่ผมเพิ่มเข้าไปคือกล้วยไม้ มีทั้งกล้วยไม้ดิน และกล้วยไม้เกาะอาศัยที่อยู่ตามกิ่งต้นไม้ใหญ่ ได้ อาจารย์อรรนพ  ทองคุ้ม มาช่วยดูแลให้ และยังมี คุณศราวุธ  สุทธกัน และทีมงานที่มาช่วยดูแลการปลูกพรรณไม้ต่างๆ และการจัดวางต้นไม้ ทำให้สวนนี้เป็นสวนป่าเขตร้อนที่สมบูรณ์ยิ่งขึ้นครับ”

เรื่อง : วชิรพงศ์ หวลบุตตา
ภาพ : ชัยพฤกษ์ โพธิ์แดง

ออกแบบจัดสวน : คุณวรวุฒิ แก้วสุก


จัดสวนมอสส์ ด้วยแรงบันดาลใจจากป่าดิบชื้น

ต้นไม้ ป่า ลำธาร ใน สวนน้ำตก ฉบับจัดเอง