ความเรียบง่ายในบ้านโมเดิร์นชั้นเดียวที่เคารพต่อธรรมชาติ

รายละเอียดบนความเรียบง่ายใน บ้านโมเดิร์นชั้นเดียว หลังนี้ แม้บ้านนี้จะดูลอยเด่นด้วยรูปทรงที่ค่อนข้างแปลก แต่ความเคารพต่อธรรมชาติที่แวดล้อมก็มีอยู่ในใจอย่างเต็มเปี่ยม เราให้ความสำคัญกับทิศทางของแสงและลมในแต่ละช่วงเวลา เราศึกษาถึงช่วงเวลาที่มีการเปลี่ยนแปลงของอุณหภูมิ และที่สำคัญที่สุดก็คือการเปิดรับทิวทัศน์ของท้องทะเล เพราะนี่คือบ้านตากอากาศ

บ้านโมเดิร์นชั้นเดียว

บ้านโมเดิร์นชั้นเดียว
ชานตรงกลางระหว่างบ้านทั้งสองฝั่งหันหน้าไปยังชายหาด ซึ่งมีลมพัดผ่านตลอดวัน ทำให้ส่วนนี้เย็นสบาย แม้ในช่วงที่ร้อนที่สุดของวัน

ครั้งแรกที่ได้เห็นอาคารหลังนี้ ทำให้เราอดแปลกใจไม่ได้ว่า ที่นี่คือบ้านตากอากาศหรือโกดังเก็บของกันแน่ คิดดูอีกทีใครจะมาสร้างโกดังบนที่ดินติดชายหาดขาวสะอาด ซึ่งแวดล้อมด้วยบรรยากาศแสนสบายของเมือง Casaurina Beach แห่งนี้ได้ลงคอ จนเมื่อเราได้เข้าไปสัมผัสบรรยากาศภายในบ้าน เราก็เข้าใจทันทีว่าบ้านหลังนี้ออกแบบเพื่อกล่อมอารมณ์ของผู้อยู่อาศัยข้างในบ้านมากกว่าการประดับตกแต่งภายนอกบ้านเพื่อให้คนอื่นมอง นอกจากจะสบายอย่างที่เราไม่คาดคิดแล้ว บ้านหน้าตาแปลกๆหลังนี้ยังให้แง่คิดดีๆกับเราอีกด้วย

บ้านโมเดิร์นชั้นเดียว
ชานตรงกลางสามารถดัดแปลงเป็นส่วนรับประทานอาหารได้ คล้ายลานบ้านเรือนไทยของเรา หลังประตูสีแดงคือห้องครัว

ความกลมกลืนในความแตกต่าง

เรายึดการเป็นส่วนหนึ่งกับธรรมชาติและการประหยัดพลังงานเป็นหลักสำคัญในการออกแบบบ้านหลังนี้ เช่นเดียวกับบ้านหลังอื่นๆในเมืองนี้  คุณแอนดรูว์ นิมโม หนึ่งในสิบสถาปนิกที่ได้รับมอบหมายให้ออกแบบบ้านหลายหลังในเมืองนี้เล่าให้เราฟัง ซึ่งการเป็นส่วนหนึ่งกับธรรมชาตินั้นไม่ได้หมายความว่าต้องกลืนหายไปกับสภาพแวดล้อมเพียงอย่างเดียว แม้บ้านนี้จะดูลอยเด่นด้วยรูปทรงที่ค่อนข้างแปลก แต่ความเคารพต่อธรรมชาติที่แวดล้อมก็มีอยู่ในใจอย่างเต็มเปี่ยม เราให้ความสำคัญกับทิศทางของแสงและลมในแต่ละช่วงเวลา เราศึกษาถึงช่วงเวลาที่มีการเปลี่ยนแปลงของอุณหภูมิ และที่สำคัญที่สุดก็คือการเปิดรับทิวทัศน์ของท้องทะเล เพราะนี่คือบ้านตากอากาศ ซึ่งถ้าผู้อาศัยไม่สามารถสัมผัสและรับรู้ความเปลี่ยนแปลงของสภาพภายนอกได้ บ้านหลังนี้ก็คงเป็นบ้าน “ตากอากาศ” ที่กลมกลืนเป็นส่วนหนึ่งกับธรรมชาติไม่ได้เช่นกัน

ห้องนอน บ้านโมเดิร์นชั้นเดียว
ห้องนอนแบบเปิดโล่ง มีชุดนั่งเล่นอยู่ภายในห้อง เพื่อความเป็นส่วนตัว ผนังด้านในที่หันไปทางทิศตะวันตกกรุแผ่นไฟเบอร์ซีเมนต์สองชั้น ภายในบุฉนวนกันความร้อน ประกอบกับห้องมีระดับเพดานสูงกว่าปกติและติดพัดลม ซึ่งเป็นเครื่องใช้ไฟฟ้าที่ประหยัดพลังงาน ทำให้อากาศถ่ายเทได้ดี ห้องนี้จึงไม่เก็บสะสมความร้อน

บ้านฝรั่งแบบใหม่กับบ้านไทยแบบเก่า

บ้านหลังนี้ไม่มีเครื่องปรับอากาศ แต่ใช้หลักการถ่ายเทของอากาศมาช่วยในการระบายความร้อน ตำแหน่งของช่องเปิดรับลมได้รับการวางไว้อย่างรอบคอบ ลานพักผ่อนตรงกลางแบ่งบ้านออกเป็นสองส่วน แทนที่จะเป็นอาคารทึบหลังใหญ่หลังเดียว เรามองว่ามันคล้ายคลึงกับหลักการออกแบบ “เรือนล้อมลาน” ของบ้านไทย แต่สำหรับชาวออสซี่นี่คือส่วน “Outdoor Living” ที่พวกเขาชื่นชอบ ถึงจะเรียกมันว่าอะไรก็ตาม แต่ที่แน่ๆคือการออกแบบในลักษณะนี้เหมาะสมกับการใช้ชีวิตในสภาพภูมิอากาศเขตร้อนชื้น แม้ปริมาณฝนจะไม่มากเท่าบ้านเรา แต่บ้านนี้ก็มีการกักเก็บน้ำฝนไว้ใช้ เริ่มจากรางน้ำบนหลังคา ผ่านท่อลงไปสู่ระบบกรองและตกตะกอน ไปจนถึงแท็งก์เก็บน้ำใต้ดิน และปั๊มน้ำขึ้นมาใช้ได้เมื่อต้องการ

บ้านโมเดิร์นชั้นเดียว ประตูบานเลื่อน
เนื่องจากตัวบ้านด้านนี้อยู่ทางทิศตะวันตก ทำให้ต้องรับความร้อนในช่วงบ่าย ผู้ออกแบบจึงออกแบบให้ชายคาส่วนนี้ยื่นยาวกว่าอีกด้าน และยังออกแบบระแนงไว้บริเวณช่วงต่างระดับของหลังคา ซึ่งนอกจากจะช่วยให้เกิดร่มเงาแล้ว ลมยังสามารถพัดผ่านช่วยระบายความร้อนได้อีกด้วย

พื้นที่กว้างในบ้านหลังเล็ก

แม้พื้นที่ภายในบ้านพักตากอากาศหลังนี้จะไม่กว้างขวาง แต่ก็ไม่รู้สึกคับแคบแม้แต่น้อย เพราะผู้ออกแบบใช้หลัก “One Space Living” หรือการทำห้องห้องเดียวให้มีส่วนใช้สอยครบถ้วน โดยไม่มีการกั้นห้องหรือทำผนังปิดให้เป็นห้องเล็กๆ ส่วนสำหรับนอน พักผ่อน แต่งตัว และชำระร่างกายรวมอยู่ในห้องที่มีขนาดกำลังดี เพียงพอสำหรับการพักอาศัยระยะสั้นในช่วงวันหยุด เฟอร์นิเจอร์ที่ใช้ส่วนใหญ่เป็นแบบลอยตัว ซึ่งมีลักษณะโปร่งเบา ทำให้ห้องดูไม่รกตา ทั้งยังง่ายต่อการปรับเปลี่ยนเคลื่อนย้ายตามการใช้งานในแบบต่างๆ สีโทนสว่างที่เลือกใช้ เช่น สีขาวและสีเบจก็ช่วยทำให้ห้องไม่ทึบ  ตรงกับที่ผู้ออกแบบกล่าวในตอนท้ายว่าขนาดของบ้านจะเล็กหรือใหญ่ไม่สำคัญเท่าประสิทธิภาพและความรู้สึกต่อพื้นที่ใช้สอยของบ้าน

ห้องน้ำ บ้านโมเดิร์นชั้นเดียว
ผนังซึ่งกั้นระหว่างส่วนที่นอนกับห้องน้ำ ออกแบบให้เป็นตู้เสื้อผ้าในตัว เป็นการใช้พื้นที่ที่มีอยู่อย่างจำกัดให้เกิดประโยชน์คุ้มค่า

การไปเยือนประเทศออสเตรเลียในครั้งนี้ จึงไม่ใช่การไปหาไอเดียใหม่ๆจากบ้านเมืองฝรั่งมาใช้เพียงอย่างเดียว เพราะเรายังได้เห็นหลายๆไอเดียที่คนไทยเคยทำกันมาตั้งแต่อดีต แต่อาจถูกลืมไปพร้อมๆกันการเข้ามาของเทคโนโลยีและวัฒนธรรมจากชาติที่มีสภาพแวดล้อมแตกต่างจากเรามาก ณ เวลานี้เราควรต้องใส่ใจกับการใช้ทรัพยากรธรรมชาติให้คุ้มค่า บางทีเราอาจต้องหวนคิดถึงวิถีชีวิตในอดีตที่เหมาะสมกับแผ่นดินแผ่นฟ้าบ้านเรา ด้วย นอกจากนี้ข้อคิดหนึ่งที่เราได้ก็คือ บ้านสมถะหลังเล็กก็อาจสามารถรองรับความเป็นอยู่ได้ดีไม่แพ้บ้านหรูหลังใหญ่ หากผ่านกระบวนการออกแบบอย่างรอบคอบ

 

เรื่อง :                      ทัตชัย น้อยสง่า

เรียบเรียง :              เจรมัย พิทักษ์วงศ์

ภาพ :                      ฤทธิรงค์ จันทองสุข

ออกแบบ:               Lahz Nimmo Architects


บ้านชั้นเดียวบนพื้นฐานความเรียบง่าย

รวม 3 แบบ บ้านชั้นเดียวหลังคาเพิงหมาแหงน