ใครกำลังหาไอเดียสร้างบ้าน ควรรู้ว่าแบบบ้านมีหลายประเภท ทั้งแบบไอเดียบ้าน แบบก่อสร้าง และแบบขออนุญาต ผู้ที่กำลังจะสร้างบ้านจึงควรเข้าใจ เพื่อใช้ในการคุยรายละเอียดและข้อตกลงในการจัดจ้างผู้ออกแบบหรือบริษัทรับสร้างบ้าน
แบบไอเดียบ้าน
ใช้สำหรับแสดงแนวคิดการออกแบบ เพื่อสื่อสารให้เจ้าของบ้านและบุคคลทั่วไปเข้าใจลักษณะภาพรวมของบ้าน มักประกอบด้วยภาพผังพื้น รูปด้าน รูปตัด และภาพสามมิติ โดยบอกเพียงระยะเบื้องต้น และไม่มีรายละเอียดการก่อสร้าง จึงใช้ในการก่อสร้างไม่ได้ มักเป็นแบบบ้านแจกฟรี จึงเหมาะสำหรับเก็บเป็นไอเดียเพื่อให้รู้ความชอบของตัวเอง ซึ่งในการก่อสร้างจริงจำเป็นต้องให้สถาปนิกและวิศวกรออกแบบให้ใหม่ เพื่อทำแบบก่อสร้างให้เข้ากับพื้นที่จริงและกฎหมายในพื้นที่นั้น แบบก่อสร้าง
แบบก่อสร้าง
เป็นเอกสารหรือแบบที่แสดงข้อมูลในการก่อสร้างเป็นลายเส้น รูปภาพ สัญลักษณ์ และข้อความ ซึ่งออกแบบโดยสถาปนิกและวิศวกร เพื่อสื่อสารให้ผู้รับเหมาสามารถก่อสร้างอาคารได้ถูกต้องตามแบบ ประกอบด้วยแบบ 4 ส่วนหลัก คือ
- แบบสถาปัตยกรรม แสดงรายละเอียดของส่วนประกอบอาคารและพื้นที่โดยรอบ เพื่อบอกรูปร่าง ระยะ วัสดุ และสิ่งที่จำเป็นในการก่อสร้าง ประกอบด้วยผังพื้น รูปด้าน รูปตัด และแบบขยายอื่นๆ เช่น ห้องน้ำ ประตูหน้าต่าง บันได จัดทำโดยสถาปนิก
- แบบโครงสร้าง แสดงรายละเอียดของโครงสร้างอาคาร ซึ่งเป็นความแข็งแรงและปลอดภัยของอาคาร ประกอบด้วยผังฐานราก ผังเสา ผังคาน ผังพื้น โครงหลังคา และแบบขยายทางโครงสร้างอื่นๆ จัดทำโดยวิศวกรโครงสร้าง
- แบบระบบไฟฟ้า แสดงรายละเอียดระบบไฟฟ้า ประกอบด้วยผังการเดินสายไฟ ตำแหน่งดวงโคม สวิตช์-เต้ารับไฟฟ้า ตู้เบรกเกอร์ จัดทำโดยวิศวกรไฟฟ้า
- แบบระบบสุขาภิบาล แสดงรายละเอียดระบบสุขาภิบาลซึ่งเกี่ยวกับน้ำทิ้ง น้ำประปา ประกอบด้วยผังการเดินท่อประปา ท่อทิ้ง ระบบบำบัดน้ำเสีย จัดทำโดยวิศวกรสุขาภิบาล แต่ในบ้านและอาคารขนาดเล็ก อาจจัดทำโดยสถาปนิกหรือวิศวกรโครงสร้างก็ได้
แบบขออนุญาตก่อสร้าง
ใช้สำหรับยื่นขออนุญาตก่อสร้างอาคารกับหน่วยงานราชการ ประกอบด้วยแบบและเอกสารตามที่ตามกฎหมายควบคุมอาคารกำหนด สามารถใช้แบบก่อสร้างในการยื่นขออนุญาตได้ หรือทำแบบเฉพาะเพื่อยื่นของอนุญาตก็ได้ (แบบก่อสร้างมักแสดงรายละเอียดมากกว่าแบบขออนุญาต) โดยต้องมีรายละเอียดตามที่กฎหมายกำหนดไว้ ที่สำคัญต้องมีการรับรองด้วยเอกสารรับรองวิชาชีพของสถาปนิกและวิศวกร โดยแบบขออนุญาตก่อสร้างประกอบด้วย
- แบบแสดงตำแหน่ง ลักษณะทั่วไปของบ้าน และแบบสถาปัตยกรรม ประกอบด้วย แผนที่โดยสังเขป ผังบริเวณ ผังพื้นทุกชั้น ผังหลังคา รูปด้านอย่างน้อย 2 รูป และรูปตัดอย่างน้อย 2 รูป พร้อมรายการประกอบแบบ
- แบบขยายต่างๆ ประกอบด้วย แบบขยายบันไดพร้อมรูปตัดบันได (สำหรับบ้าน 2 ชั้นขึ้นไป) แบบขยายห้องน้ำ และแบบขยายประตูหน้าต่าง
- แบบโครงสร้าง ประกอบด้วย ผังโครงสร้างทุกชั้น ผังโครงสร้างหลังคา และแบบขยายโครงสร้าง พร้อมรายการคำนวณโครงสร้าง
- แบบงานระบบไฟฟ้า
- แบบงานระบบสุขาภิบาล แบบขยายระบบบำบัดน้ำเสีย
เรื่อง/ภาพประกอบ : ศรายุทธ
