ในปัจจุบันการเลี้ยงสุนัขและแมวเป็นที่นิยมแพร่หลายในประเทศไทย การได้รับสุนัขตัวใหม่หรือแมวตัวใหม่เข้ามาในบ้าน สิ่งที่ควรคำนึงถึงคือ “การทำวัคซีน” นั้นเอง โปรแกรมวัคซีนในสุนัขและแมว
ก่อนอื่นเรามาทำความรู้จักกับวัคซีนก่อน วัคซีนคือผลิตภัณฑ์ชีวภาพที่ประกอบด้วยเชื้อไวรัสหรือแบคทีเรียโดยการนำเชื้อเหล่านี้ไปผ่านกระบวนการ เพื่อให้เชื้อตายหรือทำให้มีฤทธิ์อ่อนแรงลงทำให้ไม่สามารถก่อโรคได้ เมื่อร่างกายได้รับ โปรแกรมวัคซีนในสุนัขและแมว อย่างครบถ้วน ร่างกายจะถูกกระตุ้นให้สร้างภูมิคุ้มกันโรคที่เกิดจากเชื้อนั้นๆ โดยเมื่อสัตว์เลี้ยงสัมผัสกับโรคนั้นในเวลาต่อมา ร่างกายก็จะต่อสู้ทำลายเชื้อที่ก่อโรคนั้นได้
โปรแกรมวัคซีนในสุนัข
การฉีดวัคซีนในสุนัขถือว่าเป็นสิ่งที่จำเป็นมาก เนื่องจากมีโรคติดเชื้อหลายโรคที่มีการระบาดสูงในประเทศไทย ซึ่งโรคที่สำคัญในสุนัขมีดังนี้ โรคไข้หัดสุนัข (Canine distemper) โรคลำไส้อักเสบในสุนัข (Canine Parvo Virus) โรคตับอักเสบของสุนัข (Infectious Canine Hepatitis, Canine Adenovirus Infection) โรคหลอดลมอักเสบของสุนัข (Canine Infectious Tracheobronchitis : CIT, Kennel cough) โรคเลปโตสไปโรซีสหรือโรคฉี่หนู (Leptospirosis) โรคดังกล่าวข้างต้นเป็นโรคติดต่อที่ร้ายแรง มีแพร่กระจายของโรคอย่างรวดเร็ว เมื่อสุนัขติดโรคเหล่านี้แล้วมีโอกาสหายจากโรคได้ยากหรือเป็นแล้วมีโอกาสเสียชีวิตสูง ซึ่งจะก่อให้เกิดความทุกข์ทรมานแก่สุนัข โดยเฉพาะอย่างยิ่งโรคติดต่อบางชนิดสามารถติดต่อถึงคนได้ นั่นก็คือโรคพิษสุนัขบ้าเป็นโรคที่สามารถติดต่อจากสุนัขไปยังคนได้โดยผ่านทางการกัดหรือข่วน เชื้อไวรัสจะส่งผลกระทบต่อระบบประสาทส่วนกลางและมีความรุนแรงมากจนถึงขั้นเสียชีวิต หากไม่ได้รับการรักษาหรือฉีดวัคซีนป้องกันทันเวลา ดังนั้นการทำวัคซีนในสุนัขจึงเป็นเรื่องที่จำเป็นมาก เพราะการทำวัคซีนเป็นการป้องการเกิดโรคที่รุนแรงในสุนัขแล้ว ยังสามารถป้องกันโรคที่สามารถติดต่อสู่คนได้อีกด้วย โดยโปรแกรมวัคซีนในสุนัขแสดงในตารางดังนี้
โปรแกรมวัคซีนในแมว
ส่วนการทำวัคซีนแมวมีความสำคัญเช่นกัน โรคที่สำคัญในแมวได้แก่ โรคไข้หัดแมว (Feline panleukopenia, Cat distemper) โรคหวัดแมว / โรคระบบทางเดินหายใจส่วนต้นในแมว (Feline infectious upper respiratory tract disease) มะเร็งเม็ดเลือดขาวในแมว (Feline leukemia virus : FeLV) และ โรคพิษสุนัขบ้า (Rabies) โรคดังกล่าวเป็นโรคติดเชื้อร้ายแรงที่เกิดขึ้นในแมว ทำให้เกิดอันตรายถึงขั้นเสียชีวิตได้ หากไม่มีการป้องกันโรค กล่าวคือการทำวัคซีนเป็นวิธีที่ดีที่สุดในการป้องกันการเกิดโรค ควรนำแมวมาพบสัตว์แพทย์เพื่อตรวจร่างกายเบื้องต้นและทำวัคซีนตามโปรแกรมดังต่อไปนี้
โปรแกรมอาจจะเปลี่ยนแปลงได้ตามดุลยพินิจของสัตวแพทย์ การทำวัคซีนขึ้นกับหลายปัจจัย เช่น ปัจจัยจากตัวสัตว์ ปัจจัยการเลี้ยง ปัจจัยจากสิ่งแวดล้อม ดังนั้นการจะทำวัคซีนควรพาสุนัขและแมวไปตรวจสุขภาพเบื้องต้นกับสัตวแพทย์ หากสุนัขหรือแมวป่วยอยู่แล้วได้รับวัคซีนจะทำให้การสร้างภูมิคุ้มกันโรคได้อย่างไม่มีประสิทธิภาพ การทำวัคซีนถือว่าเป็นการสร้างคุ้มกันเปรียบเหมือนเกราะป้องกันโรคติดเชื้อรุนแรงที่มีการแพร่ระบาด สุนัขและแมวควรได้รับการฉีดวัคซีนตามโปรแกรมเพื่อสุขภาพของสัตว์เองรวมไปถึงเป็นเกราะป้องกันในการนำพาโรคจากสุนัขหรือแมวไปติดคนโดยเฉพาะการเลี้ยงสุนัขและแมวในพื้นที่ที่มีการระบาดของโรค
บทความโดย
สพ.ญ.อาภาพร เจตนาวณิชย์
Apaporn Chettanawanit, DVM
โรงพยาบาลสัตว์เพื่อนสัตว์เลี้ยงศรีราชา
Pet Friends Hospital
