สมัยก่อน แปรงทาสี ที่ช่างทาสีใช้งานคือ แปรงที่ทำมาจากดอกหญ้า วัตถุดิบเดียวกับที่ใช้ทำไม้กวาดดอกหญ้าที่เรารู้จักกันดี แต่แปรงแบบนี้จะทิ้งร่องรอยของขนแปรง และเศษขนแปรงซึ่งเป็นดอกหญ้าหักติดอยู่บนผนังของเราด้วย
เมื่อสิ่งต่างๆ รอบตัวเราพัฒนาขึ้น แปรงทาสี ก็พัฒนาขึ้นเช่นกัน จึงมีลูกกลิ้งทาสีอย่างในปัจจุบัน ซึ่งก่อนหน้านี้มักใช้ในงานทาสีผนังหรือพื้นที่กว้างๆ เดี๋ยวนี้งานทาสีน้ำมัน ทารั้วเหล็กก็เปลี่ยนมาใช้แบบลูกกลิ้งเช่นกัน แต่ถึงอย่างไรแปรงทาสีก็ยังมีความสำคัญสำหรับงานชิ้นเล็กๆ หรือแม้กระทั่งใช้เก็บงานตามมุมบ้าน มุมเฟอร์นิเจอร์ ประตูรั้ว บานประตู หรือจุดไหนก็ตามที่ ลูกกลิ้งทาสีเข้าไปไม่ถึง อีกทั้งในปัจจุบัน แปรงทาสีก็พัฒนามาเป็นขนสัตว์ ขนพลาสติก และยังมีชนิดที่เป็นโฟมให้เลือกใช้ด้วย
แปรงโฟม หรือฟองน้ำในความรู้สึกของเรา คือแปรงที่ตัดฟองน้ำให้มีขนาดที่เหมาะสม มีรูปร่างเหมือนกับแปรง ใส่ด้ามให้จับได้ถนัด พื้นผิวปลายแปรงเรียบเนียน เมื่อนำไปทาสีก็จะได้พื้นผิวของสีที่เรียบเนียนเช่นกัน จะไม่มีร่องรอยของขนแปรงให้เห็น แต่ก็มีข้อจำกัดตรงที่ฟองน้ำมีคุณสมบัติดูดซึมน้ำได้ดี จึงปาดสีส่วนเกินออกยากไปหน่อย ถ้าภาชนะใส่สีเป็นถ้วยหรือกระป๋อง เมื่อเนื้อแปรงอมสีไว้เยอะจะทำให้หยดเลอะเทอะได้ง่าย ต่างจากแปรงขนสัตว์หรือขนพลาสติกที่สามารถปาดสีกับข้างถ้วยได้ง่าย
แปรงโฟมทาสีได้เรียบดี ไม่มีรอยขนแปรง ไม่มีขนติดที่ชิ้นงาน น้ำหนักเบามาก จับถนัดมือ ดูดซึมน้ำได้ดี อมสีได้มาก ทาเข้ามุม หรือพื้นที่เล็กๆ ได้ดี เหมาะกับเนื้อสีที่เหลว เช่น สีแลคเกอร์ สีแชล็คทาไม้ สีอะคริลิคทาบ้านก็ยังไหว แต่ชิ้นงานไม่ควรมีพื้นที่มากนัก แปรงโฟมชำรุดหรือฉีกขาดได้ง่ายเมื่อไปเกี่ยวกับเสี้ยนหรือเศษวัสดุ ซึ่งเมื่อผิวโฟมไม่เรียบแล้วนำไปจุ่มสีทาต่อไป ผิวสีที่ได้ก็จะไม่เรียบเนียนเหมือนแปรงอันใหม่ จึงน่าจะเป็นสาเหตุที่มักขายแปรงโฟมเป็นแพ็กคู่นั่นเอง
แล้วจะใช้แปรงโฟม หรือแปรงขนสัตว์ ขนพลาสติกดี? ข้อนี้ต้องขอตอบว่า แล้วแต่ความชอบ สำหรับผมยังคงชื่นชอบแปรงขนแบบเดิมๆ ทั้งขนสัตว์หรือขนสังเคราะห์ (ขนพลาสติก) เพราะคุ้นเคยดี เสียหายช้า ปาดสีง่าย มีความยืดหยุ่นสูง กดน้ำหนักมากหน่อยก็ได้สีมาก กดน้ำหนักเบาก็ได้สีน้อย ละเลงไปมาได้ถนัดมือดี เจอเสี้ยนไม้ไม่เป็นไร อาจหลุดไปเพียงแค่เส้นสองเส้นก็ทำงานต่อได้ เจอเศษวัสดุ ก็ผ่านไปได้ง่ายดาย งานช่างของผมจึงยังวนเวียนอยู่กับแปรงทาสีเดิมๆ แบบนี้แหละครับ
เรื่องและภาพ บ้านนายช่าง
