บ้านชั้นเดียวริมแม่น้ำ กลิ่นอายไทยๆ ที่เน้นบรรยากาศความเป็นส่วนตัว

บ้านชั้นเดียวริมแม่น้ำ ที่ออกแบบตามแนวคิดแบบเรือนไทย โดยยกตัวเรือนสูงเหนือพื้นดินประมาณ 1.50 เมตร เพื่อป้องกันน้ำท่วมถึง และช่วยลดปัญหาความร้อนสะสมจากพื้นดิน

บ้านชั้นเดียวริมแม่น้ำ หลังนี้เป็นของ ครอบครัวจันทรคณา ครอบครัวขนาดกลางที่ประกอบด้วยพ่อ แม่ และลูกชาย 2 คน และเป็นครอบครัวหนึ่งที่ให้ความสำคัญกับการมีพื้นที่ส่วนตัวร่วมกับการใช้พื้นที่ส่วนกลางของบ้าน หลังจากใช้เวลานานพอสมควรในการพูดคุยกับสถาปนิกหลายๆคน ในที่สุดก็ได้พบ คุณเต้อ-นันทพงศ์ ยินดีคุณ สถาปนิกผู้ออกแบบและดูแลการก่อสร้างบ้านหลังที่สามของครอบครัวนี้ให้ใกล้เคียงกับความต้องการของเจ้าของบ้านมากที่สุด

จากประสบการณ์การใช้ชีวิตอยู่ในกรุงเทพฯในบ้านหลังที่หนึ่งและหลังที่สองที่เจ้าของบ้านบอกว่า “บางทีไม่พร้อมจะรับแขก อย่างแขกของลูกมา ก็ต้องเดินตัดผ่านพื้นที่ส่วนตัว หรือบางส่วนต้องใช้งานร่วมกัน มีความรู้สึกว่าไม่สะดวก บางทีอยากอยู่เงียบๆ แต่ทำไม่ได้” ประกอบกับความวุ่นวายของชีวิตในเมือง ทำให้เจ้าของบ้านตัดสินใจเลือกมาปลูกบ้านอีกหลังที่อำเภอบางเลน จังหวัดนครปฐม ซึ่งอยู่ในเขตปริมณฑล เจ้าของบ้านบอกเหตุผลที่เลือกที่นี่ว่า “อยู่ใกล้แหล่งน้ำที่ดี ปลูกอะไรก็ขึ้น อาหารอุดมสมบูรณ์ เดินทางไปแหล่งท่องเที่ยวอื่นๆได้ง่าย ที่สำคัญอยู่ใกล้กรุงเทพฯ จึงเดินทางมาทำงานได้สะดวก ใช้เวลาเพียง 45 นาทีเท่านั้น”

บ้านหลังนี้ตั้งอยู่ริมแม่น้ำนครชัยศรีบนพื้นที่ประมาณ 4 ไร่ จากประตูรั้วหน้าบ้านจะต้องผ่านสวนที่ปลูกไม้พื้นถิ่นและพืชผักสวนครัว ก่อนไปถึงตัวบ้านที่ผสมผสานระหว่างโครงสร้างคอนกรีตกับไม้ ทำหลังคาจั่วมุงไม้สนซีดาร์ ลักษณะเป็นกลุ่มบ้านชั้นเดียวสไตล์ทรอปิคัลแบ่งพื้นที่เป็น 5 ส่วนหลักๆ คือ เรือนนั่งเล่น รับประทานอาหาร และห้องรับรองแขก ส่วนอาบน้ำกึ่งกลางแจ้ง เรือนนอนใหญ่ เรือนนอนลูกชาย และศาลาท่าน้ำ โดยยกตัวเรือนสูงเหนือพื้นดินประมาณ 1.50 เมตร เพื่อป้องกันน้ำท่วมถึง และช่วยลดปัญหาความร้อนสะสมจากพื้นดิน รวมถึงเป็นที่ติดตั้งงานระบบต่างๆของบ้าน ภายในบ้านเล่นระดับความสูงระหว่างพื้นชานกับพื้นเรือน ทุกหลังเชื่อมต่อกันด้วยลานบ้านตามแนวคิดแบบเรือนไทย แต่เนื่องจากพื้นที่หน้ากว้างอยู่ติดริมแม่น้ำทั้งหมด สถาปนิกจึงคลี่คลายจากการรวมกลุ่มและเชื่อมต่อของลานบ้านให้แผ่ขยายขนานกับแนวแม่น้ำ เพื่อให้ทุกพื้นที่ได้รับลมและมุมมองได้อย่างเต็มที่

สำหรับพื้นที่ส่วนกลางนอกจากจะใช้เป็นที่นั่งเล่นและรับประทานอาหารแล้ว ยังใช้เป็นที่รองรับแขกและกิจกรรมต่างๆของครอบครัว เช่น ดูโทรทัศน์ ฟังเพลง และสนทนาระหว่างมื้ออาหาร ขณะที่พื้นที่ส่วนตัวอย่างเรือนนอนและส่วนอาบน้ำจะแยกออกมาเป็นสัดส่วนต่างหาก

ความน่าสนใจของบ้านหลังนี้อยู่ที่การเลือกใช้วัสดุธรรมชาติที่ไม่ปรุงแต่ง ไม่ทาสี และหาง่ายในพื้นถิ่น เช่น ผนังปูนซีเมนต์ขาว พื้นซีเมนต์ขาวขัดมัน พื้นไม้เนื้อแข็งขัดเสี้ยน และพื้นหินอ่อน เหตุผลหนึ่งเป็นเพราะคุณรุ่งฟ้า สมาชิกคนสำคัญของบ้าน แพ้สารเคมีของสีทาบ้าน ทว่าการไม่ปรุงแต่งนี่เองที่ทำให้บ้านหลังนี้มีรูปแบบเรียบง่าย กลมกลืนกับธรรมชาติ และสงบนิ่งคล้ายบรรยากาศของบ้านเรือนไทยในอดีต ที่สำคัญยังช่วยประหยัดค่าก่อสร้างด้วย

ความต้องการอีกอย่างหนึ่งของเจ้าของบ้านที่ปรากฏในบ้านหลังนี้คือ “อยากปลูกต้นไม้ อยากมีสวนส่วนตัว เวลาทำอาหาร ไม่อยากวิ่งไปตลาด เลยปลูกพืชผักสวนครัว เช่น มะนาว พริก มะกรูด ตะไคร้ ใบยอ ข่า กระชาย ผลไม้ก็มีมะม่วง ละมุด ขนุน ฝรั่ง” ด้วยมีบริเวณรอบบ้านที่กว้างขวางพอในการปลูกพืชหลากหลายชนิด ทำให้ที่ดินผืนนี้กลายเป็นแปลงทดลองให้ผู้ที่ไม่มีความรู้เรื่องพืชพันธุ์มากนักเข้าใจความเป็นธรรมชาติได้มากยิ่งขึ้น

ทุกวันนี้ครอบครัวจันทรคณาได้ใช้ชีวิตอย่างเรียบง่าย สมาชิกทุกคนมีเวลาเป็นส่วนตัว และมีความสุขมากขึ้นกว่าการใช้ชีวิตอยู่ในเมือง ซึ่งทั้งหมดเกิดจากการจัดสรรพื้นที่ภายในบ้านที่ดีที่ตรงกับความต้องการและพฤติกรรมของผู้อยู่อาศัยนั่นเอง

เจ้าของ : ครอบครัวจันทรคณา

ออกแบบ : คุณนันทพงศ์ ยินดีคุณ

เรื่อง : รนภา นิตย์

ภาพ : ราสิเกติ์ สุขกาล

นิตยสารบ้านและสวนฉบับพฤษภาคม 2552

บ้านที่มีลมหายใจ…และกำไรของชีวิต

บ้านไทยริมบึง อยู่สบาย ไม่ร้อน และมองเห็นดวงอาทิตย์ตกได้ทุกวัน

ติดตามบ้านและสวน