สวนดอกไม้จัดเอง บนพื้นที่กว่า 200 ตารางวา ที่มีบ้านชั้นเดียวสีขาวเป็นฉากหลัง

สวนดอกไม้ในฝัน ที่สรรค์สร้างด้วยตัวเอง

“เมื่อสองปีก่อนบิ๋มอยากมีบ้านสวน ตัดสินใจซื้อที่และสร้างบ้านที่นี่ แต่คำว่า ‘บ้านสวน’ ของบิ๋มไม่ได้ หมายถึงสวนไม้ผล แต่เป็น สวนดอกไม้จัดเอง ค่ะ” เจ้าของบ้านเริ่มเล่าให้ฟัง

พื้นที่กว่า 200 ตารางวา มีบ้านชั้นเดียวสีขาวดูเรียบง่ายอยู่ชิดมุมด้านใน หน้าบ้านเป็นสวนญี่ปุ่น ข้างบ้านเป็นสวนคอตเทจที่เต็มไปด้วยดอกไม้สีสันสดใส ซึ่ง สวนดอกไม้จัดเอง นี้ คุณบิ๋ม ปาณิสรา สวัสดิ์สูงเนิน และ คุณเมา – นักรบ ศรีอุบล สามี ช่วยกันจัดเองทั้งหมด

ตั้งใจปลูกโอลีฟไว้ใกล้ห้องนอน ตื่นเช้าเปิดม่านเดินออกมาที่ระเบียงด้านนอก หรือมองจากห้องออกมาก็เห็น ช่วยให้รู้สึกสดชื่นรับวันใหม่ บริเวณโคนกระบะปลูกไม้ดอกช่วยลดความแข็งและเหลี่ยมมุมของหินตกแต่งที่วางไว้รอบ ๆ
บ้านสีขาวสะอาดตาสไตล์มูจิเหมือนเป็นเฟรมผ้าใบผืนใหญ่ แต่งแต้มด้วยต้นไม้ดอกไม้หลากหลายสีสัน ผลัดเปลี่ยนไปตามแต่ชนิดและการจัดวางในแต่ละช่วงเวลา

“บิ๋มวางแปลนพื้นที่ทั้งหมดเองตั้งแต่เริ่มสร้างบ้าน บ้านจะอยู่ตรงไหน ออกแบบบ้านเองเป็นสไตล์มูจิแบบที่ชอบ ตั้งใจแต่แรกว่าจะมีสวนหน้าบ้านและข้างบ้าน เป็นพื้นที่ใช้ทำกิจกรรมร่วมกันในครอบครัว มีที่ให้ น้องบีไวท์ วิ่งเล่นค่ะ โอลีฟกับสนใบพายเป็นต้นไม้ในฝันที่บิ๋มชอบมาก ๆ ไปสั่งจองซื้อเอง ตั้งแต่เริ่มสร้างบ้าน ซื้อทั้งที่ยังไม่รู้เลยว่าจะจัดสวนออกมาเป็นแบบไหน ลงสนใบพายที่หน้าบ้าน ตั้งใจจัดเป็นสวนญี่ปุ่นให้เข้ากับบ้าน ส่วนโอลีฟปลูกไว้ข้างบ้านก่อน แล้วให้นักจัดสวนมาจัดการต่อ แต่พอเข้ามาอยู่อาศัยจริง เราจะเห็นว่า ตรงไหนดี ตรงไหนต้องเปลี่ยน ตรงไหนชอบ ตรงไหนต้องปรับ ที่สำคัญคืออยากได้ดอกไม้ อยากให้สวนมีสีสันมากกว่านี้ สุดท้ายลงมือปรับสวนใหม่ทั้งหมดเลยค่ะ

หน้าบ้านตั้งใจจัดเป็นสวนญี่ปุ่นให้เข้ากับบ้าน โดยมีสนใบพายต้นสวยเป็นต้นไม้เด่น รั้วไม้ไผ่ด้านหลัง ถูกเพิ่มขึ้นมาใหม่ เติมเต็มบรรยากาศของสวนญี่ปุ่นให้ดูสมบูรณ์ยิ่งขึ้น

“ตอนแรกก็ไม่รู้หรอกค่ะว่าตัวเองชอบสวนสไตล์ไหน รู้แค่อยากมีต้นไม้ดอกไม้สวย ๆ ติดตามเพจ ดูคลิปของนักจัดสวนที่เราชอบ ทั้งคุณวิทย์ ลิตเติ้ลทรี คุณโต้ง คุณน็อต สุขเย็น คุณดุ๊ก ภาณุเดช ถ้ามีโอกาสก็จะไปดูสวนจริงที่เขาจัดตามสถานที่ต่าง ๆ ดูการเลือกใช้พรรณไม้ วิธีจับกลุ่ม จับคู่สี เป็นแนวทางนำมาปรับให้เหมาะกับสวนเรา พอติดตามมาเรื่อย ๆ ก็รู้แล้วว่าเราชอบสวนสไตล์คอตเทจ ชอบดอกไม้ ชอบความมีสีสัน บิ๋มไม่มีความรู้เรื่องจัดสวนเลย ส่วนต้นไม้ก็อาศัยความชอบ หาความรู้ตามกลุ่มต้นไม้กลุ่มจัดสวน รวมถึงไปเข้าคอร์สเรียนทั้งเรื่องดินและวัสดุปลูก เรื่องการปลูกและดูแลต้นไม้ ดอกไม้กินได้ เรื่องปุ๋ยหมัก แต่ยังไม่เคยไปเรียนเกี่ยวกับการจัดสวนค่ะ สองปีที่ลงมือจัดสวนเอง หาต้นไม้ใหม่ ๆ มาปลูก พร้อมกับเรียนรู้ว่าเขาชอบอะไร ต้องดูแลอย่างไร ค่อย ๆ ศึกษาหาข้อมูลไปเรื่อย ๆ”

สวนดอกไม้จัดเอง

สวนนี้ไม่มีต้นไม้ใหญ่ให้ร่มเงาเหมือนสวนทั่วไปทั้งที่อยู่ในที่โล่งกลางแจ้ง ซึ่งคุณบิ๋มอธิบายให้ฟังว่า “ไม้ดอกส่วนใหญ่ชอบแสงแดดค่ะ ต้นไม้ใหญ่ในสวนจะเป็นต้นไม้ที่มีเรือนยอดโปร่ง และมีใบขนาดเล็ก เช่น หลิวออสเตรเลีย สนฉัตร สนมังกร เพื่อให้แสงลอดผ่านลงมาถึงไม้ดอกที่อยู่ด้านล่าง บิ๋มเติมแปรงล้างขวด กระดุมไม้ใบเงิน สนเกรวิลเลียที่ใบเป็นโทนสีเทาเงินตามสไตล์สวนอังกฤษ ด้านล่างเพิ่มนีออนตัดแต่งพุ่มกลมหลายไซซ์จัดเป็นกลุ่มปนกันให้มีลูกเล่น แล้วก็ปลูกสนบลู ซึ่งเป็นต้นไม้อีกต้นที่ชอบ และสารพัดไม้ดอกที่มี มากกว่า 30 ชนิด บริเวณที่ค่อนข้างร่มจะเลือกปลูกไม้ดอกที่ทนหน่อย เช่น ฟ้าประทานพรหรือต้อยติ่งฝรั่ง นีออน จากประสบการณ์ไม้ดอกหลายชนิดปลูกในที่รำไรที่มีแสงแดดอย่างน้อยครึ่งวันได้นะคะ แต่จะออกดอกน้อยลง

สวนดอกไม้จัดเอง

“สาเหตุที่ชอบไม้ดอกเพราะเป็นคนขี้เบื่อและชอบปรับเปลี่ยนด้วยค่ะ อยากให้สวนของเรามีหน้าตา และสีสันเปลี่ยนไปเรื่อย ๆ ดูแล้วไม่น่าเบื่อ ในสวนจะมีไม้ดอกทั้งชนิดอายุสั้นและอายุหลายปี สนเกรวิลเลีย แปรงล้างขวด ต้นใหญ่หน่อยเป็นไม้เด่นที่ออกดอกได้เรื่อย ๆ ไม้ดอกระดับกลางและระดับล่างปลูกลดหลั่นความสูงกันลงมา ไม้ดอกที่ปลูกส่วนใหญ่มีอายุเกิน 2 ปี เฉลี่ยจะออกดอกได้ 2-3 รอบ ต้นก็จะโทรม จะเลี้ยง ต่อก็ได้นะคะ แต่ต้นก็จะไม่ค่อยสมบูรณ์ ใบน้อย ส่งผลให้ดอกน้อยและมีขนาดเล็กลงด้วย ส่วนไม้ดอกล้มลุกที่มีอายุสั้นไม่เกิน 1 ปี เราก็ปลูกต้นใหม่แทนเมื่อเขาโทรม แต่จริง ๆ แล้วไม้ดอกทั้งสองกลุ่มสามารถออกดอกได้หลายครั้งนะคะ บิ๋มว่าอยูที่การตัดแต่งและการดูแลค่ะ

การตัดแต่งช่วยให้ต้นออกดอกดก ไม้ดอกแต่ละชนิดจะมีช่วงเวลาตัดแต่งที่ต่างกัน ต้องอาศัยประสบการณ์ในการปลูกเลี้ยงหลัก ๆ คือตัดแต่งหลังต้นออกดอก ถ้าเห็นว่าใบเหลือง ใบโรย ต้นเริ่มโทรมก็ให้ตัดแต่งเลยทันที ไม่ต้องรอให้ดอกโรย ไม่เช่นนั้นต้นจะโทรม ฟื้นตัวยาก วิธีนี้จะช่วยยืดอายุต้นให้อยู่ได้นานมากขึ้น
สวนดอกไม้จัดเอง
กระบะปลูกต้นไม้ทำจากเมทัลชีตที่แข็งแรง ทนแดด ทนฝน สั่งซื้อแบบสำเร็จรูปที่มีขายทั่วไปมาประกอบเอง เลือกปลูกไม้ดอกตามที่ชอบ เล่นระดับสูงต่ำ เล่นเรื่องสีสัน และเพราะดูแลรดน้ำด้วยตัวเอง จึงสามารถกำหนดปริมาณน้ำให้เหมาะกับไม้ดอกแต่ละชนิดได้ คุณบิ๋มยังไม่เคยเจอปัญหาน้ำขังแฉะ ดังนั้นในกระบะจึงสามารถปลูกไม้ดอกที่ต้องการน้ำในปริมาณที่ต่างกันได้ ไม่จำเป็นต้องเลือกชนิดที่ชอบอะไรเหมือน ๆ กันมาปลูกรวมกันก็ได้

“ส่วนตัวแล้วชอบไม้ดอกนำเข้าจากต่างประเทศ รวมทั้งพวกสมุนไพรฝรั่งต่าง ๆ ค่ะ ปลูกทั้งโรสแมรี่ ลาเวนเดอร์ ไธม์ สมัยก่อนไม้ดอกนำเข้ามีให้เห็นไม่มากนัก ที่รู้จักก็เพราะเห็นนักจัดสวนที่เราชอบนำมาใช้ ช่วง 2 ปีนี้ มีคนนำเข้ามาขายมากขึ้นค่ะ บิ๋มซื้อทั้งตามตลาดต้นไม้ และสั่งทางออนไลน์ตามกลุ่มและเพจต่าง ๆ ถามว่ารู้จักรู้ชื่อดอกไม้ทุกต้นในสวนไหม ก็เกือบทั้งหมดนะคะ จะมีพวกไม้จากออสเตรเลียที่อาจจะจำไม่ได้บ้างค่ะ   

สมุนไพรฝรั่งที่คุณบิ๋มชอบ ทั้งโรสแมรี่ ลาเวนเดอร์ และไธม์ ให้ทั้งความสวยงามและใช้ประกอบอาหารได้ แต่ก็ต้องระวังเรื่องการระบายน้ำและความชื้น
สวนดอกไม้จัดเอง
ช่วงอากาศร้อนจะรดน้ำทุกเช้าเย็น ฤดูฝนจะรดเฉพาะช่วงเช้า รดน้ำเช้าไม่เกิน 10.00 น. เพราะถ้าเกินนี้แดดจะร้อนจัด ส่วนตอนเย็นรดช่วง 16.00-17.00 น.

“เทคนิคส่วนตัวในการเลือกไม้ดอกมาจัดสวนคือจะเลือกต้นที่ใบมีขนาดเล็ก แตกกิ่งก้านเป็นพุ่มดูฟุ้ง ๆ ชอบต้นใหม่ ๆ แปลก ๆ ที่ยังไม่ค่อยเห็น ปลูกเล่นระดับสูงกลางต่ำ จัดกลุ่มในโทนสีเดียวกันให้ดูกลมกลืน ไม่ก็สีตัดกันให้ดูเด่นไปเลยค่ะ ไม้ดอกอายุยืนปลูกเป็นแบล็กกราวนด์ทางด้านหลัง ส่วนไม้ดอกระดับกลาง ระดับล่าง และไม้คลุมดินจะปลูกด้านหน้าลดหลั่นความสูงกันลงมา ใช้เป็นไม้ดอกล้มลุกอายุสั้นบ้าง เมื่อต้นโทรมจะได้ เปลี่ยนต้น เปลี่ยนชนิด เปลี่ยนสีได้เรื่อย ๆ ทำให้ภาพของสวนเปลี่ยนไป เป็นความสนุกอย่างหนึ่งค่ะ”

พื้นเดิมโรยด้วยหินแกลบสีขาว รื้อเปลี่ยนใหม่เป็นกรวดแม่น้ำสีน้ำตาลที่ช่วยขับให้สีสันของพรรณไม้ในสวนดูโดดเด่นกว่า และให้อารมณ์ของสวนเมดิเตอร์เรเนียนแบบที่ชอบ ด้านล่างเคยปูผ้าใยสังเคราะห์ จีโอเท็กซ์ไทล์ เพื่อป้องกันไม่ให้วัชพืชขึ้น แต่ก็เอาไม่อยู่ ต้องรื้ออกแล้วเปลี่ยนเป็นปูผ้าใบสองชั้นแทน

สวนนี้ต้นไม้เติบโตแข็งแรง ดอกมีขนาดใหญ่ สีสันสดใส และออกดอกดกกว่าที่เคยเห็นจากที่อื่น คุณบิ๋มบอกว่าเธอให้ความสำคัญกับเรื่องดินปลูกและวัสดุปลูกมาก ทั้งยังไม่ใช้สารเคมี ไม่ว่าจะเป็นปุ๋ยหรือ ยาฆ่าแมลง เลือกใช้ปุ๋ยหมัก ปุ๋ยชีวภาพ และน้ำหมักที่ทำเอง ซึ่งเป็นสารอินทรีย์แทน เพราะมีลูกสาวตัวน้อย น้องแมว รวมไปถึงสัตว์ต่าง ๆ ที่มาอาศัยอยู่ในสวนจะได้ไม่เป็นอันตรายกับพวกเขา

สวนดอกไม้จัดเอง
เลือกใช้ต้นที่ใบมีขนาดเล็ก แตกกิ่งก้านเป็นพุ่มดูฟุ้ง ๆ เลือกสีดอกให้อยู่ในโทนเดียวกัน กระบะปลูกต้นไม้ ช่วยเพิ่มลูกเล่นและพื้นที่ปลูกต้นไม้ให้มากขึ้นกว่าเดิม คุณบิ๋มสั่งซื้อเส้นหวายจากออนไลน์ และสานให้เป็นกระบะด้วยตัวเอง

“สองปีที่ผ่านมาตั้งใจหาความรู้เกี่ยวกับการปลูกเลี้ยงต้นไม้มากค่ะ คิดแค่ทำอย่างไรให้ต้นไม้ในสวนเราสวย บิ๋มมีผู้ติดตามทางออนไลน์อยู่ค่อนข้างมาก หลายคนเข้ามาพูดคุย ปรึกษาเกี่ยวกับการปลูกเลี้ยง ดูแลต้นไม้ บ้างก็มาถามเกี่ยวกับการจัดสวน อยากได้ไม้ดอกไปปลูกบ้าง เลยเป็นจุดเริ่มต้นให้เพาะขยายพันธุ์ แบ่งปันให้ผู้ที่สนใจ หรือถ้าคิดจะจัดสวนเอง อยากเข้ามาดูสวนที่บ้าน บิ๋มยินดีนะคะ ติดต่อผ่านทางเพจ Baan Bwhite มาได้ค่ะ”

นิตยสารบ้านและสวน ฉบับเดือนพฤศจิกายน 2568
เจ้าของ – ออกแบบ : คุณปาณิสรา สวัสดิ์สูงเนิน (Baan Bwhite)
เรื่อง : วชิรพงศ์ หวลบุตตา
ภาพ : ฤทธิรงค์ จันทองสุข