8 ไม้ต้นมีค่าทางเศรษฐกิจ ปลูกเป็นทรัพย์สินและหลักประกันทางการเงิน
ไม้ต้นมีค่าทางเศรษฐกิจ กำลังเป็นที่นิยม เพราะนอกจากการปลูกไม้ต้นในสวนเพื่อช่วยสร้างร่มเงา เพิ่มความร่มรื่นให้บ้าน ช่วยลดแสงสะท้อน เสียง ฝุ่น และมลพิษต่าง ๆ การปลูกไม้ต้นเพื่อเป็นทรัพย์สินและหลักประกันทางการเงิน ก็ดูน่าสนใจมากจริงๆในยุคนี้ที่ทุกอย่างเป็นเงินเป็นทองไปหมด
ไม้ต้นมีค่าทางเศรษฐกิจ ยังได้รับการส่งเสริมจากรัฐบาลที่แนะนำให้ผู้มีที่ดินหันมาปลูกต้นไม้ไว้ เมื่อต้นไม้เหล่านั้นเติบโตขึ้น ก็สามารถตัดขายเพื่อสร้างรายได้หรือใช้เป็นหลักประกันทรัพย์สินได้อีกด้วย
คู่มือประชาชน : การปลูกไม้มีค่าทางเศรษฐกิจในที่ดินเอกชนตามประมวลกฎหมายที่ดิน จัดทำโดยสำนักเศรษฐกิจการป่าไม้ กรมป่าไม้ ระบุว่า “ไม้มีค่าทางเศรษฐกิจ (Economic Trees) หมายถึง ไม้ยืนต้นทุกชนิดรวมทั้งไผ่ที่ปลูกหรือขึ้นเองตามธรรมชาติและอยู่นอกเขตป่าอนุรักษ์ที่มีการใช้ประโยชน์เนื้อไม้และผลิตผลอื่น ๆ ที่ไม่ใช่เนื้อไม้ ใช้ประโยชน์ได้ทั้งทางตรงและทางอ้อม เป็นไม้ที่สามารถนำมาสร้างมูลค่าหรือแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์อื่น ๆ ได้”
นอกจากไม้ต้นที่เราคุ้นเคยกันมานาน เช่น สัก พะยูง ตะเคียน ยางนา กระถินเทพา ประดู่ ยูคาลิปตัส สามารถตัดขายเพื่อสร้างรายได้ ยังมี ไม้ต้นมีค่าทางเศรษฐกิจ อีกหลายชนิดที่นิยมปลูกประดับเป็นไม้ประธานในสวน ตามแนวรั้ว ริมถนน และทางเดิน ซึ่งไม่เพียงได้ชื่นชมความสวยงามและสูดกลิ่นหอมของดอกไม้เท่านั้น ยังมีค่าทางเศรษฐกิจด้วย ตัวอย่างเช่น
กันเกรา, มันปลา, Common Tembusu
Cyrtophyllum fragrans (Roxb.) DC.
ไม้ต้นผลัดใบขนาดใหญ่ สูง 20-30 เมตร ดอกออกเป็นช่อกระจุกที่ปลายกิ่ง บานวันแรกสีขาวจากนั้นเปลี่ยนเป็นสีเหลือง ออกดอกช่วงฤดูร้อน มีกลิ่นหอมอ่อน ๆ เนื้อไม้เหนียว แข็งทนทาน ใช้ทำเสาบ้านและเฟอร์นิเจอร์
กัลปพฤกษ์, Pink Cassia, Pink Shower
Cassia bakeriana Craib
ไม้ต้นผลัดใบขนาดกลาง สูง 10-15 เมตร ดอกแบบช่อกระจะ เมื่อเริ่มบานมีสีชมพูต่อมาสีจะซีดลง ออกดอกช่วงฤดูหนาว เนื้อไม้และเปลือกมีสารแทนนิน ใช้ฟอกหนัง เป็นไม้ประดับที่นิยมปลูกเลี้ยงตามสวนสาธารณะกว้างหรือริมถนน
แคนา, แคทราย, Trumpet Tree
Dolichandrone serrulata (Wall. ex DC.) Seem.
ไม้ผลัดใบขนาดกลาง สูง 10-25 เมตร นิยมปลูกประดับสวนกันมาก ทรงพุ่มสวยงาม ให้ร่มเงาได้ดี ทนแล้งและโตเร็ว ออกดอกในช่วงฤดูร้อน บานตอนกลางคืน กลีบดอกร่วงในตอนเช้า ดอกบานเป็นผักพื้นบ้าน
พลับพลา
Microcos tomentosa Sm.
ไม้ต้นไม่ผลัดใบ ขนาดเล็กถึงขนาดกลาง สูงได้ถึง 15 เมตร เหมาะปลูกในพื้นที่กว้าง ปลูกเลี้ยงง่าย ให้ร่มเงาได้ดี ผลสุกมีรสหวาน กินได้มีฤทธิ์เป็นยาระบาย และเป็นอาหารนก เส้นใยจากลือกต้นใช้ทำเชือก เนื้อไม้อ่อนใช้ทำเฟอร์นิเจอร์ตกแต่งภายใน
ตะแบกนา, Thai Crape Myrtle
Lagerstroemia floribunda Jack var. floribunda
ไม้ต้นผลัดใบขนาดใหญ่ สูง 15-30 เมตร เป็นไม้ต้นที่นิยมปลูกมานานหลายสิบปี ให้ร่มเงาได้ดีและพบแมลงศัตรูน้อย ผลแห้งใช้ทำดอกไม้แห้ง เนื้อไม้ใช้ทำเสา พื้นบ้าน ฝาบ้าน เรือ เครื่องเรือน และอุปกรณ์การเกษตร
พะยอม, Sweet Shorea, White Meranti
Shorea roxburgii G.Don
ไม้ต้นผลัดใบขนาดใหญ่ สูง 15-30 เมตร เป็นไม้มงคล เหมาะปลูกในพื้นที่กว้าง ให้ร่มเงาได้ดี หากปลูกในพื้นที่ชุ่มชื้นมักให้ดอกน้อย ดอกอ่อนกินเป็นผักสดหรือลวกจิ้มกินกับน้ำพริก เนื้อไม้แข็ง ใช้สร้างบ้าน พื้น ฝาบ้าน หมอนรถไฟ หรือเครื่องมือต่าง ๆ
ตีนเป็ดน้ำ, Grey Milkywood, Suicide Tree
Cerbera odollam Gaertn.
ไม้ต้นกึ่งผลัดใบขนาดกลาง สูง 5-15 เมตร ดอกแบบช่อแยกแขนงออกที่ปลายกิ่ง ทยอยบานได้นาน ส่งกลิ่นหอมอ่อน ๆ ตลอดวัน ออกดอกตลอดปี เป็นไม้ประดับที่นิยมปลูกเลี้ยงกันมาก โดยเฉพาะริมน้ำ โตเร็ว ทนทุกสภาพแวดล้อม ทั้งดินเค็มและแห้งแล้ง
จำปี, White Champak
Magnolia x alba (DC.) Figlar
ไม้ต้นไม่ผลัดใบ ขนาดเล็กถึงขนาดกลาง สูง 10-20 เมตร ดอกเดี่ยวออกตามซอกใบ ดอกเริ่มแย้มและส่งกลิ่นหอมตั้งแต่ช่วงใกล้พลบค่ำ กลิ่นหอมแรงตลอดวัน นิยมปลูกเป็นไม้ประดับ โตเร็ว ให้ร่มเงาได้ดี
อย่างไรก็ตาม การปลูกไม้มีค่าทางเศรษฐกิจยังมีข้อกฎหมายที่ต้องศึกษาให้ดีก่อน จึงควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญ หรือขอคำแนะนำเพิ่มเติมได้ที่ ส่วนส่งเสริมการปลูกไม้เศรษฐกิจ สำนักเศรษฐกิจการป่าไม้ กรมป่าไม้
เรื่อง: อังกาบดอย
ภาพ: อภิรักษ์ สุขสัย
