เรือนหมู่บ้านไม้ อยู่สบาย ไม่ต้องประดิดประดอยมาก - บ้านและสวน
เรือนหมู่บ้านไม้

เรือนหมู่บ้านไม้ อยู่สบาย ไม่ต้องประดิดประดอยมาก

เรือนหมู่บ้านไม้ ที่แยกออกเป็น 3 หลัง หลังแรกเป็นเรือนนอน หลังที่สองเป็นเรือนรับแขก ส่วนหลังที่สามเป็นเรือนครัวและรับประทานอาหาร แต่ละหลังเชื่อมต่อกันด้วยชานและสะพานไม้ที่พาดอยู่เหนือสระน้ำแบบขุด

Design Directory : สถาปนิก CASE Studio

เรือนหมู่บ้านไม้
อาจารย์ปฐมากำลังนั่งพักผ่อนให้อาหารปลาอยู่ตรงสะพานไม้ทางเดินที่เชื่อมระหว่างเรือนนั่งเล่นกับเรือนนอน
เรือนหมู่บ้านไม้
“ชอบบ้านที่ไม่มีการกำหนดแนวรั้วหรือขอบเขตชัดเจน จึงใช้แนวต้นไม้หรือสระน้ำเป็นตัวช่วยในการจัดการเพื่อแสดงขอบเขตให้ชัดเจน”

เรือนหมู่บ้านไม้ นี้ เป็นของ อาจารย์ปฐมา  หรุ่นรักวิทย์ สถาปนิกแห่ง CASE Studio ที่ออกแบบและสร้างบ้านให้คนอื่นมาก็มาก เมื่อถึงคราวจะลงมือทำที่อยู่อาศัยเพื่อสร้างคุณภาพชีวิตที่ดีให้ตัวเองบ้าง น่าสนใจว่าจะมีที่มาและวิธีการอย่างไร 

เรือนหมู่บ้านไม้
ลดระดับพื้นชานให้ต่ำลงมาจากระดับพื้นบ้านประมาณ 40 เซนติเมตร แล้วทำชายคายื่นออกมาบังแดดเพื่อใช้เป็นที่นั่งรับลมต่อเนื่องกับชานภายนอกได้อย่างสบายๆ
“โต๊ะเก้าอี้พวกนี้เก็บมาจากของที่เขาทิ้ง อย่างโต๊ะตัวนี้มาจากบ้านลุง เป็นแผ่นไม้ที่เขาเลื่อยมาจากต้นมะม่วงต้นใหญ่ที่ตายแล้ว เราเห็นว่าความยาวกำลังดีเลย จึงขอมาแล้วเอาไม้ก่อสร้างมาแปะๆซ่อมๆนิดหน่อย ส่วนเก้าอี้พวกนี้มาจากบ้านแม่ เห็นตัวไหนเหมาะก็จะขอมา เพราะเราไม่ชอบเฟอร์นิเจอร์ที่เข้าชุดกัน รู้สึกว่าดูเกร็งเกินไป ไม่มีชีวิตชีวา”

“จุดเริ่มต้นจริงๆของการสร้าง เรือนหมู่บ้านไม้ หลังนี้ต้องย้อนกลับไปตั้งแต่สมัยเรียนปริญญาตรีที่มหาวิทยาลัยศิลปากร คือเป็นคนที่มีเพื่อนเยอะมาก แล้วดันเป็นพวกที่ชอบมากินมานอนที่บ้าน ตอนนั้นยังอยู่บ้านแม่ที่อยู่ข้างหลังที่ตรงนี้อยู่เลย และที่ตรงนี้ยังเป็นสวนมีแต่ต้นไม้ ยิ่งพอไปเรียนต่างประเทศก็เริ่มมีเพื่อนต่างชาติเยอะขึ้น เวลาพวกเขามาเมืองไทยก็มักจะมานอนที่บ้าน จนถึงช่วงหนึ่งเมื่อทุกอย่างของเราเริ่มนิ่งแล้วจึงคิดอยากจะปลูกบ้าน เพราะเชื่อว่าเดี๋ยวจะต้องมีเพื่อนมาอีกเรื่อยๆ อยากจะมีพื้นที่ส่วนตัวที่ไม่ไปปนกับใคร เลยสร้างบ้านแบบนี้ขึ้นมา”

คำว่า “แบบนี้” ของอาจารย์ปฐมาหมายถึง การสร้างบ้านไม้หลังคาทรงปั้นหยา –มนิลา มุงกระเบื้องดินเผา พื้นที่ขนาด 6 x 6 เมตร แยกกันสามหลัง หลังแรกเป็นเรือนนอน หลังที่สองเป็นเรือนรับแขก ส่วนหลังที่สามเป็นเรือนครัวและรับประทานอาหาร แต่ละหลังเชื่อมต่อกันด้วยชานและสะพานไม้ที่พาดอยู่เหนือสระน้ำแบบขุด

ยกพื้นที่ของเรือนหนึ่งหลังให้เป็นครัวกับห้องอาหารทั้งหมด เนื่องจากต้องต้อนรับแขกที่แวะเวียนมาตลอด และหากเปิดประตูให้ต่อเนื่องกับชานด้านนอกจะทำให้รองรับเพื่อนๆได้มากขึ้น เรือนหลังนี้เคยรับรองเพื่อนๆของอาจารย์ที่มาปาร์ตี้ได้สูงสุดกว่า 40 คนเลยทีเดียว 
วางตู้กับข้าวไม้เก่าที่มุมหนึ่งของเรือนครัว ใช้เป็นที่เก็บถ้วย แก้ว จาน ชาม และยังใช้เป็นของตกแต่งบ้านได้ด้วย โดยนำมาจัดวางร่วมกับเครื่องใช้ที่ทำจากงานหัตถกรรมจักสาน เช่น เครื่องมือจับสัตว์น้ำ และคานหาบ สร้างอารมณ์ความเป็นพื้นถิ่นและบรรยากาศของการกินได้เป็นอย่างดี 
เรือนหมู่บ้านไม้
ชานไม้ที่อยู่ระหว่างเรือนครัวกับเรือนรับแขก วางกระเช้าหวายสานไว้เป็นมุมนั่งพักผ่อนภายนอก
เรือนหมู่บ้านไม้
ยกระดับพื้นภายในเรือนนอนให้สูงขึ้น เพื่อแสดงขอบเขตพื้นที่ส่วนตัว แล้ววางฟูกแทนการใช้เตียงนอน และออกแบบให้ที่ว่างในระดับที่ยกขึ้นเป็นที่เก็บของเพื่อประหยัดพื้นที่

“โดยส่วนตัวแล้วชอบอะไรที่ใกล้ชิดกับคน สเกลเล็กๆ พอดีคน ไม่ชอบงานในลักษณะที่ข่มมนุษย์ เช่น ประตูขนาดใหญ่หรือมีเสาต้นเบ้อเร่อที่เข้าไปแล้วคนตัวเท่ามด ทำเพื่ออะไรก็ไม่รู้ แล้วอีกอย่างคือชอบอะไรที่ชัดเจนและดูไม่ขัดกับหน้าตาและสิ่งแวดล้อมของบ้านเรา ไม่อยากจะเรียกว่าแบบไทย แต่ว่าเป็นอะไรที่เป็นแบบเอเชียหน่อย

“ส่วนเหตุผลที่ต้องแยกเป็นเรือนสามหลังก็เพราะส่วนหนึ่งเราก็ต้องการความเป็นส่วนตัวเหมือนกัน เวลาเพื่อนมาที่บ้านแล้วเรายังอยากนอนอยู่ ก็คิดว่าการแยกเรือนเป็นก้อนๆน่าจะสนองตรงนี้ได้ ต่างคนก็ต่างอยู่ไม่ต้องไปยุ่งกัน ข้อดีอีกอย่างของวิธีนี้ก็คือได้สนุกกับการใช้ที่ว่างระหว่างเรือนแต่ละหลังเป็นตัวบรรเทาให้อยู่สบายมากขึ้น แทนที่จะมีจำนวนหน้าต่างเหมือนบ้านหลังเดียวทั่วไป แต่พอเราแยกเป็นสามหลังก็จะทำให้มีหน้าต่างเพิ่มขึ้นเป็นสามเท่า”    

ห้องอาบน้ำแบบกลางแจ้ง ทำพื้นไม้แบบตีเว้นร่องให้น้ำไหลลงสู่ด้านล่าง
ออกแบบตู้เสื้อผ้าและรองเท้าแบบบิลท์อินขนาบพื้นที่ว่างเล็กๆหน้าห้องน้ำ แล้วแขวนกระจกไว้ที่โครงคร่าวของผนัง เพื่อทำเป็นมุมแต่งตัวหน้าห้องน้ำแบบง่ายๆ

อย่างที่เขาบอกว่าบ้านใครก็บ้านมัน ยิ่งเป็นบ้านที่เจ้าของออกแบบเองทั้งหมดด้วยแล้ว ยิ่งทำให้ได้ถ่ายทอดเรื่องราว พฤติกรรม ความชอบ และมุมมองในแต่ละด้านของตนเองลงไปในบ้านได้อย่างเต็มที่ ซึ่งนั่นทำให้ตัวตนของเธอปรากฏอย่างชัดเจนใน เรือนหมู่บ้านไม้ หลังนี้

“นั่งสำรวจตัวเองว่านอกจากเราจะมีเพื่อนเยอะแล้ว เรายังมีสมบัติบ้าเยอะมากด้วย เพราะฉะนั้นบอกตัวเองเลยว่า ฉันจะไม่สร้างบ้านที่ต้องมานั่งเก็บทุกอย่าง ต้องเรียบร้อยตลอด ในเมื่อฉันเป็นคนที่มีของเยอะ ของรก และของพวกนี้ก็เป็นของที่ใช้จริงด้วย ไม่ใช่วางโชว์เฉยๆ ฉันก็จะเอาของเหล่านี้มาใส่เป็นองค์ประกอบของบ้าน จะได้ไม่ต้องเก็บ และด้วยความที่เป็นบ้านไม้ซึ่งจะค่อนข้างทึม ของพวกนี้จะเป็นตัวช่วยสร้างสีสันให้กับบ้านได้เป็นอย่างดี เรียกว่าถ้าไม่มีสมบัติบ้าเหล่านี้ บ้านก็จะไม่สวย ขาดชีวิตชีวาไปมาก”   

ข้อได้เปรียบของความเป็นสถาปนิก ทำให้ออกแบบบ้านได้อย่างเข้าใจและตอบสนองความต้องการของตัวเอง ชนิดที่ไม่ว่าใครก็ไม่สามารถทำได้ดีไปกว่านี้อีกแล้ว  

“สังเกตว่าจะมีเฟอร์นิเจอร์น้อยมาก เพราะคิดไว้แต่แรกเลยว่าฉันจะนั่งพื้น จึงตั้งใจออกแบบให้นั่งพื้นเป็นส่วนใหญ่ ไม่รู้ว่าบ้านอื่นเป็นอย่างไร แต่ที่บ้านเราปกติเวลานั่งดูทีวีกัน แรกๆก็นั่งบนเก้าอี้ แล้วจะค่อยๆไถลตัวลงมาเรื่อยๆ จนในที่สุดก็จะมากลิ้งเกลือกอยู่ที่พื้นกันหมด ถ้าอย่างนั้นก็ออกแบบให้นั่งพื้นไปเลย ประหยัดดีด้วย ไม่ต้องซื้อเฟอร์นิเจอร์

 “เรารู้สึกว่าทำไมจะต้องไปสิ้นเปลืองกับอะไรที่มันไม่ใช่ เพราะฉะนั้นแปลนหรือภาพของบ้านที่ออกมาก็จะเป็นแบบซื่อๆ แต่ไม่ใช่ว่าปล่อยห้องไว้โล่งๆ คำว่า ‘ซื่อ’ ในที่นี้หมายความว่า เป็นไปตามสิ่งที่มันเกิด ถ้าดูจากแปลน บ้านสามหลังนี้ก็คือบ้านเก้าเสา แต่ถ้าถามว่าแต่ละหลังเหมือนกันหรือไม่ ก็ไม่เหมือน เป็นเรื่องของการจัดที่ว่างโดยอยู่ในขอบเขตของโครงสร้างที่ชัดเจน ไม่ต้องประดิดประดอยมาก ราคาจึงไม่แพง ไม่มีอะไรซับซ้อนเลย

 “อย่างชายคาที่ยื่นยาวออกมานี้ก็ทำเพื่อบังแดด แดดมาทางไหนก็ยื่นออกมาคลุมตรงนั้น บางคนบอกว่าทำชายคายื่นออกมาขนาดนี้เวลาเดินมันติดหัว แต่เราไม่สน เพราะคิดว่านี่คือบ้านคน และคนที่อยู่ในบ้านจะต้องรู้อยู่แล้วว่าจะต้องก้มต้องเงยอย่างไร นี่ถ้าเป็นการส่งงานตอนเรียนก็คงจะตกไปแล้ว แต่เรารู้สึกว่ามันไม่ใช่แค่นั้น ไม่ใช่ว่าเราจะต้องลอกข้อมูลจาก Architect Data (หนังสือบอกขนาดและสัดส่วนของสถาปนิก) มาทั้งหมด แต่อยู่ที่ว่าชีวิตฉัน ฉันเป็นคนกำหนด ใครจะว่าอะไรฉันไม่สน ฉันอยู่ของฉันแบบนี้ ฉันชอบก็พอ” อาจารย์ปฐมากล่าวทิ้งท้ายด้วยรอยยิ้ม

ของใช้ที่กลายเป็นของตกแต่งไปในตัว ช่วยสร้างบรรยากาศความเป็นกันเองและเติมชีวิตชีวาให้บ้านได้เป็นอย่างดี

เจ้าของ-ออกแบบ : อาจารย์ปฐมา หรุ่นรักวิทย์ CASE Studio


เรื่อง  :  ดำรง ลี้ไวโรจน์

ภาพ  :  ศุภกร ศรีสกุล

นิตยสารบ้านและสวน ฉบับพฤษภาคม 2550

บ้านปูนผสมไม้ สไตล์โมเดิร์นกลิ่นอายไทย

บ้านสวน ในร่าง บ้านมินิมัลสีขาวที่รักษากลิ่นอายอดีตเอาไว้

ติดตามบ้านและสวน