บ้านใต้ถุนสูงแบบไทยประยุกต์ เปิดโล่ง รับลมเย็นสบายทั้งวัน - บ้านและสวน
บ้านใต้ถุนสูงแบบไทยประยุกต์

บ้านใต้ถุนสูงแบบไทยประยุกต์ เปิดโล่ง รับลมเย็นสบายทั้งวัน

บ้านใต้ถุนสูงแบบไทยประยุกต์ ที่ภายในบ้านส่วนใหญ่แบ่งพื้นที่ด้วยวิธีซึ่งสามารถเปิดโล่งไว้ได้ตลอดและสามารถปิดได้เมื่อต้องการ และไม่ว่าจะอยู่ส่วนใดของบ้านก็รู้สึกเป็นส่วนหนึ่งกับสวนรอบๆบ้าน เป็นการใช้ภูมิปัญญาของการสร้างบ้านไทยผสมกับการออกแบบบ้านร่วมสมัย ที่ตอบสนองการใช้ชีวิตในปัจจุบันได้อย่างกลมกลืน

บ้านใต้ถุนสูงแบบไทยประยุกต์
ตัวบ้านภายนอกเมื่อมองจากด้านหลัง เห็นการต่อเติมโครงสร้างคอนกรีตในส่วนห้องใต้ถุนและระเบียงห้องนอนชั้นบน เด่นชัดด้วยการทาสีส้ม เช่นเดียวกับส่วนที่เป็นผนังก่ออิฐฉาบปูนของบ้านทุกหลังภายในรั้วเดียวกัน
บ้านใต้ถุนสูงแบบไทยประยุกต์
ทางขึ้นสู่ตัวบ้าน ให้อารมณ์ไทยๆตั้งแต่ก้าวแรก ทำมุมม้านั่งยาวกรุไม้ระแนงเพื่อให้ลมพัดผ่านได้ ใต้ม้านั่งซ่อนตู้ที่ใช้เก็บรองเท้าได้จำนวนไม่น้อย
เหนือบันไดทางขึ้นบ้าน กรุฝ้าเพดานด้วยไม้ไผ่ผ่าซีกยึดเข้ากับโครงไม้ เน้นช่วงกลางสำหรับแขวนแชนเดอเลียร์เหล็กดัด เป็นการตกแต่งแบบตะวันออกพบตะวันตกอย่างแท้จริง
บ้านใต้ถุนสูงแบบไทยประยุกต์
โถงกลางบ้านทอดยาวไปสู่ปลายทางซึ่งเป็นห้องนอนใหญ่ สังเกตหลังคาโชว์โครงสร้างซึ่งยกระดับขึ้นไปสูงมาก เพื่อลดความร้อนภายในบ้าน ผนังที่สูงขึ้นไปกรุเสื่อทอให้สีเหลืองทองสวยเมื่อแสงส่องกระทบ มีช่องแสงรูปวงกลมกรุกระจกแก้วสีที่ผนังห้องนอน สร้างจุดสนใจให้พื้นที่ของผนังดูไม่โล่งเกินไป
โครงสร้างหลังคาภายในบ้านเต็มไปด้วยเส้นสายดูน่าสนใจ ใช้วัสดุราคาไม่แพง โดยมุงด้วยกระเบื้องซีเมนต์ลอนเล็กทาสีขาว ใช้เหล็กดัดทำเป็นลายตารางในแนวทแยง และกรุเสื่อทอ บางส่วนของหลังคามุงด้วยกระเบื้องโปร่งใส เพื่อให้แสงสว่างส่องเข้ามาในตัวบ้าน ทำให้ภายในบ้านไม่มืดทึบเหมือนบ้านไทยทั่วไป

บ้านใต้ถุนสูงแบบไทยประยุกต์ ของ คุณแพท-สุทธิลักษ์ ชมิดต์ แม้ชื่อเล่น นามสกุล และรูปร่างหน้าตาของเจ้าของบ้านหลังนี้ จะไม่บ่งบอกถึงลักษณะของคนไทย แต่บ้านที่เธอออกแบบด้วยตัวเองในจังหวัดเชียงรายหลังนี้ สะท้อนถึงความเป็นไทยที่อยู่ในตัวเธอได้มากทีเดียว

คุณแพทย้ายจากกรุงเทพฯมาอยู่ที่นี่หลายปีแล้ว ทิ้งชีวิตนางแบบและงานศิลปะในเมืองใหญ่มาจับงานศิลปะเพื่อการใช้ชีวิตในเมืองเล็กๆแห่งนี้แทน ด้วยความมุ่งมั่นที่จะสร้างรีสอร์ตขนาดเล็กอารมณ์ไทยแท้ ที่เธอตั้งชื่อว่า  “Naga Hill”  ภายในรั้วเดียวกันนี้จึงมีทั้งรีสอร์ตซึ่งประกอบด้วยบ้าน 9 หลัง บ้านของคุณแพท และบ้านพักพนักงานอีกหลายชีวิต อยู่รวมกันเป็นครอบครัวใหญ่ (แต่ถ้าจะนับจริงๆ ควรต้องรวมคอกของวัวอีกหลายตัว ที่คุณแพทเลี้ยงเอามูลมาเป็นปุ๋ยด้วย) แต่ละส่วนแยกกันอยู่อย่างเป็นสัดส่วนในตำแหน่งที่เหมาะสม โดยมีสวนแบบธรรมชาติเป็นตัวเชื่อม ให้บรรยากาศที่ดูคล้ายหมู่บ้านขนาดเล็ก

บ้านใต้ถุนสูงแบบไทยประยุกต์
มุมนั่งเล่นยกพื้นขึ้นเพื่อแบ่งพื้นที่ แล้ววางเบาะพร้อมหมอนขวานให้นั่งเอกเขนกแทนการใช้โซฟา ให้บรรยากาศของวิถีชีวิตไทย สะดุดตาด้วยผ้าม่านสีแดงเข้มที่รวบไว้กับเสาสองข้างแทนซุ้มประตู เป็นเสน่ห์ที่เกิดจากการพบกันของตะวันออกและตะวันตกที่ลงตัว กล่องไม้ที่ใช้แทนขั้นบันไดใช้เก็บของรกให้บ้านเรียบในพริบตา

สำหรับ บ้านใต้ถุนสูงแบบไทยประยุกต์ หลังนี้ เดิมเป็นบ้านพักพนักงาน มีลักษณะแบบบ้านไทยประยุกต์ สร้างด้วยไม้เก่าเพื่อให้ได้บรรยากาศแบบบ้านไม้ทางภาคเหนือ หลังจากพบว่าบ้านหลังเล็กที่อยู่มาตั้งแต่ต้นเริ่มคับแคบไป คุณแพทจึงเริ่มปรับปรุงบ้านหลังนี้และต่อเติมส่วนต่างๆให้เหมาะกับการอยู่อาศัยยิ่งขึ้น เช่น แบ่งพื้นที่ภายในบ้านใหม่ และทำใต้ถุนเป็นห้องพักแขกและห้องทำงาน แล้วใช้บ้านหลังเล็กเป็นพื้นที่ของสำนักงาน ห้องพักแขก และห้องครัว

บ้านใต้ถุนสูงแบบไทยประยุกต์
ระเบียงใหญ่ใกล้กับบันไดทางขึ้นบ้าน วางโต๊ะไม้ตัวยาวใช้รับรองเพื่อนฝูงได้จำนวนมาก กับบรรยากาศที่เปิดโล่งน่าสบาย ยามฝนตกก็สามารถปิดผ้าใบแบบใสลงมาได้ และมีประตูบานเฟี้ยมกรุกระจกซึ่งทำขึ้นภายหลัง กั้นระหว่างระเบียงกับโถง ดึงปิดได้เพื่อความปลอดภัยในเวลากลางคืน
บ้านใต้ถุนสูงแบบไทยประยุกต์

ก่อนขึ้นไปชมบ้าน เราถอดรองเท้าที่ตีนบันได แล้วเดินขึ้นไปสู่พื้นที่หลักของบ้าน มีมุมเล็กๆสำหรับนั่งใส่รองเท้าก่อนเข้าสู่โถงกลางบ้านที่เปิดโล่ง ซึ่งหากเทียบกับบ้านเรือนไทยแล้วก็ทำหน้าที่คล้ายชานบ้านที่เชื่อมเรือนแต่ละหลังเข้าด้วยกัน ห้องต่างๆที่แยกจากโถงกลางก็มี ห้องนั่งเล่น ห้องรับประทานอาหาร ห้องครัว ห้องนอน และมีบันไดเวียนลงไปสู่ห้องใต้ถุน ที่เราเรียกส่วนต่างๆว่าห้อง เพื่อให้เห็นถึงการแบ่งพื้นที่ใช้งานที่เป็นสัดส่วนชัดเจน ทว่าในความเป็นจริงแล้ว มีเพียงห้องนอนเท่านั้นที่ปิดล้อมด้วยผนังและประตูมิดชิดพอที่จะเรียกว่าห้อง แต่ส่วนอื่นนั้นแบ่งพื้นที่ด้วยวิธีซึ่งสามารถเปิดโล่งไว้ได้ตลอดและสามารถปิดได้เมื่อต้องการ เช่น ส่วนนั่งเล่นที่ยกระดับพื้นขึ้นแล้วใช้ม่านสีแดงกั้น และส่วนรับประทานอาหาร ที่เป็นส่วนของระเบียงบ้าน ทำประตูบานเฟี้ยมลูกฟักกระจกซึ่งสามารถปิดได้ในเวลากลางคืนหรือเมื่อฝนตก ด้วยหลักการในการเปิดและปิดพื้นที่เช่นนี้ ทำให้ในตอนกลางวัน เมื่อพื้นที่ในบ้านเปิดโล่งถึงกัน จะมีลมพัดเย็นสบาย และได้แสงสว่างเพียงพอ นอกจากนี้ ทุกส่วนของบ้านยังสามารถเปิดออกไปสู่ภายนอกได้ จึงมีทางเข้า-ออกของบ้านมากกว่าหนึ่งทาง เพื่อความสะดวกในการออกไปดูแลความเรียบร้อยรอบๆรีสอร์ต และไม่ว่าจะอยู่ส่วนใดของบ้านก็รู้สึกเป็นส่วนหนึ่งกับสวนรอบๆบ้าน  นับว่าเป็นการใช้ภูมิปัญญาของการสร้างบ้านไทยผสมกับการออกแบบบ้านร่วมสมัย ที่ตอบสนองการใช้ชีวิตในปัจจุบันได้อย่างกลมกลืน

ในห้องนอนใหญ่ ซุ้มประตูเหล็กห้อยม่านสีแดงคือทางเข้าห้องนอนลูกสาว มีราวแขวนผ้าทำจากไม้เก่าวางอยู่ข้างๆ และประตูบานเปิดคู่ของเก่าถัดออกไป เป็นความหลากหลายที่ผสมกันได้น่ามอง
โต๊ะปลายเตียงในห้องนอนใหญ่ ใช้แคร่ไม้ไผ่แทนโต๊ะคู่กับเบาะผ้าสำหรับนั่งพื้น ด้านข้างมีโคมไฟทำจากเครื่องจักสานที่เป็นอุปกรณ์ตกปลา เป็นไอเดียการนำงานหัตถกรรมของพื้นบ้านมาใช้ได้อย่างน่ามอง

นอกจากการเปิดพื้นที่โล่งแบบบ้านไทย อีกประเด็นที่น่าสนใจในการออกแบบบ้านหลังนี้ก็คือเรื่องของขนาดและสัดส่วน ซึ่งเราพบว่าได้ปรับขนาดให้เข้ากับผู้อยู่อาศัยและการใช้งาน เช่น ระยะของพื้นในส่วนนั่งเล่นที่ยกขึ้นสูงกว่าช่องแมวลอดของบ้านไทยเล็กน้อยเพื่อให้ได้ระดับที่นั่งสบาย หรือระเบียงที่วางโต๊ะอาหารไม้ตัวยาวสำหรับรองรับการสังสรรค์ของญาติมิตรจำนวนมากได้พอดี  ขณะเดียวกัน การปรับขนาดก็ไม่ได้ทำให้สัดส่วนของบ้านผิดเพี้ยนไปจากสัดส่วนที่สวยงามของบ้านไทย

บ้านใต้ถุนสูงแบบไทยประยุกต์
ส่วนที่ต่อเติมใหม่ ทำเป็นลานใต้ถุน เข้าสู่ห้องพักแขกได้โดยตรง มีซุ้มเหล็กดัดล้อมรอบเพื่อความปลอดภัย
บ้านใต้ถุนสูงแบบไทยประยุกต์
ห้องนอนแขกชั้นใต้ถุน เลือกใช้เตียงไม้ไผ่ทรงสี่เสาวางคู่กัน ผนังสองด้านมีช่องแสงกรุกระจกใช้คู่กับผ้าม่านสีขาวบาง เพื่อให้ไม่รู้สึกอึดอัด เนื่องจากระดับของฝ้าเพดานสูงไม่มากนัก
ห้องน้ำในห้องนอนแขก ทำซุ้มประตูโค้ง ใช้ผ้าพันตัวแทนม่าน เข้ากันกับผนังปูนทาสีส้ม ให้ความรู้สึกสบายๆ ไม่เป็นทางการ
ฝ้าของห้องใต้ถุนคือพื้นไม้ของบ้านชั้นบน ซึ่งเดิมนั้นตีเว้นร่องไว้เพื่อให้ระบายน้ำได้ จึงต้องอุดร่องด้วยการใช้เศษไม้จากการสร้างบ้าน แล้วทาสีขาวขับให้ตงสีไม้ธรรมชาติดูเด่นขึ้น
บ้านใต้ถุนสูงแบบไทยประยุกต์
ส่วนหนึ่งของห้องใต้ถุน จัดเป็นห้องทำงานของคุณแพท เน้นความเรียบโล่ง มีบันไดเวียนขึ้นไปสู่ห้องโถงชั้นบน เลือกใช้เฟอร์นิเจอร์ไม้เก่า ทั้งตู้โชว์ โต๊ะ และเก้าอี้ อายุของข้าวของทำให้ส่วนที่เพิ่งต่อเติมนี้ดูมีชีวิตชีวา
บ้านใต้ถุนสูงแบบไทยประยุกต์
มุมพักผ่อนใกล้ๆมุมทำงาน ใช้เฟอร์นิเจอร์ไม้ไผ่ดูเรียบง่ายและนั่งสบายวางคู่กับหมอนขวานลายผ้าถุง สัญลักษณ์อย่างหนึ่งของบ้านหลังนี้

ระหว่างการพูดคุย คุณแพทเล่าถึงความพยายามในการทำความเข้าใจกับช่างชาวท้องถิ่นต่อไอเดียต่างๆในรายละเอียดของบ้านที่ช่างอาจไม่คุ้นเคย ผลของความพยายามนั้นทำให้บ้านหลังนี้มีเสน่ห์มากกว่าบ้านสำเร็จรูปอยู่มากโข  โดยเฉพาะการนำวัสดุธรรมชาติที่ราคาถูกและหาได้ง่ายในท้องถิ่นมาใช้ เช่น ผนังกรุไม้ไผ่สาน เครื่องจักสานที่นำมาประยุกต์เป็นของใช้ ผสมผสานกับวัสดุสมัยใหม่อย่างเหล็กดัดโค้งเป็นลวดลาย การเลือกใช้เฟอร์นิเจอร์เก่ามาจัดวางควบคูกับเฟอร์นิเจอร์ไม้ไผ่ที่ทำใหม่ หรือแม้แต่การวางเบาะผ้าคู่กับหมอนขวานใส่ปลอกลายผ้าถุงในมุมต่างๆ ทั้งหมดนี้ไม่เพียงสวยงามน่ามอง ยังสะท้อนถึงรสนิยมที่เกิดจากความเข้าใจและรู้จักตัวเองอย่างดีเยี่ยมของผู้เป็นเจ้าของอีกด้วย

บ้านใต้ถุนสูงแบบไทยประยุกต์
จากห้องใต้ถุน ทำทางขึ้นไปสู่ด้านหลังห้องครัว โดยก่ออิฐมอญโชว์แนว  กลมกลืนกับขั้นบันไดบนเนินหญ้าที่ทำจากท่อนไม้ไผ่เล็กๆวางในแนวตั้ง 
ผนังห้องครัว ทำจากไม้ไผ่ผ่าซีกแล้วสานอย่างหลวมๆ เกิดเป็นพื้นผิวของวัสดุที่น่าสนใจ ทั้งยังช่วยให้แสงและลมผ่านได้ด้วย
ห้องครัวใหญ่อยู่ในบ้านหลังเล็ก ปัจจุบันยังคงใช้งานอยู่ ผนังโดยรอบทำเป็นไม้ระแนง เพื่อให้ระบายอากาศได้ดี โต๊ะไม้ขาเหล็กตัวเขื่องนี้อยู่กับรีสอร์ตมาตั้งแต่ต้น คุณแพทเล่าว่าใช้เป็นโต๊ะรับประทานอาหารสำหรับแขกที่มาพักในช่วงปีแรกๆด้วย

เราใช้เวลาอยู่ที่ บ้านใต้ถุนสูงแบบไทยประยุกต์ หลังนี้ จนดวงอาทิตย์กำลังจะลับขอบฟ้า รู้สึกผ่อนคลายกับบรรยากาศสงบสบายและอัธยาศัยของคนที่นี่จนไม่อยากกลับ นึกถึงคำพูดของคุณแพทที่เล่าว่า หลังจากพยายามทำสวนโดยไม่ใช้สารเคมีเลยมาหลายปี วันนี้ สวนที่นี่เริ่มมีหิ่งห้อยมาอาศัยอยู่บ้างแล้ว ด้วยแววตาที่เปี่ยมความสุข  สะท้อนให้เราเห็นว่า เมื่ออยู่ใกล้ชิดธรรมชาติ เราสามารถมีความสุขได้ง่ายๆ ด้วยการอยู่อย่างกลมกลืนกับธรรมชาติ โดยไม่ต้องไปไขว่คว้าหาสิ่งใดให้มากมายไกลตัวเลย

เจ้าของ-ตกแต่ง : คุณสุทธิลักษ์ ชมิดต์


เรื่อง : ภัทรสิริ อภิชิต

ภาพ : ศุภกร, ภัทรสิริ

นิตยสารบ้านและสวน ฉบับเมษายน 2550

รวมบ้านไม้สไตล์ล้านนา อบอุ่น อยู่สบาย

รวม 5 บ้านไม้ไทยใต้ถุนสูง เอาใจคนรักบ้านไม้แบบไทยๆ

ติดตามบ้านและสวน