สวนทรอปิคัลกลิ่นอายญี่ปุ่น สดชื่น ไล่ยุง และลดฝุ่นให้แก่บ้าน

ด้วยสภาพอากาศที่ร้อนขึ้นทุกวัน หลังอยู่บ้านหลังนี้มาสามปี ก็ถึงเวลาปรับปรุงสวน จากพื้นสนามหญ้าเดิมที่ไม่ค่อยได้ใช้งานมีเพียงต้นไม้ใหญ่ไม่กี่ต้น ปรับเปลี่ยนให้เป็น สวนทรอปิคัลกลิ่นอายญี่ปุ่น

สวนทรอปิคัลกลิ่นอายญี่ปุ่น แห่งนี้ ประกอบไปด้วย น้ำตก และบ่อปลาดูร่มรื่นเย็นสบาย ช่วยคลายร้อนให้บ้านในช่วงบ่าย เมื่อนั่งในห้องนั่งเล่นและห้องทำงานสามารถเปิดกระจกรับบรรยากาศสวน และมีมุมดึงดูดให้ออกมานั่งเล่นภายนอก

บ้านร่มรื่นและคลายร้อนจากร่มเงาของต้นไม้
บรรยากาศร่มรื่นในสวน และการจัดวางตำแหน่งต้นไม้ใหญ่ อย่าง เสม็ดแดง และหว้า ในช่วงเช้าสามารถเปิดประตูห้องนั่งเล่นและห้องทำงานที่ต่อเนื่องกับสวน เพื่อรับแสงและลมธรรมชาติได้

แนวคิดเรียบง่าย ทันสมัย สะอาดตา

เมื่อผู้ออกแบบ อย่าง คุณกิม – บดินทร์ ปี่เสนาะ จาก อยู่กับดินทร์ ได้รับโจทย์จากเจ้าของบ้านว่า อยากได้สวนทรอปิคัลที่มีน้ำตกและบ่อปลาที่ดูแลง่าย ซึ่งก็เป็นสวนแนวที่คุณกิมถนัด เมื่อมาดูพื้นที่ จึงเลือกเก็บไม้ใหญ่บางต้นที่ใช้ได้ไว้ อย่าง ชงโค และปรับเปลี่ยนภาพสวนเดิมให้ดูร่มรื่น ทันสมัย เรียบง่าย สะอาดตาขึ้น 

วางหินแผ่นใหญ่หน้าเรียบเป็นแนวทางเดินให้เดินข้ามบ่อไปยังชิงช้าและศาลาได้อย่างสะดวก และใกล้ชิดธรรมชาติ
การวางหินริมขอบบ่อ จะใช้หินฟองน้ำและหินภูเขาทรงรี และหินสีดำอย่างหินแกรนิตดำ วางในระดับไม่สูงกว่าทางเดินมากนัก ตัวทางเดินจะหล่อซีเมนต์ให้หนาแล้วปูหินแกรนิตพ่นไฟบนผิวหน้า  

ดูแสง ดูทิศ เลือกสี

“ในการออกแบบเรื่องทิศทางแสงแดดเป็นสิ่งสำคัญ สวนที่จัดออกมาควรร่มรื่นแต่ไม่ร่มทึบจนต้นไม้อยู่ไม่ได้ กำหนดพื้นที่ใช้งานให้อยู่บริเวณที่สบายไม่ร้อน ที่สำคัญควรพิจารณาเรื่องมุมมองจากจุดสำคัญ ๆ โดยเฉพาะจากห้องต่าง ๆ ในบ้านด้วย

“การออกแบบจะกำหนดโทนสีก่อน สวนนี้ผมกำหนดสีเขียวจากต้นไม้ ส่วนวัสดุอื่น ๆ เป็นสีขาว เทาอ่อน-เข้ม ในส่วนทางเดินอยากได้ความแปลกใหม่ บริเวณทางเข้าจึงใช้หินแกรนิตมาเรียงต่อกันเป็นทางเดินได้กลิ่นอายของสวนญี่ปุ่น” คุณกิมกล่าว

สวนทรอปิคัลกลิ่นอายญี่ปุ่น
เพิ่มลูกเล่นด้วยแนวทางเดินหลายรูปแบบ ความสูงระดับเดียวกันเพื่อให้เดินได้สะดวก ปากลำธารติดตั้งฝายไม้ไผ่สำหรับกั้นปลาตัวเล็ก ๆ ไม่ให้ว่ายข้ามลงมาบ่อล่าง

ทันสมัยด้วยดีไซน์ศาลา ชิงช้า ทางเดิน

ผู้ออกแบบกำหนดตำแหน่งศาลาขนาด 4×7 เมตร ให้ต่อเนื่องจากห้องทำงานและห้องนั่งเล่น โดยให้ระดับพื้นศาลาใกล้เคียงกับระดับบ้าน เพื่อสะดวกสำหรับเดินออกมาใช้งาน โครงสร้างศาลา ไม่ต้องการเสาบดบังจึงกำหนดผนังฝั่งหนึ่งเป็นรูปตัว L ส่วนอีกฝั่งให้อิงกับตัวบ้าน ใต้พื้นระเบียงเป็นตำแหน่งของบ่อกรอง  

ด้านข้างศาลาใหญ่ มีศาลาเล็ก ๆ สำหรับแขวนชิงช้าที่เด็ก ๆ ต้องการออกแบบเป็นงานเหล็กพ่นสีขาว ส่วนวัสดุด้านหลัง เป็นเหล็กกล่องเคลือบสีดูสว่างตา ส่วนหลังคากรุด้วยโพลีคาร์บอเนต

องค์ประกอบอีกอย่างที่สร้างความรู้สึกแปลกใหม่ให้สวนทรอปิคัล คือ แนวทางเดินที่ใช้หินแกรนิตพ่นไฟแผ่นยาวและรูปทรงอิสระมาเรียงต่อกัน ตามแบบฉบับของสวนญี่ปุ่น โดยกำหนดเป็นทางเดินหลักสำหรับเดินเข้าจุดสำคัญ อย่าง บ้านและศาลา รวมถึงเพิ่มลูกเล่นด้วยทางเดินเชื่อมผ่านลำธาร ส่วนทางเดินย่อย ใช้แผ่นหินกาบ สำหรับเข้าไปดูแลน้ำตก

สวนทรอปิคัลกลิ่นอายญี่ปุ่น
ออกแบบศาลาเล็กบนพื้นกรวดล้างสำหรับแขวนชิงช้า ใช้เหล็กกล่องทำฉากหลังให้ดูโปร่งตา เป็นงานดีไซน์ที่ดูทันสมัย ด้านข้างก่อหินแกรนิตสีดำเพื่อสร้างความต่อเนื่องกับน้ำตกหิน
มุมมองจากศาลา มองเห็นสวนสวยงามไต่ระดับจากล่างไปบน ทำเกาะปลูกต้นไม้และทางเดินเชื่อมต่อจากเกาะไปยังศาลา

น้ำตก ลำธาร และบ่อน้ำ

น้ำตกรับมุมมองจากหน้าบ้าน ทางเดินและห้องนั่งเล่น ใช้หินมอสส์ที่ชอบความชื้น แทรกด้วยหินชั้นบางส่วน เป็นน้ำตกที่ระดับความสูงใกล้เคียงกับรั้วบ้าน

ในสวนออกแบบให้มีบ่อและลำธารเชื่อมต่อกันหลายบ่อ โดยทำฝายกั้นบริเวณปากลำธารไม่ให้ปลาว่ายข้ามมายังบ่อด้านล่าง และเนื่องจากสมาชิกในบ้านเป็นเด็กหลายคน จึงออกแบบบ่อให้ลึกเพียง 1 เมตร และไม่กว้างเกิน หากพลัดตกสามารถเกาะริมขอบบ่อได้อย่างปลอดภัย

ขอบบ่อวางหินระดับใกล้เคียงขอบทางเดิน ปลูกต้นไม้แทรกสูงต่ำเพื่อความงาม ข้างชิงช้าวางหินแกรนิตภูเขาสีดำไว้ตกแต่ง  

บ่อเลี้ยงปลาด้านล่างสุดมีสะดือบ่อ เพื่อลำเลียงน้ำและสิ่งสกปรกในบ่อไปยังห้องกรองใต้พื้นระเบียงไม้ ห้องกรองทั้ง 4 ห้อง ประกอบไปด้วยห้องกรองหยาบ กรองละเอียด กรองจุลินทรีย์  และห้องวางปั๊ม เพื่อดูดน้ำที่ผ่านการกรองกลับไปยังน้ำตกวนเวียนกันไป 

สวนทรอปิคัลกลิ่นอายญี่ปุ่น
บ่อปลาที่ออกแบบไว้ไม่กว้างนัก ลึกประมาณ 1 เมตร ท้องลำธารโรยด้วยกรวดแม่น้ำผิวมนคละสีขาวดำ เพิ่มความสว่างให้บ่อปลา

เพิ่มความเย็นจากต้นไม้และน้ำ

หน้าบ้านหันทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ ปัญหาคือ ค่อนข้างร้อน จึงปลูกต้นไม้ที่ดูแลง่าย ไม่ค่อยผลัดใบ อย่าง กาหลง เสม็ดแดง และหว้า ซึ่งแตกใบแน่น ทรงพุ่มสูงไม่ทึบสายตา กลางเกาะปลูกต้นหว้าที่แตกพุ่มด้านบน ด้านล่างมองเห็นลำต้นชัดเจนสวยงาม ช่วยกันแดดช่วงบ่ายให้บ่อน้ำกับน้ำตก   

ความพิเศษของสวนนี้ คือ จะติดสปริงเกอร์ไว้บนต้นไม้ เมื่อเปิดจะเกิดม่านฝน ทำให้ต้นไม้ที่ติดไว้ตามกิ่งได้รับน้ำและความชื้นด้วย ผลพลอยได้ คือ ช่วยไล่ยุงและฝุ่นได้ ส่วนพ่นหมอกจะติดไว้ค่อนข้างต่ำ หากลมแรงก็ยังคงเห็นหมอก

ภาพรวมของสวนแห่งนี้ จึงได้ทั้งกลิ่นอายของสวนญี่ปุ่นแฝงอยู่ในสวนทรอปิคัล ทั้งม่านหมอกและม่านฝน ที่ช่วยให้สวนเย็นสบาย น่าเข้าไปใช้งาน

สวนทรอปิคัลกลิ่นอายญี่ปุ่น
เวิ้งน้ำตก เกาะกลาง และทางเดิน ที่ใช้หินแกรนิตก้อนหนามาวางเรียง ปลูกต้นหนวดปลาดุกแคระแทรกในระดับที่ไม่สูงเกิน
สวนทรอปิคัลกลิ่นอายญี่ปุ่น
ลำแสงในสายหมอกที่ทำให้สวนดูน่าค้นหา จากทางเข้าสวนด้านหน้า นำหินแกรนิตพ่นไฟรูปทรงต่างๆมาเรียงต่อกันเป็นแนวทางเดินได้กลิ่นอายของสวนญี่ปุ่น

เจ้าของ คุณศตยุ และคุณฉัตราภรณ์ ไชยสุวรรณ์

จัดสวน อยู่กับดินทร์ โดย คุณบดินทร์ ปี่เสนาะ

เรื่อง “ทิพาพรรณ”

ภาพ อภิรักษ์ สุขสัย

โดย สำนักพิมพ์บ้านและสวน