เนื้อที่ 4 ไร่แห่งนี้หากมองเผินๆ ก็แค่ลำธารกว้างกลางป่า แต่หากเดินเข้าไปด้านในและพิจารณาโดยละเอียดจะเห็นสิ่งแปลกตา ไม่ว่าจะเป็นกังหันน้ำขนาดใหญ่ สะพานไม้ข้ามลำธาร หรือป่าสนที่แต้มด้วยดอกไม้หลากสี ชวนให้นึกไปถึงสวนชนบทแถบยุโรป
จากพื้นที่ที่เป็นเนินโล่งๆ ไม่มีอะไรนอกจากคลองเล็กๆ ปรับเปลี่ยนให้เป็นสวนสวย เกิดมุมมองใหม่ที่ไม่คุ้นเคยในแถบปากช่องได้อย่างไร ตามไปชมกันครับ
“หลังจากสำรวจพื้นที่ได้เห็นธรรมชาติเดิมๆของที่นี่แล้ว ผมจินตนาการไปถึงกระท่อมไม้กลางป่าสนอย่างที่เห็นในหนังฝรั่ง ช่วงนั้นงานออกแบบของผมส่วนใหญ่จะเป็นสวนทรอปิคัลและสวนอเมริกันครับ ผมเลยตั้งใจทำที่นี่ให้ต่างออกไป และอยากให้ต่างไปจากสวนอื่นๆ ที่เห็นทั่วไปในปากช่องด้วยครับ โชคดีที่เจ้าของให้อิสระในการออกแบบเต็มที่ ผมเลยได้ทำอะไรใหม่ๆ ที่อยากทำ ใช้ต้นไม้แปลกๆ ที่อยากใช้ ผมออกแบบร่วมกับ คุณซี – กนกวรรณ ณ พัทลุง เราใช้เวลาคิดประมาณ 2 เดือน โดยผมจะดูภาพรวม ส่วนคุณซีจะดูดีเทลในจุดต่างๆ ครับ
“เราเสนอแนวคิดว่าอยากใช้พื้นที่ริมน้ำให้เกิดประโยชน์มากที่สุด งานใหญ่ของที่นี่เลยเป็นเรื่องของการปรับพื้นที่ใหม่ ตัดสโลปเนินดินที่ลาดชัน ทำกำแพงและเขื่อนกันดิน ใช้ดินเกือบ 200 ตันมาถมเพิ่มเพื่อปรับระดับและให้มีที่ราบสำหรับศาลา พื้นที่ปลูกต้นไม้จัดสวน และทำทางเดินรอบบ่อน้ำครับ” คุณมอร์ – คุณอัศนัย แก่นจันทร์ พาเราเดินดูไปรอบๆ และเล่าถึงจุดเริ่มต้นของสวนแห่งนี้ให้ฟัง
“พื้นที่เดิมขุดคลองเล็กๆ ไว้ก่อนแล้ว และมีกำแพงหินอยู่บางส่วนครับ ผมขยายคลองให้กว้างขึ้น เสริมขอบทำเขื่อนแก้รูปทรงให้มีความคดโค้งดูเป็นธรรมชาติมากขึ้น เติมน้ำบาดาลใส่ให้เต็ม ลองสมมุติให้ตัวเองเป็นเจ้าของบ้าน อยากให้มีอะไรในสวนบ้าง อยากจะนั่งตรงไหน ถ้ามีแค่ที่นั่งริมตลิ่งก็ดูธรรมดาไป แต่ถ้าเป็นศาลาก็จะใช้ประโยชน์ได้มากกว่า อยากสร้างจุดเด่นและมีจุดนำสายตาก็ใส่กังหันน้ำเพิ่มเข้าไป ได้ยินเสียงน้ำไหล ช่วยให้สวนดูไม่นิ่ง ได้ฟีลบ้านชนบทฝรั่ง ดูแปลกตาน่าสนใจด้วยครับ
“สวนนี้ใช้เวลาปรับพื้นที่และเตรียมงานโครงสร้างหลักๆ ประมาณ 3 เดือน พื้นที่เดิมเป็นสโลปลาดเอียงจากบ้านที่อยู่ด้านบนมาถึงตลิ่งริมคลอง เราต้องตัดสโลปและทำกำแพงกันดินเพิ่มในบางจุด ปรับพื้นที่ริมน้ำให้มีที่ราบเพื่อตั้งศาลา และทำทางเดินรอบบ่อน้ำทั้งหมดครับ งานโครงสร้างใหญ่ๆ อย่างเช่น ฐานใต้ศาลา ทางเดินในสวน และลานหิน เราไม่ได้ลงเสาเข็ม เพราะดินที่นี่แข็งจนกดเสาเข็มไม่ลง เราใช้วิธีเทปูนฐานแผ่ (Footing) บนชั้นดินดาน คือจะเป็นแท่นปูนขนาด 1×1 เมตร เสริมตะกร้อเหล็กด้านใน วางห่างกันแท่นละ 2.50 เมตร เพื่อให้กระจายการรับน้ำหนักเฉลี่ยกันไป
“ผมใช้หินหลายชนิด ทั้งหินภูเขา หินแกรนิต และหินทราย เลือกให้เหมาะกับการใช้งาน หินทรายแดงใช้ตกแต่งน้ำตก หินแกรนิตปูทางเดิน หินภูเขาใช้ตกแต่งสวนและกรุแต่งผิวกำแพงกันดิน ผมสั่งหินจากสระบุรีและด่านขุนทด ที่โคราชนี้เลยครับเพื่อประหยัดค่าขนส่ง คุมโทนสีในสวนให้ดูเป็นธรรมชาติ เลือกใช้หินสีอ่อนที่ไม่ฉูดฉาดจนเกินไป ส่วนงานไม้ต่างๆ ก็ไม่ได้ทาเคลือบผิวอะไรเลย ปล่อยให้ตากแดดโดนฝนเปลี่ยนสภาพไปตามเวลา”
อีกจุดเด่นที่น่าสนใจและดูต่างไปจากงานอื่นของคุณมอร์คือเรื่องของการใช้พรรณไม้ สวนนี้มีต้นสนหลายชนิดกว่า 50 ต้น เรียงระดับสูงต่ำลดหลั่นกันในแนวตั้งตัดกับเส้นขอบฟ้า ด้านล่างปลูกดอกไม้หลากหลายสีสันที่กำลังแข่งกันออกดอกสะพรั่งทั่วทั้งสวน บริเวณริมน้ำยังเต็มไปด้วยต้นไม้อีกหลายชนิด ไม่ว่าจะเป็นบอนชนิดต่างๆ ทั้งบอนด่าง บอนแบล็กเมจิก และบอนเลมอนไลม์ หญ้าต่างประเทศหลายสายพันธุ์ รวมไปถึงสมุนไพรฝรั่ง ทั้งโรสแมรี่เลื้อย และทาร์รากอนที่ไม่ค่อยเห็นนำมาใช้จัดสวนกันนัก
“ต้นไม้หลักๆ จะเป็นสนครับ สนฉัตร สนสามใบ สนมังกร สนบลู สนเกรวิลเลียดอกสีต่างๆ เสริมด้วยหลิวออสเตรเลีย เสม็ดแดง เสม็ดขาวที่ฟอร์มสวยๆ ต้นไม้พวกนี้ทรงพุ่มโปร่ง ทำให้แสงแดดส่องลงมาด้านล่างได้ ผมเลยปลูกไม้ดอกค่อนข้างเยอะเพื่อให้เหมาะกับสไตล์สวนคอตเทจครับ เลือกใช้ไม้ดอกอายุหลายปีที่เลี้ยงง่าย เช่น ผกากรอง ประทัดจีน กุยช่ายม่วง เวสทริงเจีย ราชาวดีทั้งสีขาวและสีม่วง ตรีชวา พิจารณาจากคู่สีและลักษณะพื้นที่เป็นหลัก ต้นที่ชอบอะไรคล้ายกันก็ปลูกอยู่ด้วยกัน ส่วนหนึ่งก็อาศัยประสบการณ์จากที่เคยใช้มา อีกส่วนเป็นการทดลองครับลองผิดลองถูกไปเรื่อย ต้นไหนที่ลองปลูกแล้วไม่รอดก็เปลี่ยน ต้นไหนที่โตดีก็ปลูกต่อ นอกจากนี้ผมยังใช้กุหลาบค่อนข้างเยอะ เลือกพันธุ์ที่ปลูกเลี้ยงง่ายๆ เช่น พันธุ์บิชอปสคาสเซิล พันธุ์ซัมเมอร์สโนว์ ที่ปากช่องอากาศดีด้วยครับ ปลูกต้นอะไรก็สวย ออกดอกฟูกันทั้งสวน
“ความสนุกของผมคือการได้ทดลองใช้ต้นไม้ที่อยากใช้ครับ ถ้าสังเกตจะเห็นว่าผมปลูกต้นไม้ริมน้ำค่อนข้างหลากหลาย ต่างออกไปจากงานที่ผมออกแบบ เลือกใช้ต้นไม้ที่โตในน้ำได้ดี เช่น บอนชนิดต่างๆ กระดาด หญ้าถอดปล้อง ไอริสน้ำดอกม่วง มือเสือ เดซี่เลื้อย ผมไปเดินดูต้นไม้ที่ร้านต้นไม้ในปากช่อง เห็นเขาปลูกทาร์รากอนในน้ำ เลยลองนำมาปลูกดูบ้าง ปรากฏว่าอยู่ได้ ออกดอกสวยเลยครับ รวมไปถึงโรสแมรี่เลื้อย
“ผมตั้งใจปลูกต้นไม้ให้ดูเหมือนขึ้นเองตามธรรมชาติ ปล่อยให้โตแบบฟรีฟอร์มไม่ต้องตัดแต่ง พอดอกโรยก็ตัดออกแล้วใส่ปุ๋ยเพื่อให้ออกดอกใหม่ ข้อเสียอย่างเดียวของสวนที่ใช้ไม้ดอกเยอะคือในช่วงฤดูฝนสวนอาจดูโทรมไปบ้างแค่นั้นครับ” คุณมอร์กล่าวทิ้งท้าย และพาเราเดินไปดูอีกโซนที่จะทำให้เป็นสวนป่าซิลเวอร์โอ๊กในอนาคตอันใกล้นี้
นิตยสาร บ้านและสวน ฉบับเดือนกรกฎาคม 2566
เจ้าของ : คุณนิภาพรรณ สุขวิมล
ออกแบบ : ร่มรื่นแลนด์สเคป โดยคุณอัศนัย แก่นจันทร์ และคุณกนกวรรณ ณ พัทลุง
เรื่อง : วชิรพงศ์ หวลบุตตา
ภาพ : ฤทธิรงค์ จันทองสุข
ผู้ช่วยช่างภาพ : เอกสุวัชร์ จงจิรวัฒน์
