สวนน้ำตกข้างบ้านขนาดเล็กของคนรักหมา

บางครั้งการได้นั่งจิบชาบนโซฟาหนังนุ่ม ๆ ในเรือนกระจกหลังสวย มองออกไปเห็นสวนเล็ก ๆ ที่ร่มครึ้ม พร้อมได้ความรู้สึกเย็นฉ่ำจากน้ำตกลำธารท่ามกลางสายหมอก มองเห็นลูก ๆ สี่ขาตัวน้อยกำลังวิ่งเล่นกันอย่างสนุกอยู่ริมบ่อปลาฟังเสียงนกร้องเพลิน ๆ ท่ามกลางแสงแดดอ่อน ๆ และสายลมพัดเอื่อย ก็เป็นความสุขแสนเรียบง่ายที่ไม่ได้เป็นเพียงภาพฝัน แต่เราสามารถทำให้เป็นจริงได้ดังเช่นบ้านหลังนี้ครับ

ลานหน้าบ้านถัดจากลานจอดรถออกแบบเป็นชั้นวางพรรณไม้ที่ดูเรียบง่าย วางกระถางบอนไซและไม้ด่าง ต้นไม้สะสมแสนรักของเจ้าของบ้าน
มุมมองจากหน้าบ้านมายังบริเวณสวนด้านใน พื้นทางเดินในสวนเป็นแผ่นหินเทียมขนาดใหญ่ทำจากคอนกรีตหนา 7 เซนติเมตร เสริมเหล็กเพิ่มความแข็งแรง ใช้วิธีหล่อแผ่นหินเทียมที่หน้างาน ตกแต่งสีและพื้นผิวให้ดูเป็นธรรมชาติมากที่สุด

       คุณน็อต – ภาสกร เอกจิโรภาส แห่ง HAUS 51 Studio ผู้ออกแบบจัดสวนแห่งนี้เล่าให้ฟังว่า “เจ้าของบ้านอยากได้สวนน้ำตกและศาลาไว้รับรองแขกและพักผ่อน พื้นที่เดิมเป็นสนามหญ้าโล่ง ๆ มีต้นไม้ใหญ่อยู่แค่ต้นเดียวตามสไตล์สวนหมู่บ้าน ที่สำคัญคือบ้านนี้เลี้ยงหมาหลายตัวด้วยครับ พื้นที่โล่งข้างบ้านมีเนื้อที่ประมาณ 36 ตารางเมตร ผมแบ่งฟังก์ชันการใช้งานออกเป็นสวนน้ำตก 20 ตารางเมตร เรือนรับรอง 12 ตารางเมตร ที่เหลือเป็นลานบาร์บีคิวทางด้านหลังอีกประมาณ 4 ตารางเมตร  

สวนน้ำตกและบ่อปลาบริเวณหน้าบ้านมีพื้นที่ประมาณ 20 ตารางเมตร ออกแบบเป็นสวนป่าที่ไม่ทึบจนเกินไป ปลูกไม้ใหญ่ขนาดกลาง เช่น ไคร้ย้อย แสงจันทร์ หมากเม่า เสม็ดแดง พุดกังหัน เพียง 4-5 ต้น เพื่อสร้างร่มเงาให้ร่มรื่น
เอกลักษณ์สำคัญในงานออกแบบของคุณน็อตคือการเลือกใช้พรรณไม้ที่หลากหลายในพื้นที่จำกัด และใช้ไม้ดอกช่วยเพิ่มสีสันในสวน เช่น เทียนญี่ปุ่น เทียนนิวกินี ช่วยให้สวนดูไม่น่าเบื่อ ทั้งยังนำไม้สะสมของเจ้าของบ้านมาใช้ร่วมด้วย

“เราไม่ได้ปรับพื้นที่อะไรมากนัก แค่เพิ่มระบบระบายน้ำในบริเวณสวนเพื่อระบายน้ำฝนที่ไหลลงสวนออกไปได้  เราเริ่มงานโครงสร้างก่อน ทำงานปูน (งานเปียก) ให้เสร็จก่อนแล้วค่อยเริ่มงานสวน สวนนี้ใช้เวลาทำประมาณ 3 เดือน เรือนรับรองเดือนครึ่ง น้ำตกครึ่งเดือน ที่เหลือเป็นงานสวนและงานระบบทั้งหมดครับ เราพูดคุยและทำงานร่วมกับเจ้าของบ้าน พัฒนาแบบกันไปเรื่อย ๆ เปลี่ยนจากศาลาในสวนเป็นเรือนกระจกติดแอร์ใช้เป็นเรือนรับรองแขก เพิ่มลานบาร์บีคิวด้านหลัง เพิ่มโซนวางต้นไม้สะสมด้านหน้าบ้าน

น้ำตกขนาดเล็กที่อยู่ชิดมุมรั้วหน้าบ้าน ด้วยข้อจำกัดของพื้นที่ทำให้มีความสูงได้ไม่เกินความสูงของรั้วบ้านเพื่อให้ไม่รู้สึกอึดอัด ปลูกเสม็ดแดงและแสงจันทร์ที่เจ้าของบ้านชอบเป็นฉากหลัง ตกแต่งด้วยพรรณไม้น้อยใหญ่เพื่อช่วยพรางสายตาจากนอกบ้าน สร้างความเป็นส่วนตัวให้พื้นที่สวน
พระจันทร์ดวงใหญ่ที่เจ้าของบ้านอยากให้มีในสวน ทำจากไฟเบอร์กลาสที่แขวนยึดไว้กับคานเหล็ก จัดวางในตำแหน่งที่ถูกโอบล้อมด้วยกิ่งไม้
ชิงช้าในสวน อีกหนึ่งความต้องการของเจ้าของบ้าน แต่ด้วยข้อจำกัดของพื้นที่ จึงเลือกใช้ชิงช้ารังนกทำจากหวายเทียม ซึ่งไม่ต้องใช้พื้นที่ในการแกว่งมากนัก

“ไฮไลต์ของสวนแห่งนี้คือ สวนน้ำตกด้านใน ตั้งใจให้มองเห็นสวนทั้งหมดได้จากเรือนรับรอง ด้วยขนาดพื้นที่ที่จำกัดเลยออกแบบให้น้ำตกอยู่ไกลออกไปที่มุมรั้ว และมีความสูงประมาณหนึ่งเพื่อบังสายตาจากภายนอก ช่วยกันฝุ่นกันเสียงไปในตัว

“ผมเลือกใช้พรรณไม้ที่ให้ร่มเงาช่วยพรางแสงจากด้านบน สร้างความเป็นส่วนตัวให้พื้นที่ ทำเป็นหลังคาต้นไม้ให้สวน แต่เลือกใช้ไม้ต้นขนาดกลางที่พุ่มใบไม่แน่นทึบนัก เพราะพื้นที่ค่อนข้างเล็กจะได้ดูไม่อึดอัด ส่วนด้านล่างก็มีความหลากหลายของพรรณไม้ ในพื้นที่ที่ค่อนข้างจำกัด ถ้าใช้พรรณไม้น้อยชนิดในปริมาณเยอะ ๆ ปลูกเป็นแมสจะดูเลี่ยน น่าเบื่อ และผมชอบใส่พวกไม้ดอกเพื่อช่วยสร้างสีสัน ถ้าเราใช้แต่ไม้ใบสีเขียวๆ ก็จะดูเป็นสวนป่าตามธรรมชาติมากเกินไป เพราะที่นี่เป็นสวนในบ้านที่เราสร้างขึ้นมาเลียนแบบธรรมชาติ ก็เลยต้องการเพิ่มสีสันสักเล็กน้อย ช่วยเพิ่มความกระปรี้กระเปร่าครับ

“สังเกตดี ๆ อาจเห็นว่าต้นไม้บางต้นดูไม่เข้าพวก ต้นเหล่านี้คือต้นที่เจ้าของบ้านชอบ ตั้งแต่เริ่มลงต้นไม้ในสวน เจ้าของเองก็ซื้อต้นไม้มาเพิ่มเรื่อย ๆ ผมก็ตามใจเขาในสิ่งที่เราทำได้ครับ ในเมื่อเป็นบ้านของเขา ความชอบของเขา ที่เราทำคือให้คำแนะนำว่าต้นนี้อยู่ได้ไหม ต้นนี้ชอบอะไร

พื้นที่โล่งอีกด้านของบ้านเป็นโซนวิ่งเล่นของน้องหมาโดยเฉพาะ เปลี่ยนจากสนามหญ้าเดิมเป็นสนามหญ้าเทียมที่ดูแลรักษาง่ายกว่า รั้วโมกเป็นของเดิม ส่วนรั้วยืดสเตนเลสออกแบบและทำขึ้นมาใหม่ ใช้เป็นแนวกั้นจำกัดขอบเขตของสุนัข
ด้านหลังบ้านปูหญ้าเทียมและวางแผ่นทางเดินเป็นรูปเท้าสุนัขยาวตลอดแนวไปยังห้องพักของน้องหมาที่ต่อเติมขึ้นมาใหม่ให้เป็นสัดส่วนเฉพาะ

“บ้านนี้ยังมีน้องหมาด้วย สิ่งที่ควรทำคือการแบ่งโซนแยกออกจากกันให้ชัดเจน ต้องมีพื้นที่วิ่งเล่น มีพื้นที่ขับถ่ายที่เป็นกิจจะลักษณะ หมาใหญ่กับหมาเล็ก หมาต่างพันธุ์กันก็จะมีลักษณะนิสัยต่างกัน เราควรต้องศึกษาเรื่องนี้ก่อน เพราะจะมีผลกับการออกแบบ เช่น ความสูงของต้นไม้ ความสูงของรั้วกั้น รวมไปถึงระยะต่าง ๆ ในสวนที่ต้องมีสัดส่วนที่เหมาะสม ที่นี่ผมออกแบบโซนของหมากับสวนแยกกันอย่างชัดเจน ทำรั้วกั้นขอบเขต โชคดีที่เป็นหมาพันธุ์เล็ก และได้รับการฝึกมาอย่างดีทุกตัวครับ

สวนแนวตั้งที่ใช้บังลานซักล้างที่อยู่ด้านหลัง ทั้งยังสร้างพื้นที่สีเขียว เพิ่มลูกเล่นด้วยแผ่นพลาสวูดสีขาวฉลุลายที่ออกแบบเป็นพิเศษ ซึ่งแข็งแรง ทนแดด ทนน้ำดีกว่าแผ่นไม้จริง

“งานออกแบบสวนของผมเป็นสไตล์ผสมผสาน มีความโมเดิร์นผสมลงไปให้ดูร่วมสมัย อีกอย่างเราถนัดงานออกแบบต่อเติมด้วย ก็เลยมักได้ออกแบบทั้งสวนและส่วนต่อเติม เช่น ศาลาในสวน เรือนพักรับรอง กันสาด หลังคา งานปูพื้นภายนอก เพื่อให้ผลงานที่ออกมาสวยสมบูรณ์ยิ่งขึ้นครับ”

นิตยสารบ้านและสวน ฉบับเดือนกรกฎาคม 2565
เรื่อง : วชิรพงศ์ หวลบุตตา
ภาพ : อนุพงษ์  ฉายสุขเกษม
ภาพประกอบ : พัณณิตา เพชรช่วย
เจ้าของ : คุณกฤษฎา ทากร
ออกแบบ : บริษัทเฮ้าส์ 51 สตูดิโอ จำกัด (HAUS 51 Studio) โดยคุณภาสกร – คุณสุภานันท์ เอกจิโรภาส โทรศัพท์ 06-2892-3514, 06-4879-4626