นิทรรศการสถาปัตยกรรมไทยใต้ร่มพระบารมี

นิทรรศการสถาปัตยกรรมไทยใต้ร่มพระบารมี ผลงานออกแบบสร้างสรรค์ระดับชาติและนานาชาติ โดยอาจารย์วนิดา พึ่งสุนทร ศิลปินแห่งชาติ

กรมส่งเสริมวัฒนธรรม กระทรวงวัฒนธรรม จัดแสดงนิเทรรศการ 10 สุดยอดผลงานการสร้างสรรค์ด้านสถาปัตยกรรมของศิลปินแห่งชาติ อาจารย์วนิดา พึ่งสุนทร สถาปนิกหญิงผู้มีความมุ่งมั่นและทุ่มเทในการสร้างสรรค์งานด้านสถาปัตยกรรมไทยที่มีความโดดเด่นและเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัวให้แก่ประเทศชาติและส่วนรวมอย่างต่อเนื่อง กรมส่งเสริมวัฒนธรรมจึงได้นำผลงานดังกล่าวมาจัดนิทรรศการภายใต้ชื่อ “สถาปัตยกรรมไทยใต้ร่มพระบารมี” ณ ห้อง 125 ชั้น 1 ศูนย์การค้าไอคอนสยาม กรุงเทพฯระหว่างวันที่ 2-31 สิงหาคม 2562

อาจารย์วนิดา พึ่งสุนทร ศิลปินแห่งชาติ สาขาศิลปะสถาปัตยกรรม (แบบประเพณี) ประจำปีพ.ศ.2546

อาจารย์วนิดา พึ่งสุนทร ถือได้ว่าเป็นสถาปนิกหญิงหนึ่งเดียวในประเทศไทยที่ได้รับรางวัลศิลปินแห่งชาติ สาขาศิลปะสถาปัตยกรรม (แบบประเพณี) ประจำปี พ.ศ. 2546 เกิดเมื่อวันที่ 5 ธันวาคมพ.ศ.2480 ที่กรุงเทพฯ สำเร็จการศึกษาศิลปบัณฑิต (สถาปัตยกรรมไทย) จากมหาวิทยาลัยศิลปากรเมื่อปี พ.ศ. 2505 และเริ่มเข้ารับราชการเป็นอาจารย์ในคณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร หลังจากนั้นได้ศึกษาในระดับประกาศนียบัตรชั้นสูง (สถาปัตยกรรมไทย) จนสำเร็จการศึกษาในปี พ.ศ. 2519 มีความเชี่ยวชาญด้านสถาปัตยกรรมแบบประเพณี มีผลงานกว่า 90 ชิ้น ซึ่งล้วนเป็นที่ยอมรับและเป็นแบบอย่างการนำความรู้ความเข้าใจในงานศิลปะสถาปัตยกรรมแบบโบราณตั้งแต่สมัยสุโขทัย อยุธยา และรัตนโกสินทร์ มาปรับใช้ให้เป็นสถาปัตยกรรมไทยแบบประเพณีที่แสดงพัฒนาการทางสถาปัตยกรรมในปัจจุบัน ผลงานส่วนใหญ่ของท่านได้สะท้อนเอกลักษณ์สถาปัตยกรรมไทยที่โดดเด่น มีคุณค่า โดยนำเทคโนโลยีสมัยใหม่มาผสมผสานให้เป็นรูปแบบที่มีลักษณะเฉพาะ เพื่อสนองประโยชน์ใช้สอยปรากฏทั้งในประเทศและต่างประเทศ

ผลงานออกแบบสถาปัตยกรรมไทยจากสถานที่ต่าง ๆทั่วประเทศ

พิธีเปิดนิทรรศการในครั้งนี้ยังได้รับเกียรติจากนายอิทธิพล คุณปลื้ม รัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม เป็นประธานเปิดงาน เป็นการเชิดชูเกียรติและเผยแพร่ผลงานสถาปัตยกรรมไทยระดับแนวหน้า สำหรับผลงานส่วนหนึ่งที่อาจารย์วนิดาสร้างสรรค์ขึ้น อาทิ พระมหาธาตุเฉลิมราชย์ศรัทธา อาคารประดิษฐานพระบรมรูปรัชกาลที่ 9 วัดไทยกุสินาราเฉลิมราชย์ ประเทศอินเดีย เขตพุทธาวาสเฉลิมพระเกียรติ ฯ วัดธัมธโร กรุงแคนเบอร์รา ประเทศออสเตรเลีย ซึ่งผลงานที่นำมาจัดแสดงในครั้งนี้ล้วนเป็นงานสถาปัตยกรรมไทยที่มีความสำคัญและทรงคุณค่า อีกทั้งยังเป็นการถ่ายทอดความรู้ ภูมิปัญญาของศิลปินแห่งชาติให้แก่ครู อาจารย์ นักเรียน นักศึกษา เยาวชน สถาปนิกรุ่นใหม่และผู้ที่สนใจงานสถาปัตยกรรมไทยได้ศึกษาเรียนรู้ เป็นแบบอย่างในการทำงาน และมีส่วนร่วมในการสืบสาน รักษามรดกทางวัฒนธรรมต่อไป

ห้องทำงานจำลองของอาจารย์วนิดา พึ่งสุนทร ข้าวของที่นำมาจัดแสดงทุกชิ้นล้วนผ่านการใช้งานจริงของท่านมาแล้วทั้งสิ้น

สำหรับนิทรรศการครั้งนี้ได้มีการรวบรวมผลงานออกแบบสถาปัตยกรรมไทยของอาจารย์วนิดามาจัดแสดง ทั้งหมด 10 ชิ้น ล้วนมีความเกี่ยวเนื่องกับการถวายงานรับใช้เบื้องพระยุคลบาทพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตรพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว และพระบรมวงศานุวงศ์ผ่านการน้อมนำแนวคิดปรัชญาพระบรมราชวินิจฉัยมาต่อยอดสู่การสรรค์สร้างงาน

แบบจำลองพระมหาธาตุเฉลิมราชย์ศรัทธา วัดไทยกุสินาราเฉลิมราชย์ ประเทศอินเดียเป็นพระมหาธาตุเจดีย์ที่พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงมีพระบรมราชวินิจฉัยในการเลือกแบบเจดีย์จากแบบร่างที่อาจารย์วนิดา พึ่งสุนทร สถาปนิกผู้ออกแบบได้ทูลเกล้าฯ ถวาย และทรงมีพระบรมราชวินิจฉัยเพิ่มเติมเป็นลำดับ แสดงให้เห็นถึงพระอัจริยภาพและความเข้าพระทัยอย่างลึกซึ้งในเรื่องขนาดและสัดส่วนทางสถาปัตยกรรมไทย
พระมหาธาตุเฉลิมราชย์ศรัทธา วัดไทยกุสินาราเฉลิมราชย์ ประเทศอินเดีย
แบบจำลองอาคารประดิษฐานพระบรมรูปพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร รัชกาลที่ 9 พระบรมมหาราชวัง กรุงเทพมหานคร

ความน่าสนใจของนิทรรศการคือการนำแบบหุ่นจำลองอาคารต่าง ๆ ที่แสดงรายละเอียดชัดเจนพร้อมแบบผลงานแต่ละชิ้นอย่างละเอียดให้ผู้ที่สนใจสามารถเปิดดูได้ไปพร้อมกัน พร้อมด้วยการจำลองห้องทำงานของอาจารย์วนิดา พึ่งสุนทร ซึ่งเป็นอุปกรณ์ที่ท่านใช้งานจริงทั้งหมด นิทรรศการครั้งนี้ยังมุ่งหวังว่าผลงานอันทรงคุณค่าเหล่านี้จะมีส่วนช่วยให้ผู้เข้าชมเกิดความประทับใจและเกิดแรงบันดาลใจ ตลอดจนตระหนักถึงคุณค่าและความสำคัญของศิลปสถาปัตยกรรมไทย เพื่อธำรงไว้ซึ่งเอกลักษณ์แห่งวัฒนธรรมของชาติสืบไป โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อเผยแพร่ผลงาน ประสบการณ์ ปรัชญาในการทำงานของศิลปินแห่งชาติ

แบบแสดงรายละเอียดผลงานแต่ละชิ้นทำเป็นสมุดภาพวางคู่กับแบบจำลองสถาปัตยกรรมต่าง ๆ ให้ผู้เข้าชมเปิดดูประกอบได้ง่าย
หอพระพุทธสิรินาคเภษัชยคุรุจุฬาภรณ์โรงพยาบาลจุฬาภรณ์ เขตหลักสี่ กรุงเทพฯ
พระมหาธาตุเจดีย์มงคลสิทธาจารย์ วัดตะโก อำเภอภาชี จังหวัดพระนครศรีอยุธยา
ศาลาการเปรียญ วัดนิเวศธรรมประวัติราชวรวิหาร อำเภอบางปะอิน จังหวัดพระนครศรีอยุทธยา
อาจารย์วนิดา พึ่งสุนทร นายอิทธิพล คุณปลื้ม รัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม และนายชาย นครชัย อธิบดีกรมส่งเสริมวัฒนธรรม
ศาสตราจารย์ปรีชา เถาทอง ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (จิตรกรรม) พ.ศ. 2552 ผู้วาดภาพอาจารย์วนิดา พึ่งสุนทร จัดแสดงประกอบในนิทรรศการครั้งนี้

 

เรื่อง : วรัปศร

ภาพ: สิทธิศักดิ์ น้ำคำ