บ้านกรอด้าย… บ้านไทย จากความทรงจำในวันวาน

บ้านไทย ในอดีตคนไทยนิยมใช้ผ้าขาวม้าในชีวิตประจำวัน ยุคสมัยหนึ่งโรงงานทอผ้าขาวม้าจึงเฟื่องฟู โดยเฉพาะในพื้นที่แถบภาคกลางอย่างจังหวัดพระนครศรีอยุธยา และราชบุรี คือแหล่งผลิตผ้าขาวม้าเนื้อดีส่งขายไปทั่วไประเทศ จนกระทั่งความนิยมใช้ผ้าขาวม้าเริ่มลดลง

DESIGNER DIRECTORY
ออกแบบ: Let’s design

บ้านกรอด้าย ตั้งอยู่บนถนนอู่ทอง  ภายในเกาะเมืองพระนครศรีอยุธยา คุณอ้อ-กฤตยา  พรรคอนันต์ และ คุณป๊อน-บุณยวัฒน์ สมทัศน์ ตัดสินใจเปลี่ยนที่ดินขนาด 200 ตารางวา ให้กลายเป็นที่พักขนาด 6 ห้อง เล็กกำลังดีที่จะดูแลกันเองไหว ภายในห้องพักแสนเรียบง่ายแต่ก็อยู่สบาย บรรยากาศไม่ต่างกับตากอากาศตามต่างจังหวัดในสมัยก่อน

บ้านกรอด้า

หลายโรงงานทยอยปิด ดังเช่นที่นี่ที่เปลี่ยนแปลงจากโรงงานทอผ้ากลายมาเป็นที่พักแสนอบอุ่น แต่ยังเปี่ยมด้วยความทรงจำของวันวาน

ย้อนไปในอดีต โรงงานทอผ้านี้เป็นกิจการดั้งเดิมของครอบครัวคุณอ้อ ก่อตั้งโดยคุณยายสุมล สุขปรีชา แรกเริ่มตั้งอยู่ที่ตลาดหัวรอจนกระทั่งปี พ.ศ.2497 ทางราชการให้ย้าย จึงมาตั้งโรงงานใหม่บนที่ดินแปลงนี้ในชื่อ “โรงงานทอผ้าไทย” แรกเริ่มมีเครื่องกี่กระตุก(เครื่องทอผ้า)ประมาณ 10 เครื่อง ต่อมาเพิ่มเป็น 40 เครื่อง และเปลี่ยนมาใช้ชื่อ “สุมลการทอ” หรือ “สุมลการทออยุธยา” เมื่ออุตสาหกรรมทอผ้าพัฒนาเพิ่มขึ้น โรงงานจึงเปลี่ยนจากเครื่องกี่กระตุกมาใช้เครื่องจักรในการทอผ้า ขยายกิจการจนมีเครื่องจักรประมาณ 100 เครื่อง ต่อมาทางราชการออกกฎหมายห้ามย้อมด้ายในเขตเกาะเมือง จึงย้ายโรงงานไปตั้งอยู่นอกเกาะ (ตลาดแกรนด์ในปัจจุบัน) จนกระทั่งปีพ.ศ. 2541 เกิดผลกระทบทางเศรษฐกิจ ประกอบกับมีโรงงานในประเทศจีนเกิดขึ้น ในที่สุดจึงเลิกกิจการไป

“ผ้าที่โรงงานเราส่งจำหน่าย ได้แก่ ผ้าขาวม้า ผ้าโทเร ผ้าซิ่น และผ้าฝ้าย ตรา “สิงห์เดี่ยว” แต่คนจะเรียกติดปากว่า “สิงห์โตเดี่ยว” ตอนสมัยเด็ก อ้อและน้องๆ มักจะไปช่วยกรอด้ายที่โรงงาน เราเรียกตัวเองว่า “เด็กกรอด้าย” คำว่า “กรอด้าย” เลยมีความหมายพิเศษ จนกลายมาเป็นชื่อบ้านในปัจจุบัน”

เมื่อโรงทอผ้าย้ายออกไป พื้นที่บริเวณนี้จึงมีแค่โกดังเก่า ๆ สำหรับเก็บของและถูกทิ้งร้างเอาไว้หลายปี จนกระทั่งคุณอ้อวางแผนจะลาออกจากงานที่กรุงเทพฯ กลับมาอยู่บ้าน จึงริเริ่มปรับปรุงพื้นที่โดยมีเพื่อนสถาปนิก จาก Let’s design เป็นผู้ออกแบบ จากที่ตั้งใจจะเก็บโครงไม้เดิมเอาไว้ แต่เมื่อตรวจสอบแล้วพบว่าโครงสร้างเดิมไม่สามารถใช้งานได้ จึงตัดสินใจเก็บบางส่วน และสร้างใหม่ โจทย์แรกที่เจ้าของต้องการคือบ้านโปร่ง โล่ง และประหยัดพลังงาน รวมทั้งการนำไม้ ตลอดจนของเก่าต่าง ๆ ที่มีอยู่มากมายมาใช้ให้มากที่สุด ทีมสถาปนิกอธิบายเพิ่มเติมว่า

“ตอนมาครั้งแรกก็เห็นว่าเป็นไม้เก่าทั้งหมด รู้สึกว่าน่าสนใจเพราะเราชอบงานรีโนเวทอยู่แล้ว พยายามจะคงของเดิมให้ได้มากที่สุด เราเลือกเก็บเรือนไม้บริเวณท้ายโรงงานเอาไว้ ซึ่งเป็นหลังเดียวที่ยังใช้ได้ แล้วออกแบบอาคารอื่นมาเสริม เล่นฟอร์มอาคารที่สร้างใหม่ให้หลังคาลาดเอียงรูปแบบเดียวกัน  ตัวอาคารใช้โครงเหล็กให้ดูเบา มีคอร์ต และเรือนไม้ทำหน้าที่นำสายตาเข้ามา“

ตัวอาคารสีขาวเป็นรูปตัวแอล (L) ออกแบบให้มีใต้ถุนสูงใช้เป็นทั้งมุมพักผ่อน และส่วนต้อนรับ มีห้องพักเรียงรายอยู่ด้านบน เปิดพื้นที่ตรงกลางไว้ปลูกต้นไม้ มีเรือนหลังเก่าตั้งอยู่ในตำแหน่งเดิมด้านหลัง ตัวอาคารที่สร้างขึ้นมาใหม่ออกแบบเป็นรูปทรงเรียบง่าย เลือกใช้วัสดุที่มีอยู่ทั่วไปมาดีไซน์ให้ดูสวยทันสมัย แต่มีกลิ่นอายแบบบ้านบ้านเจืออยู่ทำให้รู้สึกเป็นกันเอง

ผู้ออกแบบนำเอาวัสดุเหลือใช้ที่มีอยู่เดิมไม่ว่าจะเป็นประตูเหล็กเก่า กรอบหน้าต่าง อุปกรณ์ที่ใช้ในการทอผ้า เสาไม้ ป้ายไม้ มาดัดแปลงเป็นของตกแต่งตามมุมต่าง ๆ ดูสวยเก๋ และเต็มไปด้วยเรื่องราว บริเวณชั้นสองทั้งหมดเป็นส่วนที่นำไม้เก่ามาใช้งานมากที่สุดไม่ว่าจะเป็น พื้นระเบียง ส่วนยกพื้นภายในห้องพัก ชั้นวางของ เคาน์เตอร์ต่าง ๆ ตกแต่งภายในห้องเรียบง่ายให้บรรยากาศเหมือนบ้านต่างจังหวัดอยู่สบาย มีความสงบที่เหมาะกับการพักผ่อน

“โดยส่วนตัวผมชอบเรื่องการเจริญสติมาใช้ในชีวิตประจำวัน พอทำที่พักเลยอยากให้คนมาพักได้รู้จักการเจริญสติเบื้องต้นด้วย ถ้าสังเกตที่นี่จะมีเสียงระฆังดังทุก 15 นาที พอได้ยินเสียงระฆังเราจะหยุดสิ่งที่ทำ ณ ขณะนั้นก่อน พอระฆังจบจึงทำกิจกรรมต่อ เป็นการดึงตัวเรากับมาอยู่ ณ ปัจจุบันขณะ ที่พักเราเลยไม่มีทีวี แต่มีหนังสือให้อ่าน มาพักผ่อนอยู่กับตัวเอง”

คุณป๊อนอธิบายถึงบรรยากาศที่เขาตั้งใจให้มีทั้งความสงบ และผ่อนคลาย ที่นี่ทำให้รู้สึกได้หยุดอยู่กับตัวเอง มีความสงบและสบายควบคู่กัน สำหรับผู้ที่ชอบบรรยากาศวันวาน และต้องการมาสัมผัสเมืองเก่าในจังหวัดพระนครศรีอยุธยา ที่พักแห่งนี้คือจุดบรรจบของอดีตและปัจจุบันที่อยากให้ลองมาสัมผัสสักครั้ง แล้วจะรู้ว่าการทิ้งตัวลงพักผ่อนจริง ๆ มันมีความหมายอย่างไร

เรื่อง : “วรัปศร”

ภาพ : สิทธิศักดิ์ น้ำคำ

ผู้ช่วยช่างภาพ :  นภัสพร อุทัยทวีลาภ

ออกแบบ : Let’s design โดยคุณธีร์ อังคะสุวพลา , คุณปทมพร เขจรนันทน์  ,คุณพิธาน ศรีเสาวนันท์

สถานที่ : บ้านกรอด้าย ถ.อู่ทอง จ.พระนครศรีอยุธยา

Facebook: บ้านกรอด้าย Krodyle Mindfulness House โทรศัพท์ 096-771-7177 ,090-978-8897

รวม 7 ฟาร์มสเตย์ ให้คุณได้สัมผัสวิถีชิวิตธรรมชาติอย่างใกล้ชิด

บ้านไร่ไออรุณ … เพราะความฝัน ไม่มีวันหยุด Best Dream Come True

“ไม้บ้าน” เวิ้ง บ้านไม้ ของคนรักงานไม้

เป็นเพื่อนกันเราได้ใน Line@ : https://line.me/R/ti/p/%40slo7204x