เมื่อคิดจะเลี้ยงน้องแมวน้องหมานั่นหมายถึงการมีสมาชิกในบ้านเพิ่มมาอีกชีวิต นอกจากการให้ความรักและใส่ใจดูแลแล้ว ก็ควร เตรียมบ้านสำหรับสัตว์เลี้ยง และพื้นที่ของเขาให้เป็นสัดส่วน ถูกสุขลักษณะและสามารถอยู่อาศัยได้สบายทั้งคนและสัตว์เลี้ยง
บ้านและสวน Pets จึงมีเรื่องที่ควรรู้และต้อง เตรียมบ้านสำหรับสัตว์เลี้ยง มาฝากดังนี้
1. พื้นที่บ้านและขนาดสัตว์เลี้ยง
ก่อนนำสัตว์มาเลี้ยงที่บ้านควรสำรวจลักษณะพื้นที่เลี้ยงและวัตถุประสงค์ในการเลี้ยง ซึ่งมีผลต่อการเลือกขนาดและสายพันธุ์สัตว์เลี้ยง โดยมีข้อควรพิจารณาคือ
วัตถุประสงค์ในการเลี้ยง
• คลายเหงา เป็นเพื่อนเล่น เหมาะกับสัตว์ที่ชอบเข้าหาคน และอาจนำมาอยู่ร่วมกันในบ้านได้
• เฝ้าบ้าน นิยมเลี้ยงสุนัขขนาดกลาง – ใหญ่ จึงเน้นการ เตรียมบ้านสำหรับสัตว์เลี้ยง บริเวณนอกบ้านเป็นหลัก
• เพื่อความสวยงาม เช่น ประดับสวนตกแต่งบ้าน จะเป็นสัตว์ที่ไม่เน้นปฏิสัมพันธ์กับคนมากนัก เช่น ปลา นก
ลักษณะพื้นที่เลี้ยง
• ห้องเช่า ห้องคอนโดมิเนียม ซึ่งมีพื้นที่จำกัด เหมาะกับสัตว์ขนาดเล็ก พกพาได้ง่าย ไม่ส่งเสียงดังจนรบกวนห้องข้างเคียง ที่สำคัญคือ สถานที่นั้นอนุญาตให้เลี้ยงสัตว์ได้หรือไม่
• ทาวน์เฮ้าส์ ตึกแถว เหมาะกับสัตว์ขนาดเล็กถึงขนาดกลาง ควรระวังการส่งเสียงดังและการจัดเก็บมูลสัตว์ไม่ให้เดือดร้อนเพื่อนบ้าน และหากไม่มีรั้วรอบขอบชิดเพียงพอ หลีกเลี่ยงสายพันธุ์ที่มีนิสัยดุร้ายเด็ดขาด
• บ้านที่มีบริเวณ สามารถเลี้ยงสัตว์ขนาดใหญ่ ซึ่งต้องการพื้นที่ออกกำลังกาย และสามารถสร้างสภาพแวดล้อมที่ดีให้สัตว์เลี้ยงได้
2. การสร้างขอบเขต
ก่อนนำน้องแมวน้องหมามาเลี้ยงควรวางแผนว่าจะให้เขาอยู่บริเวณไหนของบ้าน เช่น อยู่เฉพาะนอกบ้าน อยู่ในบ้าน หรือเดินเข้า -ออกได้ เพื่อจะได้เตรียมพื้นที่ให้เหมาะสม โดยสร้างขอบเขตด้วยการทำรั้วและประตู เพื่อแบ่งสัดส่วนการใช้งานระหว่างคนกับสัตว์เลี้ยงได้ตามต้องการ
รั้วสำหรับสุนัข
รั้วมีประโยชน์ทั้งการกั้นสุนัขออกนอกพื้นที่ และป้องกันอันตรายหรือสิ่งรบกวนจากภายนอกบ้าน รูปแบบรั้วจะสัมพันธ์กับขนาดตัวสุนัขสิ่งที่ควรคำนึงถึงคือ โครงสร้างและวัสดุที่แข็งแรงในการรับแรงปะทะได้ มีความสูงเพียงพอที่จะป้องกันการปีนและกระโดด ลูกกรงมีความถี่ป้องกันการลอด และมีความสวยงามเข้ากับบ้าน แต่ถ้าเป็นสุนัขที่ตกใจ ไวต่อสิ่งกระตุ้น ก็เหมาะกับการทำรั้วทึบให้รู้สึกปลอดภัย
รั้วสำหรับแมว
แมวเป็นนักปีนป่ายและทำตัวลีบเล็กได้มากกว่าที่เราคิด ถ้าเลี้ยงในบ้านจะเหมาะกับรั้วแบบตะแกรงขนาดไม่เกิน 1 x 1 นิ้ว โดยทำปิดทุกด้านรวมทั้งด้านบนด้วยจะปลอดภัยที่สุด ถ้าเลี้ยงให้ออกนอกบ้าน แต่ไม่ต้องการให้ออก นอกรั้วบ้าน นอกจากจะทำรั้วรอบบ้านให้มิดชิดแล้ว ยังต้องทำตะแกรงปิดด้านบนรั้ว รวมถึงต้นไม้ เสาไฟ หรือทุกสิ่งที่อาจปีนได้ด้วย
ประตูสุนัขและแมว
ใช้ติดตั้งที่ผนังหรือประตูระหว่างภายในกับภายนอกบ้าน ระหว่างห้องประตูห้องน้ำ หรือบ้านของสุนัขและแมว เพื่อให้เขาเดินเข้า -ออกเองได้ สามารถลงมือทำเองได้ไม่ยาก หรือใช้แบบสำเร็จรูป ซึ่งมี 3 ชนิด คือ สำหรับติดกับผนัง สำหรับติดกับประตู และสำหรับติดกับกระจก ประตูบางรุ่นมีระบบล็อกอัตโนมัติทำงานสัมพันธ์กับปลอกคอดิจิทัล หรือบางรุ่นสามารถทำงานร่วมกับแอพพลิเคชั่นและกล้องวงจรปิด จึงควบคุมการเปิด-ปิดประตูได้ เหมาะกับกรณีที่กลัวขโมยจะเข้ามาทางช่องนี้
3. พื้นที่เลี้ยงสุนัข
สุนัขมีนิสัยชอบวิ่งจึงต้องการพื้นที่ตามขนาดตัว การเลี้ยงสุนัขนอกบ้าน นิยมทำเป็นคอก จัดให้มีพื้นที่นอน เดินเล่น กินอาหาร และอาบน้ำ ควรปูพื้นด้วยวัสดุไม่ลื่นอย่างคอนกรีตขัดหยาบ กระเบื้องชนิดไม่ลื่น อิฐ หินล้าง ไม้ โดยทำระดับพื้นให้ลาดเอียงไปยังรางระบายน้ำ เพื่อความสะดวกในการทำความสะอาด และมีหลังคาคลุมป้องกันแดดและฝน
4. พื้นและบันได
วัสดุพื้น
สำหรับบ้านที่เลี้ยงสุนัขและแมวควรใช้วัสดุทนทาน ไม่เป็นรอยง่าย ทำความสะอาดง่าย และที่สำคัญคือไม่ลื่นเกินไป เพราะจะเดินไม่สะดวก เช่น กระเบื้องชนิดผิวไม่ลื่น กระเบื้องไวนิลที่ผิวมีเท็กซ์เจอร์ หรือปูพื้นบริเวณที่อยู่เป็นประจำด้วยแผ่นยางกันลื่น ซึ่งเป็นแผ่นโฟมที่ไม่ยุบตัว กันน้ำและสิ่งปฏิกูลซึมลงไป ใช้ปูรองพื้นกันลื่นให้สุนัขป้องกันขาเสีย ขาแบะ สุนัขป่วย สุนัขหลังผ่าตัด สุนัขและแมวแก่ที่พยุงตัวเองไม่ได้
บันไดสำหรับสี่ขา
ขั้นบันไดของคนนั้นแคบ และสูงเกินไปสำหรับการเดินสี่ขา และมีการถ่ายน้ำหนักลงสะโพกและขามากเกินไป โดยเฉพาะสุนัขขนาดเล็ก ทำให้บางพันธุ์อาจมีปัญหาสะโพกได้ เช่น สุนัขที่มีขาสั้น จุดที่มีการขึ้น-ลงบ่อย แนะนำให้ทำบันไดกว้างสักประมาณ 20 – 25 เซนติเมตร และสูงประมาณ 10 – 15 เซนติเมตร หรือเป็นทางลาดที่มีแถบกันลื่น ก็ช่วยถนอมสะโพกและข้อขาหลัง
5. พื้นที่อาบน้ำ
พื้นที่อาบน้ำจะอยู่ในบ้านหรือนอกบ้านก็ได้ โดยเตรียมเดินท่อน้ำดี การระบายน้ำทิ้ง ควรปูด้วยวัสดุพื้นผิวไม่ลื่น ทำความสะอาดง่าย มีแสงแดดส่องถึงเพื่อไม่ให้รู้สึกหนาวเกินไปขณะอาบน้ำ ทั้งยังช่วยระบายความชื้นและฆ่าเชื้อโรค สามารถทำเป็นมุมอาบน้ำกับพื้นหรือเป็นเคาน์เตอร์อาบน้ำที่ไม่ต้องก้มก็สะดวกมากขึ้น มีทั้งที่อาบน้ำสำเร็จรูปและแบบสร้างเอง
6. ห้องน้ำ
สุนัขและแมวสามารถฝึกการขับถ่ายให้เป็นที่ได้ ซึ่งเดี๋ยวนี้มีห้องน้ำสำเร็จรูปให้เลือกใช้หลายแบบ โดยเตรียมพื้นที่ดังนี้
ห้องน้ำในบ้าน
แม้จะมีห้องน้ำสำเร็จรูปสำหรับสุนัขและแมว แต่เมื่ออยู่ในห้องปิดจึงมีกลิ่นกวนใจ ถึงจะทำความสะอาดอย่างดีแล้วก็ตาม เพื่อสุขภาวะที่ดีสำหรับคนและสัตว์เลี้ยง ควรแยกแยะห้องน้ำสัตว์ให้เป็นสัดส่วน มีช่องระบายอากาศสู่ภายนอกได้เพื่อลดความอับชื้น และมีประตูปิดมิดชิดป้องกันกลิ่นฟุ้งกระจาย
ห้องน้ำนอกบ้าน
ห้องน้ำแมวหากไม่ใช้ทรายแมวสำเร็จรูป ก็อาจทำ กระบะทรายแมว แบบแห้งในสวนให้ขับถ่ายตามธรรมชาติ สำหรับห้องน้ำสุนัขควรจัดไว้ในบริเวณใต้ลม แสงแดดส่องถึง และสามารถเก็บล้างได้ง่าย หากให้ขับถ่ายบนพื้นดินให้โรยด้วยทรายหยาบหรือกรวดแม่น้ำขนาดเล็ก และสามารถกำจัดมูลสุนัขวิธีธรรมชาติด้วยการฝังกลบ หรือใช้ถังบำบัดมูลสุนัข (Dog Loo) ที่จะย่อยมูลสัตว์ให้กลายเป็นของเหลวและเป็นปุ๋ยกับต้นไม้
ข้อมูลจาก : นิตยสาร บ้านและสวน ปี 2563 ฉบับที่ 525 (พ.ค. 63) หน้า 98-103
เรื่อง : ศรายุทธ ศรีทิพย์อาสน์
ภาพประกอบ : เอกรินทร์ พันธุนิล