ดินผสมที่เห็นวางขายกันเป็นถุงตามริมถนนหรือร้านขายต้นไม้ทั่วไป ถือเป็นสินค้าสามัญประจำสวนของคนชอบปลูกต้นไม้ที่ขาดไม่ได้ แต่บางครั้งดินที่ซื้อมาอาจไม่ค่อยมีคุณภาพมากนัก ทำให้ต้นไม้ของเรา เจริญเติบโตได้ไม่ดีเท่าที่ควร สมัยนี้จึงมีวัสดุทางเลือก เช่น ขุยมะพร้าว ใบก้ามปู แบบแยกขายมาให้เราใช้ผสมดินกัน เราจึงนำเคล็ดลับดีๆ เรื่องของดินมาฝาก ไม่ว่าจะเป็น ดินมีกี่ประเภท การใช้ยังไงให้เหมาะกับชนิดของต้นไม้ และสูตรง่ายๆ เอาไปใช้ผสมดินเอง
ชนิดของดินถุง
ดินถุงที่ขายทั่วไปมีอยู่หลายสูตรให้เลือกใช้ ก่อนซื้อสังเกตสักนิดว่าที่ถุงมีรายละเอียดอะไรระบุไว้บ้าง ถ้าจะให้ดีแนะนำว่าเลือกถุงที่บอกวัตถุดิบไว้ข้าง ๆ ดีกว่า ปกติแล้วพรรณไม้แต่ละชนิดต้องการวัสดุปลูกไม่เหมือนกัน เช่น ไม้ดอกไม้ประดับทั่วไปชอบดินที่มีความร่วนซุยสูง หากใช้สำหรับเพาะกล้าต้องเก็บความชื้นและระบายน้ำได้ดี ส่วนแคคตัสและไม้อวบน้ำ ดินต้องมีความโปร่งระบายน้ำและอากาศได้ดี ส่วนใหญ่ดินถุงที่วางขายมักมีความร่วนซุย แต่มีธาตุอาหารน้อย ดังนั้นจึงต้องปรุงดินเพื่อเสริมธาตุอาหารให้เพียงพอต่อการเจริญเติบโตของพืช
ผสมดินใช้เอง
ลองดูสิว่าใกล้บ้านคุณมีแหล่งวัตถุดิบอะไรบ้างที่สามารถทำดินผสมใช้เองได้ ดินผสมที่ดีควรมีคุณสมบัติร่วนซุย โปร่ง อุ้มน้ำและระบายอากาศได้ดี มีธาตุอาหารและจุลินทรีย์ที่เป็นประโยชน์กับต้นไม้ นอกจากดินแล้วยังมีส่วนผสมเพิ่ม โดยแบ่งคุณสมบัติเด่นๆ ของวัสดุปลูกแต่ละชนิดได้ดังนี้
ใบไม้ผุ เช่น ใบก้ามปู มีการระบายน้ำดี มีธาตุไนโตรเจนสูงและมีสารอาหารอื่น ๆ ที่พืชต้องการอีกมากมาย
ปุ๋ยอินทรีย์ ได้แก่ ปุ๋ยคอก ปุ๋ยหมัก ช่วยให้วัสดุปลูกอุ้มน้ำ ร่วนซุยอากาศถ่ายเทได้ดี ทั้งยังมีการปลดปล่อยธาตุอาหารให้พืชอย่างต่อเนื่อง
กาบมะพร้าวสับหรือขุยมะพร้าว หาง่าย ไปที่ไหนก็เจอ แถมราคาไม่แพง ช่วยให้วัสดุปลูกโปร่งและร่วนซุย อุ้มน้ำได้ดี
ขี้เถ้าแกลบ น้ำหนักเบา ราคาถูก เมื่อผสมกับดินทำให้ดินเบาระบายน้ำดี ผสมกับดินเหนียวทำให้ร่วนซุยมากขึ้นใช้เป็นวัสดุปลูกกล้าบางชนิดและปักชำ ก่อนใช้ควรล้างน้ำเพื่อให้ความเป็นกรดเป็นด่างลดลง
แกลบดิบ มีความพรุนสูง โปร่งเบา จึงถ่ายเทอากาศได้ดี แถมยังช่วยอุ้มน้ำ รักษาความชุ่มชื้นในดินอีกด้วย
TIPS : ขี้เถ้าแกลบนิยมใช้ในการปักชำต้นกล้า เพราะมีคุณสมบัติในการดูดซับ ความชื้นได้ดี ทำให้รากที่งอกออกมามีคุณภาพดี ลักษณะรากเป็นเส้นเล็ก เรียวยาวและแผ่กระจายดี เหมาะที่จะขุดย้ายไปปลูก แต่เนื่องจาก ขี้เถ้าแกลบมีลักษณะเป็นด่าง โดยเฉพาะอย่างยิ่งขี้เถ้าแกลบใหม่ จึง นิยมผสมกับทรายในการปักชำพืชในอัตราส่วน 1 : 1
เรื่อง : อิสรา สอนสาสตร์
ภาพ : แฟ้มภาพบ้านและสวน
เรียบเรียง : จรัญญา โลหะเวช
อ่านต่อที่ : ไม้ หิน ดิน น้ำ