เมื่อเผชิญภาวะคับขัน หรือสถานการณ์ที่ไม่คาดคิด แมวมักจะแสดงถึงความเครียดออกมา โดยแสดง อาการนั่งหมอบ ตัวสั่น ส่งเสียงขู่ฟู่ หายใจเร็ว และเก็บขา
ตามธรรมชาติ แมวเป็นสัตว์ที่มีความไวต่อการเปลี่ยนแปลง และสามารถรับรู้การเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นได้อย่างรวดเร็ว เนื่องจากสัญชาตญาณเรื่องการปกป้องอาณาเขต พื้นที่ภายในบ้านจึงเป็นพื้นที่ที่แมวคิดว่าเป็นอาณาเขตของพวกเขา ทำให้แมวตื่นตัวกับการเปลี่ยนแปลงเพียงเล็กน้อยที่เกิดขึ้นภายในบ้าน เช่น คุณซื้อของชิ้นใหม่เข้าบ้าน มีสมาชิกตัวเล็กเพิ่มขึ้น หรือการย้ายแมวเข้ามาอยู่บ้านใหม่ โดยอาการเบื้องต้น แมวจะแสดง อาการนั่งหมอบ ตัวสั่น ส่งเสียงขู่ฟู่ หายใจเร็ว และเก็บขางอขา
เราจะสังเกตอย่างไรว่า เจ้าเหมียวของเรากำลังเครียด
ความเครียดในแมวเป็นปัจจัยสำคัญที่ทำให้เกิดปัญหาพฤติกรรมที่ผิดปกติหรือกระตุ้นให้เกิดโรคต่าง ๆ ตามมาได้ แมวมักจะเป็นสัตว์ที่ไวต่อการเปลี่ยนแปลงต่อสิ่งแวดล้อมรอบ ๆ ตัว และมักจะเก็บซ่อนการแสดงอารมณ์ของตัวเองเมื่อเทียบกับสัตว์ชนิดอื่นๆ
การเรียนรู้เรื่องความเครียดที่เกิดขึ้นในแมว จะสามารถนำไปสู่การปรับแก้ปัญหาด้านพฤติกรรมและสุขภาพของแมวได้ ดังนั้น วันนี้เราจะมาร่วมสังเกตอาการ หรือพฤติกรรมที่บ่งบอกถึงความเครียดในแมว
ความเครียดในแมวแบ่งเป็น 2 กลุ่มคือ ความเครียดแบบเฉียบพลันและความเครียดแบบเรื้อรัง โดยแต่ละกลุ่มมีอาการแสดงออก ดังนี้
ความเครียดแบบเฉียบพลัน (Acute stress)
ความเครียดแบบเฉียบพลันในแมวมักเกิดจากการเหตุการณ์ที่แมวไม่คาดคิด หรือเหตุการณ์ที่ทำให้แมวเกิดความหวาดกลัวในช่วงเวลานั้น อาการและการแสดงออกที่บ่งบอกว่าแมวเกิดความเครียดแบบเฉียบพลัน คือ
- แมวจะไม่ยอมออกมาเคลื่อนตัว หลบอยู่นิ่งๆ
- นั่งหมอบ ตัวสั่น นั่งเก็บขา นั่งงอขา
- หายใจเร็ว สังเกตเห็นได้จากบริเวณช่องท้องหรืออกยุบเข้าออกเร็ว
- หางม้วนลงด้านล่าง
- ศีรษะก้มกดลงต่ำกว่าลำตัว ไม่เคลื่อนไหว
- ดวงตาเปิดเต็มที่ และรูม่านตาขยายใหญ่เต็มที่
- หูลู่แบนราบไปด้านหลังศีรษะ
- หนวดลู่ไปทางด้านหลัง
- มีการเปล่งเสียงเหมียว ร้องโหยหวน คำราม
- มีเสียงขู่ฟู่ คำราม ตัวสั่น น้ำลายไหล
- ปัสสาวะและอุจจาระโดยไม่ตั้งใจ
- แสดงพฤติกรรมความก้าวร้าวหากสิ่งกระตุ้นเข้าไปใกล้
ความเครียดแบบเรื้อรัง (Chronic stress)
ความเครียดแบบเรื้อรังจะสังเกตได้ยากมากกว่า เพราะมักเกิดจากการค่อยๆสะสมความเครียดอย่างต่อเนื่องในช่วงระยะเวลาที่นานจนแสดงอาการทางร่างกายต่างๆออกมา โดยมักจะส่งผลกระทบต่อกิจวัตรประจำวันและพฤติกรรมของแมว แมวที่มีความเครียดสะสมมักจะแสดงอาการดังนี้
- กินอาหารลดลง ไม่กินอาหารหรือบางตัวอาจจะตรงกันข้ามคือ กินอาหารมากกว่าปกติ
- เลียแต่งตัวลดลง ไม่เลียแต่งตัวเลย และในบางตัวมีพฤติกรรมตรงข้ามคือเลียแต่งขนอย่างมากผิดปกติ
- นอนมากขึ้นหรือเก็บตัว ซ่อนตัวมากขึ้น
- ลดการเข้าสังคมหรือเข้าฝูง
- มีความระแวงและก้าวร้าวต่อคนและแมวในฝูงด้วยกันเอง
- ตื่นตกใจง่าย บางครั้งตกใจกระโดดแม้เสียงกระตุ้นจะเบามาก
- ปัสสาวะ อุจจาระผิดปกติ เช่นปัสสาวะบ่อย ปัสสาวะไม่เป็นที่
- การพ่นปัสสาวะทำเครื่องหมายในบ้านบ่อยขึ้น
- เลียกินอุจจาระตัวเอง
- มีการก้าวร้าวต่อสิ่งรอบๆตัวที่ไม่ใช่สิ่งที่กระตุ้นให้เกิดความเครียด
เรื่อง สพ.ญ. ปิยวรรณ ภู่ระหงษ์ สัตวแพทย์ประจำ PURRfect Cat Hospital
เรื่องอื่นๆ ที่น่าสนใจ
