ใครกำลังหาไอเดีย รีโนเวทบ้าน มาทางนี้ เพราะการ รีโนเวท หรือ ปรับปรุงอาคารเก่า ไม่จำเป็นต้องเปลี่ยนแปลงเค้าโครงเดิมเสมอไป เราขอพาไปชมแนวคิดในการใช้สังกะสีเก่ามาสร้างอาคารใหม่ ที่ใครจะคิดว่าสร้างให้สวยได้
Deguchishoten เป็นโครงการปรับปรุงโรงเก็บของเก่าของร้านขายส่งสุราในเขตโอะฮะระ เมืองอิสุมิ จังหวัดชิบะ ประเทศญี่ปุ่น ซึ่งร้านค้าแห่งนี้สร้างขึ้นมาตั้งแต่ปี ค.ศ.1911 ก่อนถูกปล่อยทิ้งร้างมานาน นับตั้งแต่เจ้าของอาคารเสียชีวิตลง จนมีสภาพเสื่อมโทรมตามกาลเวลา (ก่อนลงมือ รีโนเวทบ้าน ลองอ่านกฏหมายรีโนเวทกันสักนิด)
โครงการนี้เป็นส่วนหนึ่งในจุดมุ่งหมายของมหาวิทยาลัยชิบะ ซึ่งได้ริเริ่มโครงการสนับสนุนให้ผู้ที่สำเร็จการศึกษาจากที่นี่ไปแล้ว ได้มีโอกาสทำงานและสร้างสรรค์พื้นที่สำนักงานพวกเขาขึ้นมาเอง เพื่อเป็นตัวเชื่อมโยงติดต่อสื่อสารกับคนในท้องที่ ขณะเดียวกันรัฐบาลท้องถิ่นก็เล็งเห็นถึงการสร้างคุณค่าให้แก่โรงเก็บของเก่าเหล่านี้ ซึ่งนับวันปัญหาอาคารเก่าหรือบ้านร้างที่ไม่ได้ใช้ประโยชน์ในญี่ปุ่นจะเพิ่มสูงขึ้นเรื่อย ๆ ทุกปี
ดังนั้นโครงการนี้จึงเป็นความท้าทายสำหรับทีมออกแบบจาก kurosawa kawara-ten ในการพลิกฟื้นอาคารเก่าทรุดโทรม ซึ่งเสาบางต้นถูกปลวกกินจนไม่สามารถรับน้ำหนักโครงสร้างได้ดังเดิม ให้สอดรับไปกับนโยบายของรัฐในการเปลี่ยนพื้นที่ทิ้งร้างเหล่านี้ให้กลับมาใช้ประโยชน์ได้อีกครั้ง
นอกจากนี้แล้วหนึ่งในปัญหาใหญ่ที่พบจากพื้นที่ในละแวกดังกล่าว ก็ไม่ต่างไปจากพื้นที่ชนบทอื่น ๆ ในประเทศญี่ปุ่น หากผู้คนต้องการสถานที่สำหรับสร้างที่อยู่อาศัย หรือประกอบธุรกิจใหม่ในอาคารเก่า พวกเขามักไม่คำนึงถึงประวัติศาสตร์ หรือวัฒนธรรมของอาคารเดิมสักเท่าใด แต่มักจะสร้างอาคารใหม่โดยใช้วัสดุสังเคราะห์ในการผลิตแบบ Mass Production โดยไม่อิงบริบทและวิธีการก่อสร้างดั้งเดิม (ซึ่งไม่ใช่เรื่องผิดนะ)
แต่เพื่อไม่เป็นการเพิกเฉยต่อตัวตน และความภาคภูมิใจในการฟื้นฟูอาคารเก่า โครงการปรับปรุงโรงเก็บของเก่าแห่งนี้ จึงเป็นเหมือนตัวอย่างสำคัญในการปรับปรุงอาคารร้างให้กลับมาสามารถใช้ประโยชน์ได้จริงอีกครั้ง ภายใต้ความเคารพที่มีต่อประวัติศาสตร์ และการใช้ประโยชน์จากวัสดุเดิมที่ยังคงใช้การได้ดีในคราวเดียวกัน
ในการปรับปรุงอาคารนี้ ทีมออกแบบได้ทำการยกระดับความสูงของพื้นเสียใหม่เล็กน้อย เเล้วเปิดมุมมองที่กว้างขึ้นด้วยหน้าต่างกระจกทางฝั่งอาคารด้านทิศตะวันออกและตะวันตก เพื่อให้พื้นที่ภายในเหมาะกับการทำงาน เเละคงไว้ซึ่งผนังกำแพงทึบกรุสังกะสีเดิมทางฝั่งทิศเหนือและใต้ เพื่อรักษาระยะความเป็นส่วนตัวออกจากคนในพื้นที่
นอกจากนี้โครงเหล็กสำหรับเสริมแรงก็ได้รับการติดตั้งอย่างระมัดระวัง โดยไม่รบกวน หรือทำลายบรรยากาศของอาคารเดิม เทพื้นคอนกรีตเป็นฐานเพื่อการใช้งานที่ดี ขณะที่พื้นที่ใต้ชายคาถมด้วยเศษกระเบื้องหลังคาเก่าที่แตก และยังคงทิ้งรอยเก่า ๆ ของผนังสังกะสีด้านนอกเพื่อรักษาบริบทและบรรยากาศของพื้นที่นี้เอาไว้นั่นเอง
ออกแบบ: kurosawa kawara-ten (http://kurosawakawaraten.com)
วิศวกรโครงสร้าง: Suto Masataka Architectural office
ช่างทำประตูไม้: Saishu Tategu-ten
เจ้าของอาคา: Isumi City
ภาพ: Ryosuke Sato
เรียบเรียง: ND24