หนึ่งในของว่างทานเล่นที่เคี้ยวมันส์ เคี้ยวเพลิน ที่หลายคนชอบคงหนีไม่พ้น “ถั่ว” ที่นอกจากจะมีหลายชนิดแล้วเรื่องรสชาติและความหลากหลาย แต่ละยี่ห้อแต่ละสูตรก็ทำออกมาล่อตาล่อใจเราอย่างไม่ขาดสาย
ถึงขนาดของถั่วจะเล็กขนาดนี้ แต่ ประโยชน์ของถั่ว ที่แฝงอยู่ในของทานเล่นชนิดนี้ไม่เป็นสองรองใครเลยหละค่ะ บางชนิดก็มีประโยชน์เยอะเสียจนตกใจ บางอย่างก็ทานกันมานานเพิ่งทราบว่าเขาเจ๋งสุด ๆ ไปเลย อย่างนั้นตาม my home ไปรู้จักกับถั่วแต่ละประเภทและประโยชน์ของเพื่อนตัวเล็กกันดีกว่าค่ะ จะได้ใช้เป็นตัวเลือกในการตัดสินใจว่าจะทานถั่วชนิดไหนดี ?
ถั่วเขียว
ใคร ๆ ก็น่าจะคุ้นเคยกับถั่วชนิดนี้เป็นอย่างดี เรียกว่าเราเรียนรู้การปลูกพืชครั้งแรกก็จากถั่วเขียว ทำขนมหวานครั้งแรกก็จากถั่วเขียวจนแตกแขนงออกไปเป็นเมนูของหวานแสนอร่อยอย่าง ลูกชุบ , ถั่วกวน และไส้ขนมต่าง ๆ ถั่วเขียว (Green Bean หรือ Mung Bean) เป็นพืชตระกูลถั่วแบบเดียวกับถั่วเหลือง ถั่วสิลง และถั่วแขก ลักษณะของเมล็ดเป็นทรงกึ่งกลม สีเปลือกด้านนอกจะเป็นสีเขียวเข้ม แต่ด้านในมีสีเหลือง เมล็ดเล็ก มีถิ่นกำเนิดอยู่ทางประเทศอินเดีย และเอเชียกลาง ลักษณะลำต้นมีทั้งพันธุ์เลื้อยและกึ่งเลื้อย ความสูงอยู่ที่ 30 – 120 เซนติเมตร อายุประมาณ 1 ปี สามารถปลูกได้ตลอดทั้งปี ใช้น้ำน้อย การเก็บผลผลิต นิยมเก็บทั้งฝักด้วยมือแล้วนำมาล้าง ตากให้แห้ง จากนั้นนำเมล็ดออกด้วยการเขย่าฝักแห้ง ๆ ผ่านตะแกรง
สรรพคุณ
ช่วยดับร้อน ลดอาการกระหายน้ำ ลดความดันโลหิต สารไซลิทอลที่สกัดจากเปลือกถั่วเขียวช่วยลดระดับน้ำตาลและไขมันในเลือดได้ ถั่วเขียวดิบนิยมนำไปแปรรูปเป็นแป้ง และวุ้นเส้น เมื่อต้มสุกจะมีรสชาติออกหวาน ย่อยง่าย
คุณค่าทางอาหารถั่วเขียวปริมาณ 100 กรัม
พลังงาน 347 kcal
โปรตีน 24 กรัม
น้ำตาล 6 กรัม
เส้นใยอาหาร 16.3 กรัม
ถั่วลิสง
ยังคงอยู่ในแวววงความสนิทที่มาพร้อมความเมามันส์ นั่นก็คือถั่วลิสง (Peanut, Groundnut, Earthnut ) เป็นถั่วที่ยืนหนึ่งในเรื่องการเป็นอาหารว่าง ของทานเล่นติดโต๊ะ ไม่ว่าจะเป็นถั่วลิสงคั่วเกลือ , ถั่วลิสงเคลือบกะทิรสชาติต่าง ๆ ลักษณะของเมล็ดถั่วลิสงมีรูปทรงกึ่งกลม สีน้ำตาลอ่อนจนไปถึงสีเนื้อ มีเปลือกสีน้ำตาลแดงหุ้มอยู่บาง ๆ คลุมทับอีกชั้นด้วยเปลือกแข็ง ๆ ตั้งแต่สีขาว สีแดง สีน้ำตาลอ่อน และสีม่วง ต้นถั่วมีความสูงอยู่ที่ 15 – 70 เซนติเมตร เป็นพืชล้มลุก มีขนอ่อน ๆ กระจายอยู่ตามส่วนต่าง ๆ ของต้น ยกเว้นกลีบดอก ฝักของถั่วลิสงจะอยู่ใต้ดิน มีถิ่นกำเนิดอยู่ที่อเมริกาใต้ตั้งแต่ลุ่มแม่น้ำอเมซอนจนไปถึงบลาซิล
สรรพคุณ
กว่าครึ่งของถั่วลิสงนั้นอุดมไปด้วยไขมันดี ช่วยให้อิ่มท้องได้นาน ควรทานไม่เกิน 1 กำมือ (30 กรัม) ต่อวัน ถั่วลิสงมีค่าระดับที่น้ำตาลน้อย มีสารต้านเอนไซม์โปรติเอส มีฤทธิ์ต่อต้านมะเร็ง ช่วยลดระดับคอเลสเตอรอล มีวิตามิน E แมกนีเซียมช่วยรักษาสมดุลของฮอร์โมนเพศ ช่วยให้กล้ามเนื้อคลายตัวจากการออกกำลังกาย ได้อีกด้วยค่ะ นอกจากประโยชน์กับร่างกายของคนแล้ว เปลือกถั่วลิสงยังมาทำเป็นปุ๋ยชั้นดี กลายเป็นอาหารของพืช ช่วยบำรุงให้ดินดี กากถั่วลิสงยังนำไปทำเป็นอาหารสัตว์ได้อีกด้วย
คุณค่าทางอาหารถั่วลิสงปริมาณ 100 กรัม
พลังงาน 567 kcal
โปรตีน 25 กรัม
คาร์โบไฮเดรต 21 กรัม
ไขมัน 48 กรัม
เส้นใยอาหาร 9 กรัม
ถั่วดำ ( Black gram, Vigna mungo )
หรือเรียกอีกอย่างว่า ” ถั่วเขียวผิวดำ” ใช่ค่ะถั่วดำเขาเป็นถั่วเขียวชนิดหนึ่ง แต่ขนาดของเมล็ดถั่วดำใหญ่กว่าถั่วเขียวเล็กน้อย เปลือกด้านนอกและด้านในสีดำสนิท ทรงกระบอก ตัดปลาย มีตาสีขาวคล้ายรอยแผลอยู่ทางด้านเว้าของเมล็ด ถั่วดำมีถิ่นกำเนิดอยู่ที่ประเทศอินเดีย และพม่า เป็นพืชล้มลุก ลำต้นตั้งตรง ความสูงประมาณ 30 – 100 เซนติเมตร ฝักอยู่บนดินมีลักษณะเป็นทรงกระบอก เมื่อฝักสุกจะมีสีขาวนวล น้ำตาลอ่อน น้ำตาลเข้ม จนไปถึงสีดำขึ้นอยู่กับพันธุ์ที่ปลูก ภายในฝักมีเมล็ดอยู่ไม่เกิน 8 เมล็ด
สรรพคุณ
มีสารฟลาโวนอยด์ หรือสารล้างพิษกรัมต่อกรัมสูงมาก เมื่อเทียบกับการกินถั่วดำในปริมาณเท่ากันกับการกินส้ม แต่ ถั่วดำจะมีปริมาณสารล้างพิษมากกว่าในส้มถึง 10 เท่า อุดมไปด้วยแคลเซียมช่วยบำรุงกระดูกและฟัน มีสารที่ออกฤทธิ์ยับยั้งเอนไซม์โปรติเอส ซึ่งช่วยป้องกันและลดการแบ่งตัวของเซลล์มะเร็งได้ ช่วยป้องกันมะเร็งเต้านม และยังส่งผลดีต่อฮอร์โมนเพศหญิง คนไทยเราคุ้นเคยกับถั่วดำผ่านเมนูของหวานต่าง ๆ มาอย่างยาวนาน ด้วยรสหวานอ่อน ๆ ทำให้ใครต่อใครก็ติดใจ
คุณค่าทางอาหารถั่วดำปริมาณ 100 กรัม
ให้พลังงาน 383 kcal
โปรตีน 23.8 กรัม
ไขมัน 1.6 กรัม
คาร์โบไฮเดรต 61.8 กรัม
กากใยอาหาร 4.6 กรัม
ถั่วเหลือง ( Pigeon pea )
ถั่วเหลืองเป็นพืชล้มลุก ลักษณะต้นพุ่มสูง 30 – 90 เซนติเมตร โดยความสูงของต้นถั่วนั้นขึ้นอยู่กับปริมาณความชื้นของดิน ลักษณะของฝักแบ่งออกเป็นกลุ่ม ๆ ความยาวของฝักอยู่ที่ 2 – 7 เซนติเมตร ฝักอ่อนสีเขียว เมื่อสุกแล้วจะเปลี่ยนเป็นสีน้ำตาล เมื่อแก่จัดแล้วเมล็ดถั่วก็จะรั่วลงมา ลักษณะเมล็ดกลมรีจนถึงยาว สีเหลือง สีน้ำตาล
สรรพคุณ
ถั่วเหลืองเป็นแหล่งโปรตีนที่สำคัญ ทำหน้าที่ในการควบคุมการทำงานของระบบสืบพันธุ์เพศหญิง ช่วยลดอาการร้อนวูบวาบ (hot flashes) ในผู้หญิงวัยหมดประจำเดือน กรดไขมันไม่อิ่มตัวสามารถช่วยลดระดับไขมันในเลือด มีฤทธิ์ในการต้านอนุมูลอิสระ มีผลต่อการเรียนรู้และจดจำ ช่วยลดอัตราเสี่ยงของการเกิดโรคอัลไซเมอร์ เปลือกเมล็ดสามารถใช้เป็นยาบำรุงโลหิต นำไปแปรรูปเป็นอาหารได้หลากหลายไม่ว่าจะเป็นกลุ่มน้ำมันพืช ผลิตภัณฑ์นมต่าง ๆ เต้าฮวย เครื่องปรุงอย่างซีอิ๊ว เต้าเจี้ยว เต้าหู้ยี้ ถั่วเน่า โปรตีนเกษตร หาซื้อง่ายราคาไม่แพง เก็บรักษาก็ง่ายอีกด้วยค่ะ
คุณค่าทางอาหารถั่วเหลืองปริมาณ 100 กรัม
ให้พลังงาน 435 kcal
โปรตีน 36.49 กรัม
คาร์โบไฮเดรต 30.16 กรัม
น้ำตาล 7.33 กรัม
ใยอาหาร 9.3 กรัม
ไขมัน 19.94 กรัม