Bjarke Ingels

BJARKE INGELS พ่อมดสถาปนิกผู้คิดต่างและสรรสร้างให้เป็นจริง

Bjarke Ingels
Bjarke Ingels

เราขอแสดงความยินดีกับ Bjarke Ingels คุณพ่อป้ายแดง ด้วยบทความที่ถ่ายทอดความสนุกของเขา ผ่านผลงานที่เคยลงมือออกแบบตลอดชีวิตการทำงานสถาปนิก และการเป็นผู้ก่อตั้ง Bjarke Ingels Group (BIG) ออฟฟิศสถาปนิกที่สนุกที่สุดแห่งหนึ่งในโลก มาดูกันว่าอะไรเป็นแรงบันดาลใจให้เขากล้าที่จะคิดใหญ่ คิดต่าง และทำสิ่งนั้นให้กลายเป็นจริง

Bjarke Ingels เกิดที่กรุงโคเปนเฮเกน ประเทศเดนมาร์ก ในครอบครัวที่พ่อเป็นวิศวกร แม่เป็นทันตแพทย์ ตั้งแต่เด็กเขาชอบวาดรูปและใฝ่ฝันว่าจะเป็นนักเขียนการ์ตูน แต่พ่อแม่กลับโน้มน้าวให้เขาเรียนสถาปนิกดีกว่า ซึ่งในใจของ Bjarke หวังแค่ว่าการมาเรียนที่นี่ก็เพื่อทำให้สกิลการวาดภาพของเขาดีขึ้น จึงตกลงใจเข้าเรียนที่ Royal Danish Academy ในปี1993 โดยระหว่างที่เรียนอยู่นั้น เขาได้ค้นพบและหลงใหลในงานสถาปัตยกรรมเข้าอย่างจัง จนตัดสินใจไปเรียนต่อระดับอุดมศึกษาที่ Technica Superior de Arquitectura ณ เมืองบาร์เซโลนา ประเทศสเปน

Bjarke Ingels สมัยยังเด็ก (ภาพจาก metalocus.es)
Bjarke Ingels
Bjarke Ingels กับงานออกแบบ Serpentine Pavilion ในปี 2016 (ภาพจาก archinect)

หลังจากเรียนจบ Bjarke ได้เข้าไปลับฝีมือกับสำนัก OMA ของ Rem Koolhaas ซึ่งได้รับโอกาสให้ทำงานสำคัญหลาย ๆ ชิ้น หนึ่งในผลงานที่โดดเด่นคือ Seattle Central Library โครงการรีโนเวทห้องสมุดในซีแอตเทิล สหรัฐอเมริกา ที่ได้รับความนิยมและประสบความสำเร็จอย่างมาก จนถึงขั้นได้รับการโหวตให้เป็นอันดับ 108 ในบรรดา 150 อาคารที่ชาวอเมริกันชื่นชอบที่สุด

ความสำเร็จสูงสุดครั้งแรกในการทำงานภายใน OMA คือการได้รับรางวัลอาคารดีเด่นในสแกนดิเนเวียน โดย Forum AID Award ปี2006 จากบ้าน VM Houses งานออกแบบโครงการเคหะ เด่นด้วยการออกแบบผังอาคารสองหลังเป็นรูปตัว V และ M โดยรูปทรงของอาคารช่วยให้ผู้อาศัยเกิดสุขลักษณะที่ดี มีแสงแดดส่องทั่วถึง พร้อมกับมีทัศนวิสัยการมองเห็นที่ปลอดโปร่ง แต่ยังคงรักษาความเป็นส่วนตัวของผู้อยู่อาศัย ความโดดเด่นในเรื่องการออกแบบผังอาคาร ยังคงถูกถ่ายทอดมายังอาคารหลังอื่นที่เขาออกแบบ อย่าง Helsingør Psychiatric Hospital สะดุดตาด้วยผังอาคารรูปเกล็ดหิมะ เพื่อให้ทุกห้องได้มองเห็นวิวภายนอกทั่วถึงทั้งหมด

 Seattle Central Library
อาคาร Seattle Central Library งานออกแบบโดย OMA ที่ Bjarke ได้มีส่วนร่วมด้วยในสมัยที่ยังทำงานที่ OMA (ภาพจาก wikiarquitectura)
VM House
โครงการเคหะ VM House ที่จัดสรรแปลนอาคารให้ทุกห้องมีระเบียงเล็กๆ เป็นของตัวเอง เปิดรับบรรยากาศภายนอกได้เต็มที่ (ภาพจาก archdaily)
Helsingør Psychiatric Hospital
โรงพยาบาลจิตเวช Helsingør Psychiatric Hospital กับแปลนอาคารรูปเกล็ดหิมะเพื่อให้ทุกปีกรับบรรยากาศดีของป่าเขาและทะเลสาบที่รายรอบ (ภาพจาก architizer)

หลังจากทำงานที่ OMA ได้ 3 ปี Bjarke ได้ลาออกจากบริษัท และมาร่วมกับ Julien De Smedt เพื่อนร่วมงานชาวเบลเยียมสมัยที่ยังทำงานอยู่ที่ OMA โดยพวกเขาได้ก่อตั้งออฟฟิศสถาปนิกใช้ชื่อว่า PLOT ภายในกรุงโคเปนเฮเกน หลาย ๆ ผลงานของ Bjarke ที่ได้รับการออกแบบในนามของ PLOT นับว่าประสบความสำเร็จอย่างมาก การันตีจากการได้รับรางวัลมากมายทั้งในประเทศและระดับนานาชาติ ซึ่งความโดดเด่นของผลงานออฟฟิศนี้อยู่ที่งานดีไซน์ที่ไม่เหมือนใคร เน้นการค้นคว้าวิจัยและอิงทฤษฎีเป็นสำคัญ

 ช่วงปี 2005 คือช่วงเวลาที่ PLOT ต้องปิดตัวลง และ Bjarkeได้ฉายเดี่ยวกับการตั้งบริษัท Bjarke Ingels Group หรือ BIG เป็นของตัวเอง ซึ่งตลอดเวลาการทำงานของ BIG จนถึงปัจจุบัน เขาและพนักงานกว่า 400 คน ได้สร้างแรงกระเพื่อมที่สำคัญให้แก่วงการสถาปัตยกรรม ผ่านประจักษ์พยานเป็นผลงานที่เขาออกแบบ และรางวัลที่ได้รับมากมาย รวมทั้งได้รับการนำเสนอแนวคิดการออกแบบผ่านผลงานสารคดีตอนหนึ่งใน Abstract: The Art of Design ทาง Netflix

Abstract: The Art of Design
ตัวตนในภาคความตลก ขี้เล่นของเขา จนกลายมาเป็นไอเดียในงานดีไซน์ถูกถ่ายทอดในสารคดี Abstract: The Art of Design ทาง Netflix (ภาพจาก BIG)

กลับมาที่เรื่องผลงานกันต่อ ความโดดเด่นอย่างหนึ่งของออฟฟิศ BIG คือการเข้าร่วมการประกวดแบบระดับนานาชาติแบบไม่อั้น และหลายครั้งที่ประสบความสำเร็จ ซึ่งรางวัลสูงสุดที่เหนือไปกว่าการได้รับคัดเลือก นั่นคือการที่ผลงานออกแบบได้รับการสร้างขึ้นจริง โดยไม่ทำให้เจ้าของโปรเจ็กต์ต้องผิดหวังสักครั้ง เพราะล้วนแต่เป็นโครงการที่สร้างเซอร์ไพร้ส์ให้ผู้คนอยู่เสมอ โดยไม่จำเป็นว่าต้องเป็นคนในแวดวงสถาปัตยกรรม แม้แต่เป็นคนในท้องถิ่น หรือนักท่องเที่ยวก็ล้วนแต่ประทับใจกับผลงานของ BIG แม้จะไม่เคยรู้จักเขามาก่อนเลยก็ตาม

ตัวอย่างอาคาร VIΛ57 West ผลงานครั้งแรกของเขาในสหรัฐอเมริกา เป็นอาคารอพาร์ตเมนต์บนถนนเลขที่ 57 ซึ่งไม่ต้องรอให้สร้างเสร็จก็กลายเป็นจุดสนใจของผู้ผ่านไปมาทั่วไป เบื้องหลังความโดดเด่นของรูปทรงนั้นเกิดจากการถอดฟังก์ชันการใช้งานจากการผสมผสานกันระห่างอาคารบล็อกที่อยู่อาศัยแบบยุโรป และอาคารระฟ้าแบบอเมริกัน ใจกลางอาคารสร้างสรรค์เป็นพื้นที่สีเขียวให้กลายเป็นเสมือนโอเอซิสกลางเมือง ซึ่งความตระหนักในเรื่องเหล่านี้ ล้วนมาจากพื้นฐานความเป็นคนโคเปนเฮเกนของเขานั่นเอง

VIΛ 57 West
อาคาร VIΛ 57 West อพาร์ตเมนต์ที่โดดเด่นในเรื่องรูปทรงจนกลายเป็นแลนด์มาร์กอีกแห่งหนึ่งของนิวยอร์ค (ภาพจาก archdaily)
พื้นที่โอเอซิสสีเขียวใจกลางอาคารที่เชื่อมต่อออกไปยังวิวแม่น้ำ Hudson (ภาพจาก archdaily)
Gammel Hellerup Gymnasium
Gammel Hellerup Gymnasium อาคารยิมเนเซียมใต้ดิน ที่ใช้ฟังก์ชั่นครบครันตั้งแต่ส่วนหลังคาบนซึ่งกลายเป็นที่สันทนาการหรือลานสเก็ตบอร์ด โดยที่ภายใต้อาคารยังคงฟังก์ชั่นของโรงยิมตามจุดประสงค์ตั้งต้น (ภาพจาก archdaily)

หากจะให้เล่าถึงอาคารที่ประสบความสำเร็จของ BIG ก็น่าจะมีมากมายจนไม่สามารถเล่าในนี้ได้หมด แม้อาคารแต่ละหลังจะมีดีไซน์ที่แตกต่างกัน ตั้งแต่อาคารสุดเรียบง่ายที่ซ่อนตัวอยู่ใต้ดิน ไปจนถึงอาคารลุคหวือหวาสะกดสายตา หากแต่อาคารทั้งหมดล้วนมีจุดร่วมอยู่ที่ความคิดสร้างสรรค์แบบเหนือจริง ที่เกิดขึ้นพร้อมกับฟังก์ชันที่ตอบรับกับความต้องการของผู้ใช้งานอย่างตรงจุด นี่เองเป็นตัวอย่างที่ดีซึ่งแสดงให้เห็นว่าฟังก์ชันที่ดีนั้นสามารถเกิดขึ้น พร้อมความมหัศจรรย์ของรูปลักษณ์ได้เช่นกัน

และผลงานล่าสุดของเขาที่ยังคงเป็นภาพเรนเดอร์นั่นคืออาคารคอนโดมิเนียม King Street West ในโตรอนโต ประเทศแคนาดา ซึ่งยังคงคาแร็กเตอร์ความหวือหวาของงานสถาปัตยกรรมแบบ BIG ด้วยการ Extrude หรือการเล่นระดับของหน่วยย่อย จนเกิดเป็นรูปทรงมหัศจรรย์ โดยคอนเซ็ปต์สำคัญของงานออกแบบครั้งนี้ คือการต้องการฉีกออกจากอาคารดั้งเดิมที่ตั้งอยู่รายรอบ และต้องการทดลองสร้างเกาะของการอยู่อาศัยในอุดมคติ

8 House
8 House อาคาร Mixed-Use กับผังอาคารรูปโบว์ไท ซึ่ง Bjarke เรียกมันว่า เพื่อนบ้านสามมิติ มากกว่าที่จะเป็นวัตถุทางสถาปัตยกรรม​​​ (ภาพจาก archdaily)
King Street West
King Street West อาคารคอนโดมิเนียมรูปทรงคล้ายเกาะที่ต้องการสร้างฟอร์มของการอยู่อาศัยในแบบธรรมชาติ (ภาพจาก BIG)

Bjarke ได้ทำวิดีโอตัวหนึ่งในชื่อ Worldcraft เพื่อฉายในงาน Future of Storytelling Summit ในนั้นมีหนึ่งในวลีที่น่าประทับใจบ่งบอกได้ดีถึงทัศนคติของเขาที่มีต่องานสถาปัตยกรรมว่า

สถาปัตยกรรมจะต้องเป็น Worldcraft งานคราฟต์ที่สร้างโลกของเรา ซึ่งความรู้และเทคโนโลยีไม่ใช่สิ่งที่จำกัดพวกเรา หากแต่จะต้องเป็นสิ่งที่ทำให้ความฝันที่เหนือจริงเปลี่ยนแปลงกลายมาเป็นพื้นที่ที่อยู่อาศัย เปลี่ยนนิยายให้กลายเป็นจริง”

Bjarke Ingels
Bjarke Ingels (ภาพจาก dezeen)

 


เรื่อง : skiixy
ภาพปก : Bjarke Ingels โดย  Ulrik Jantzen จาก Bjarke Ingels (BIG)

Frank Lloyd Wright

FRANK LLOYD WRIGHT สถาปนิกผู้เป็นตำนานตลอดกาลของสหรัฐอเมริกา