เครื่องทำน้ำอุ่น และ เครื่องทำน้ำร้อน เหมือนหรือแตกต่างกันอย่างไร และควรเลือกใช้แบบไหนดีให้เหมาะกับการใช้งาน
เคยสงสัยกันไหมว่าทำไมบางบ้านใช้ เครื่องทำน้ำอุ่น บางบ้านใช้ เครื่องทำน้ำร้อน บางคนคงคิดว่าเป็นอย่างเดียวกัน แต่จริงๆ แล้วทั้งสองอย่างนี้แตกต่างกันโดยสิ้นเชิง มาทำความเข้าใจกันว่า เครื่องน้ำร้อนและเครื่องทำน้ำอุ่นแตกต่างกันอย่างไร และควรเลือกซื้อแบบไหนจึงจะเหมาะกับการใช้งานของเรา

เครื่องทำน้ำอุ่น
เชื่อว่าแต่ละบ้านต้องมีติดกันเกือบทุกหลัง โดยมีระบบทำงานควบคู่ไปกับฝักบัวและก๊อกน้ำโดยตรง ให้น้ำอุ่นอยู่ที่อุณหภูมิประมาณ 35-45 องศาเซลเซียส ไม่ถึงขนาดร้อนจัด มีกำลังไฟตั้งแต่ 3,000-6,000 วัตต์ ซึ่งจะสามารถทำน้ำอุ่นได้เพียงจุดเดียว เหมาะสำหรับคอนโด หรือบ้านโดยทั่วไปที่ใช้เพียงแค่อาบน้ำเท่านั้น ช่วยประหยัดค่าไฟได้ถึง 20-30 เปอร์เซ็นต์ มากกว่าเครื่องทำน้ำร้อนเลยทีเดียว ข้อสำคัญที่สุดของเครื่องทำน้ำอุ่นเลย คือ ต้องติดตั้งสายดินเพื่อป้องกันจากการโดนไฟดูด เครื่องทำน้ำอุ่น แบ่งออกเป็น 2 รูปแบบ คือ
- แบบผ่านร้อน คือ น้ำจะไหลผ่านท่อ หรือขดลวดทองแดง ทำให้น้ำร้อนเร็วได้ทันใจ ตัวเครื่องมีขนาดกะทัดรัด แต่อาจเกิดปัญหาน้ำไหลแรงไม่สม่ำเสมอ และเกิดการอุดตันภายในท่อได้จากหินปูน
- แบบหม้อต้ม คือ น้ำจะไหลผ่านหม้อทองแดง หรือวัสดุสังเคราะห์ แล้วทำให้น้ำร้อนด้วยขดลวดทำความร้อน ก่อนจะปล่อยน้ำออกไปใช้ จึงทำให้ใช้เวลานานกว่าน้ำจะร้อนได้
อ่านต่อ: 8 สิ่งต้องรู้ก่อนซื้อ เครื่องทำน้ำอุ่น
อ่านต่อ: สายดิน เบรกเกอร์ เครื่องป้องกันไฟดูด ทำงานต่างกันอย่างไร

เครื่องทำน้ำร้อน
สำหรับเครื่องทำน้ำร้อน หลายคนอาจไม่คุ้นเคยเท่าไหร่นัก เพราะมีน้อยบ้านที่จะเลือกมาติดตั้ง แต่นิยมใช้ในโรงแรมขนาดใหญ่ที่มีใช้ทั้งน้ำร้อนน้ำเย็น ซึ่งการติดตั้งเครื่องทำน้ำร้อนเป็นระบบที่ต้องเตรียมการเดินท่อไว้ตั้งแต่เนิ่นๆ ทำงานด้วยการเดินน้ำ 2 ท่อ โดยท่อแรกจะเดินจากท่อเมนมาเข้าหม้อต้ม ส่วนท่อที่สองจะเป็นน้ำอุณหภูมิปกติ แล้วทั้งท่อทั้งสองจะมาเชื่อกันที่ “ก๊อกผสม” ซึ่งเราสามารถปรับอุณหภูมิได้ตรงจุดนี้ มีทั้งระบบทำความร้อนด้วยไฟฟ้า ระบบแก๊ส และระบบพลังงานแสงอาทิตย์ ให้อุณหภูมิประมาณ 40-65 องศาเซลเซียส มีกำลังไฟ 6,000 วัตต์ขึ้นไป เหมาะสำหรับบ้านที่มีปริมาณการใช้น้ำสูง เพราะสามารถทำน้ำอุ่นได้ในหลายจุดพร้อมกันนั่น แต่จะใช้พลังงานเยอะและสิ้นเปลืองมากพอสมควร เครื่องทำน้ำร้อน แบ่งเป็น 3 รูปแบบ คือ
- แบบใช้แก๊ส ถ้าตามบ้านอาจไม่ค่อยนิยมใช้กันเท่าไหร่นัก แต่จะพบได้ตามโรงแรม หรือโรงพยาบาลต่างๆ ซึ่งเครื่องทำน้ำร้อนประเภทนี้จะต้องออกแบบระบบความปลอดภัยไว้หลายชั้น โดยเฉพาะการระบายไอเสีย ซึ่งอาจจะก่อให้เกิดอันตรายจากการขาดอากาศหายใจได้
- แบบใช้ไฟฟ้า แบบนี้จะคล้ายกับเครื่องทำน้ำอุ่น มีแยกแบบหม้อต้มและแบบไหลผ่าน หากเป็นหม้อต้มจะมีขดลวดไฟฟ้าสำหรับให้ความร้อนกับน้ำโดยตรง มีถังเก็บน้ำร้อนไว้ แล้วจ่ายน้ำร้อนไปตามจุดต่างๆ ซึ่งถ้าจะปรับอุณหภูมิต้องปรับตรงก๊อกผสม เพื่อผสมน้ำร้อนและน้ำเย็นให้ตามความเหมาะสม ส่วนแบบขดลวดจะเหมือนกับเครื่องทำน้ำอุ่นเลย
- แบบใช้พลังงานแสงอาทิตย์ เป็นระบบที่อาศัยหลักการเปลี่ยนพลังงานแสงอาทิตย์ มาเพิ่มอุณหภูมิน้ำ โดยจะมีท่อความร้อนที่ลักษณะเป็นหลอดแก้ว ด้านในมีท่อโลหะบรรจุสารตัวกลางที่มีคุณสมบัติดูดกลืนความร้อน แล้วนำความร้อนไปถ่ายเทให้กับน้ำหรือสารตัวกลาง เพื่อไปใช้งานต่อไป สามารถทำอุณหภูมิได้ประมาณ 60 องศาเซลเซียส สามารถใช้ได้ทั่วไปตามบ้านเรือน แต่ความน่าสนใจจะอยู่ตรงที่จะช่วยลดค่าใช้จ่ายในด้านพลังงาน เพียงลงทุนครั้งแรกเท่านั้น ก็สามารถใช้พลังงานที่ไม่มีวันหมดได้ ต่างจากเครื่องทำน้ำร้อนประเภทอื่นที่ต้องเสียค่าใช้จ่ายสิ้นเปลืองด้านพลังงานอย่างต่อเนื่อง และมีค่าบำรุงรักษาที่สูง

ข้อแตกต่างอย่างเด่นชัด
- ความร้อนของน้ำ จากชื่อก็น่าจะรู้ได้อย่างชัดเจน ซึ่งเครื่องทำน้ำร้อนให้อุณหภูมิที่สูงกว่าเยอะ ทำให้น้ำร้อนได้เร็ว เราสามารถปรับอุณหภูมิได้ตรงก๊อกผสมอีกที ส่วนเครื่องทำน้ำอุ่นจะต้องรอให้น้ำค่อยๆ ร้อนขึ้นตามระดับ ซึ่งเราสามารถปรับอุณหภูมิได้จากตัวเครื่องเลยทันที
- การติดตั้ง เครื่องทำน้ำอุ่นติดตั้งง่าย เพราะเป็นระบบแบบจุดเดียว และเครื่องเล็กกะทัดรัด ส่วนเครื่องทำความร้อนจะติดตั้งยากกว่า เพราะบางแบบจะมีขนาดใหญ่ และต้องติดตั้งระบบท่อเตรียมไว้ด้วยอีกมากมาย
- ความปลอดภัย ทั้งสองไม่มีความแตกต่างกันมากนัก เพียงแค่ผ่าน มอก. ก็ถือว่าเพียงพอแล้วสำหรับการใช้งานทั่วไป แต่สำคัญคือการติดตั้งที่ต้องมีระบบตัดไฟและสายดิน ร่วมด้วยเสมอ
- ราคา เครื่องทำน้ำอุ่นมีจะมีราคาถูกกว่า เพราะเป็นระบบทำความร้อนจุดเดียว ทำให้ค่าติดตั้งและค่าเครื่องรวมกัน ไม่แพงเท่าไหร่นัก มีจำหน่ายในท้องตลาดราคาหลักพัน ส่วนเครื่องทำน้ำร้อน ราคาจะค่อนข้างสูงเกือบเท่าตัว เพราะต้องจ่ายน้ำไปหลายจุดใช้งานตามบ้าน อีกทั้งค่าระบบติดตั้งท่อรองรับต่างๆ นำมารวมกันจึงมีราคาแพงพอสมควร
โดยสรุปแล้ว การจะเลือกใช้เครื่องทำน้ำอุ่นหรือเครื่องทำน้ำร้อนนั้น ขึ้นอยู่กับปริมาณของการใช้งาน หากเป็นอาคารที่ต้องมีผู้ใช้งานจำนวนมาก อย่าง บ้านหลังใหญ่ โรงแรม รีสอร์ต ควรเลือกเครื่องทำน้ำร้อนที่วางระบบเป็นหนึ่งเดียวกันจะดีกว่า แต่สำหรับบ้านเดี่ยวขนาดเล็ก ในประเทศไทยที่มีสภาพอากาศร้อนเกือบตลอดทั้งปีอยู่แล้ว ความต้องการน้ำร้อนอาจจะไม่มากเท่ากับต่างประเทศ หลายคนมักใช้เพียงแค่น้ำอุ่นในช่วงหน้าหนาวเท่านั้น ดังนั้นการลงทุนซื้อเพียงแค่เครื่องทำน้ำอุ่นอาจจะคุ้มกว่า ทั้งความสะดวกในการติดตั้ง ราคา และการดูแลในระยะยาวครับ