เทศกาล กินเจ ถือว่าเป็นเทศกาลทำบุญครั้งยิ่งใหญ่ประจำปี (ปีนี้ตรงกับวันที่ ตรงกับวันที่ 26 กันยายน – 4 ตุลาคม 2565) นอกจากการถือศีลตลอด 9 วัน 9 คืนแล้วยังมีข้อห้ามในการทานอาหารอีก อย่างที่ทราบกันดีอยู่แล้วว่าเมื่อถึงเทศกาล กินเจ นั้นเมนูที่ทำออกมาให้ผู้กินเจได้รับประทานกันนั้นต้องปราศจากการปรุงจากเนื้อสัตว์ รวมถึงผลิตภัณฑ์อื่น ๆ เกี่ยวกับสัตว์ด้วย กินเจ 2565
แต่นอกจากเนื้อสัตว์แล้วยังมีอาหารชนิดอื่น ๆ อีกที่คนกินเจห้ามรับประทานตลอดช่วงเทศกาล กินเจ ไม่อย่างนั้นหล่ะก็ความตั้งใจที่จะกินเจต้องแตกสลายเป็นชิ้นส่วนแน่ ๆ ค่ะวันนี้ my home ได้รวบรวมเอาอาหาร 7 ชนิดที่ต้องจำไว้เลยว่าไม่ใช่อาหารเจมาฝากกันค่ะ จะได้กินเจได้อย่างสบายใจหลีกเลี่ยงเมนูเสี่ยง ๆ ทั้งหลายได้จ้ากินเจ 2565
จุดประสงค์ของการ กินเจ แบ่งออกได้เป็น 3 ประเภทตามความเชื่อก็คือ
- ประเภทแรกกินเจเพื่อสุขภาพ เน้นอาหารที่มีประโยช์ สร้างสมดุลให้แก่ร่างกาย รวมถึงช่วยขับพิษจากมื้ออาหารที่เรากินมาตลอดทั้งปี
- ประเภทที่สองกินเจด้วยจิตเมตตา คือละเว้นการปรุงอาหารด้วยสัตว์ชนิดต่าง ๆ
- ประเภทที่สามกินเพื่อเว้นกรรม เชื่อว่าการเอาชีวิต เลือด เนื้อของคนอื่นเป็นการสร้างกรรม แม้ว่าจะไม่ได้เป็นคนฆ่าก็ตาม เพราะฉะนั้นช่วงเทศกาลกินเจนั้นถือว่าเป็นการทำบุญครั้งใหญ่ของปี ไม่ว่าจะทานเพราะเหตุผลอะไรก็ตาม การหันมาทานผักและผลไม้มากกว่าเนื้อสัตว์ก็เป็นผลดีกับร่างกายของเรานะคะ
1 . เนื้อสัตว์

อย่างที่ทราบกันดีอยู่แล้วว่าเมื่อพูดถึงกินเจสิ่งแรกที่ห้ามกินแบบเด็ดขาดในช่วง 9 วัน 9คืนนี้นั่นก็คือเนื้อสัตว์ นอกจากเนื้อสัตว์อย่างพวกเนื้อวัว เนื้อหมู เนื้อไก่แล้ว อาหารทะเลอย่างพวกกุ้ง หอย ปู ปลาหมึกก็ไม่ควรกินนะคะ ก็ถ้าคิดจะทำบุญ ละเว้นชีวิตแล้วสัตว์เล็ก ๆ ด้วยค่ะ ต้องอดทนเก็บความในใจ แล้วรอแค่วันเวลา อีกไม่กี่วันก็กินได้แล้ว ช่วงนี้ก็เว้น ๆ ไว้ก่อนก็ดีนะ
หอยนางรม เป็นอาหารเจไหม : หอยนางรมเรียกว่าเป็นสัตว์ชนิดเดียวที่นับว่าเป็นของเจค่ะ ตามความเชื่อและตำนานที่เล่าขานมาอย่างเนิ่นนานว่า หอยนางรมนั้นอุทิศตนเป็นอาหารให้แก่พระถังซำจั๋งเมื่อครั้งเดินทางไปอัญเชิญพระไตรปิฎกที่ชมพูทวีป
2 . นม เนย ชีส น้ำมันที่มาจากสัตว์

นอกจากเนื้อสัตว์แล้วผลิตภัณฑ์ที่ทำจากสัตว์ก็ไม่ควรทานค่ะ อย่างพวกเมนูที่มีส่วนผสมของนม เนย และไขมันจากสัตว์ ของพวกนี้ก็ไม่ถือว่าเป็นอาหารเจนะคะ นมวัว นมแพะ นมเปรี้ยว โยเกิร์ตก็ไม่เจ เครื่องดื่มประเภทนมเดียวที่ทานได้คือ นมถั่วเหลือง จ้า แต่ต้องพลิกดูส่วนผสมของนมถั่วเหลืองขวดนั้น ๆ ก่อนนะว่าเขาผสมนมวัวด้วยหรือเปล่า นอกจากผลิตภัณฑ์ประเภทนมแล้วยังมีพวก เนย และชีสก็ไม่นับว่าเป็นอาหารเจนะเลยส่งผลให้ขนมปังต่าง ๆ รวมไปถึงครีมอร่อย ๆ ก็ไม่นับว่าเป็นอาหารเจเหมือนกันจ้า เพราะฉะนั้นก็ห่างจากร้านเบเกอร์รี่ซักพักเน้อะ
ยีสต์ ถือว่าเป็นอาหารเจไหม – ยีสต์ถูกจัดอยู่ในจำพวกเห็ดและราไม่นับว่าเป็นสัตว์สามารถทานได้ค่ะ
น้ำมันตับปลา โอเมก้า3 ถือว่าเป็นอาหารเจไหม – ทั้งสองอย่างไม่นับว่าเป็นอาหารเจเพราะได้จากส่วนหนึ่งของสัตว์ทั้งคู่ค่ะ
มาการีน ถือว่าเป็นอาหารเจไหม – มาการีนนับว่าเป็นอาหารเจค่ะ เพราะส่วนผสมหลักของมาการีนเป็นน้ำมันพืช เพราะฉะนั้นทานได้ช่วงกินเจนี้ค่ะ
3 . อาหารรสจัด

นอกจากอาหารจำพวกเนื้อสัตว์ และผลิตภัณฑ์ที่ทำจากเนื้อสัตว์แล้ว อาหารรสจัดอย่างพวกเค็มจัด เผ็ดจัด หวานจัด ก็ไม่ถือว่าเป็นอาหารเจเพราะว่าอาหารรสจัดนั้นถูกการปรุงมาอย่างหนักหน่วงทั้งน้ำปลา รวมไปถึงซอสปรุงรสต่าง ๆ และเมื่อร่างกายของเราได้รับอาหารสจัดมาก ๆ จึงส่งผลให้ระบบย่อยอาหารของเรานั้นทำงานหนัก และอาจจะผิดปกติได้ ช่วงเทศกาลกินเจทานอาหารรสอ่อน ๆ ไปก่อนนะคะ
- หวานนี้มีที่มา..มาดูกันว่า ชนิดของน้ำตาล มีอะไรบ้าง
- 7 เครื่องปรุงรสทางเลือก กินได้อย่างสบายไต
- 6 สูตรพริกแกง ยอดนิยมของคนไทย
4 . ผักกลิ่นฉุน

มีคนเคยบอกว่าการกินเจก็คล้าย ๆ การกินแบบมังสวิรัติ จะบอกว่าคล้ายก็คล้ายค่ะ แต่แตกต่างกันตรงที่ มังสวิรัติทานผักได้ทุกประเภท แต่เจนั้นต้องหลีกเลี่ยงผักกลิ่นฉุนทั้ง 5 ชนิดได้แก่ กุยช่าย กระเทียม หัวหอม หลักเกียว(กระเทียมโทนจีน) และใบยาสูบค่ะ หลายคนอาจจะเห็นรถเข็นขายเผือกทอด ข้าวโพดทอดของทอดชนิดต่าง ๆ ที่ฮอตฮิตช่วงเจมากแต่ต้องระวังให้ดีนะคะถ้าในรถเข็นคันนั้นมีกุยช่ายทอดเคียงข้างมาด้วย แม้แม่ค้าจะปักธงเจสีเหลืองจนรอบคันรถขนาดไหน ก็ไม่ได้ทำให้กุยช่ายทอดเป็นอาหารเจขึ้นมาได้ค่ะ เผลอ ๆ ยังทำให้เมนูอื่น ๆ ในร้านกลายเป็นของไม่เจอไปทั้งหมดเลยด้วย เหตุผลที่ควรเว้นจากผักกลิ่นฉุน 5 ชนิดนี้เพราะจากความเชื่อของชาวจีนที่เชื่อว่า ผักกลิ่นฉุนนี้มีพิษทำลายธาตุทั้ง 5 ในร่างกายส่งผลให้อวัยวะสำคัญภายในทั้ง 5 ทำงานไม่ปกติค่ะ
พริกไทย ถือว่าเป็นอาหารเจไหม – เจค่ะ เพราะพริกไทยถือว่าเป็นสมุนไพร ถึงจะมีกลิ่นฉุนแต่ก็สามารถทานได้ค่ะ
ผักชี ถือว่าเป็นอาหารเจไหม – ไม่เจค่ะ เพระผักชีเป็นผักที่มีกลิ่นค่อนข้างแรง เพราะฉะนั้นผักชีไม่นับว่าเป็นอาหารเจค่ะ
ทุเรียน ถือว่าเป็นอาหารเจไหม – จริง ๆ ทานได้ค่ะถึงแม้ว่าทุเรียนจะมีกลิ่นฉุน(สำหรับใครบางคน) แต่ตามความเชื่อแล้วผลไม้สีเหลืองเป็นสัญลักษณ์ของธาตุดิน ช่วยบำรุงม้ามอีกด้วยนะคะ
5 . เครื่องปรุงรส

นอกจากวัตถุดิบที่เราคำนึงถึงแล้วพวกเครื่องปรุงต่าง ๆ ก็มีทั้งเจทั้งไม่เจนะ จะหยิบเอาขวดไหนมาปรุงก็ต้องดูให้ดี ๆ ก่อนถ้าจะเอาให้ชัวร์ก็ดูป้ายสีเหลือง ๆ เข้าไว้อันไหนที่เขาปักป้ายเขียนกำกับว่า “เจ” ก็หยิบมาปรุงได้อย่างสบายใจได้เลยค่ะ อย่างน้ำปลา ที่เคยยกย่องให้เป็นสุดยอดเครื่องปรุงคู่ครัวไทยและอาหารไทยมาอย่างยาวนาน เมื่อถึงเทศกาลกินเจแล้วก็ต้องเว้นการปรุงรสด้วยเครื่องปรุงดังกล่าวไปก่อน แนะนำให้ใช้เกลือ ซอสถั่วเหลือง ซอสเห็ดหอมแทนค่ะ
ผงชูรส ถือว่าเป็นอาหารเจไหม – เจค่ะ เพราะผงชูรสเกล็ดขาว ๆ ที่เราใช้กันอยู่นั้นทำมาจากมันสำปะหลังรวมกับกากน้ำตาล เพราะฉะนั้นผงชูรสถือว่าปลอดภัย เจแน่อนค่ะ แต่ต้องระวังไม่ใช้ผงปรุงรสที่มีรสหมูและไก่นะคะ ไม่อย่างนั้นเจแตกแน่นอนค่ะ
น้ำผึ้ง ถือว่าเป็นอาหารเจไหม – ไม่เจค่ะ เพราะน้ำผึ้งนั้นถือว่าเป็นการเบียดเบียนผึ้งอีกทางหนึ่งค่ะ
6 . ไข่

ไข่เป็นลูกน้อยของแม่ไก่ ถ้าเรากินไข่เท่ากับว่าเราฆ่าชีวิตไป 1 ชีวิตเหมือนกัน ถึงแม้ว่าปกติจะเป็นคนชอบทานเมนูไข่มากขนาดไหนช่วงเจก็ต้องเว้นไว้ก่อนนะคะ นอกจากไข่เป็นฟอง ๆ แล้วอาหารประเภทอื่น ๆ ที่มีส่วนประกอบจากไข่ก็ต้องดในช่วงเทศกาลกินเจนะคะไม่ว่าจะเป็น เต้าหู้ไข่ บะหมี่ไข่ แผ่นเกี๊ยวที่มีส่วนผสมจากไข่ ทั้งไข่แดงและไข่ขาวก็ไม่เจนะจ๊ะ
7 . ขนมที่ผสมเจลาติน

หมดจากเรื่องอาหารแล้วมาที่หมวดขนมกันต่อบ้าง ขนมที่ดูใสใสเด้งดึ๋ง ๆ อย่างขนมเยลลี่และวุ้นแบบต่าง ๆ ถึงแม้ว่าไม่ได้ผสมเนื้อสัตว์เป็นชิ้นเป็นอัน แต่วัตถุดิบที่นำมาทำเป็นเยลลี่ เป็นวุ้นนั้นมีส่วนผสมจากสัตว์แอบซ่อนอยู่เหมือนกันนะ ส่วนผสมนั้นก็ถือเจ้าเจลาตินนั้นเอง เพราะเจลาตินทำมาจากกระดูสัตว์จึงส่งผลให้ขนมจำพวกเยลลี่ และวุ้นแบบต่าง ๆ ไม่ใช่ของเจไปโดยปริยาย
นอกจากพวกวัตถุดิบ และเครื่องปรุง บางบ้านก็เคร่งถึงกับล้างครัว ล้างหม้อ เคลียทุกอย่างให้สะอาดต้อนรับเทศกาลกินเจกันเลยค่ะ เพราะเชื่อว่าจะไม่ใช้จาน ชาม ช้อน หม้อไห ปะปนกับมื้ออาหารที่ไม่เจ นอกจากการไม่ฆ่าสัตว์เพิ่มแล้วนั้น ขึ้นอยู่กับวิจารณญาณของแต่ละคนเลยจ้า หรืออะไรที่เราทำแล้วเราสบายใจ ไม่ได้ไปเบียดเบียนใคร หรือทำให้ใครเดือดร้อนมากนักก็ทำเถอะค่ะ ถือว่าร่วมบุญกันค่ะ
story : ออ-ร-ญา
illustration : SINEENAT takrathok
ปฏิทินปลูกผัก ปลูกอย่างไรให้มีผักกินทั้งปี