รวมไอเดียกระบะปลูกผักสวนครัวแบบต่างๆ สวยด้วยและกินได้ มีพื้นที่ไม่มากก็ปลูกได้

สวนสวยๆใครก็อยากมี แต่เราเชื่อว่ากระบะปลูกผักสวนครัวในบ้านที่สวยและกินได้ด้วยก็เป็นสวนอีกรูปแบบหนึ่งที่เจ้าของบ้าน หลายคนใฝ่ฝัน เพราะอะไรก็ตามที่เราลงมือปลูกเอง คอยเฝ้าดูการเจริญเติบโต กระทั่งเก็บมารับประทานได้ก็ถือเป็นความภูมิใจของผู้ปลูกไม่น้อย ทว่าจะทําสวนสวยด้วยกินได้ด้วยอย่างไรให้เก๋ เรามีตัวอย่างมาให้เลือก ไปทําตามกัน แต่ก่อนอื่น เรามาเตรียมพื้นที่กันคร่าวๆ เพื่อให้ปลูกได้ง่ายขึ้น ดังนี้

ผูกตะแกรงเหล็กเป็นกล่องบรรจุกรวดภายในให้ดูเหมือนเป็นวัสดุกรุผิวและตีกรอบไม้ทับอีกชั้น ภายในปลูกพืชผักผสมผสานกับไม้ประดับและวางของตกแต่งแทรกเข้าไปในแปลงต้นไม้เพิ่มสีสัน บริเวณที่ติดกับผนังบ้านทําระแนงยึดให้พืชผักประเภทเลื้อยเกาะเกี่ยวขึ้นไปได้ สําหรับที่นั่งทําเป็นกล่องไม้ลอยตัว กําหนดขนาดให้พอดีกับช่องว่างของกระบะเพื่อให้สวมเข้าแล้วดูเหมือนที่นั่งกับกระบะต้นไม้เป็นชิ้นเดียวกัน

1.เลือกพื้นที่ บริเวณที่จะทําแปลงผักสวนครัวควรได้รับแสงแดดเต็มที่ตลอดทั้งวันหรืออย่างน้อย6ชั่วโมง หากเป็นบ้านจัดสรรก็ควรอยู่บริเวณทิศใต้หรือด้านที่ไม่ได้รับเงาจากตึกข้างเคียงมาบัง

2.เลือกรูปแบบสวนครัว บ้านที่มีพื้นที่ไม่มากนัก สวนครัวกระถางหรือแขวนก็เป็นทางเลือกที่น่าสนใจ แต่หากมีพื้นที่เพิ่มขึ้นมาอีกสักหน่อยก็สามารถทําแปลงผักได้ จะทําเป็นแปลงแบบดั้งเดิมหรือยกกระบะขึ้นมาโดยออกแบบให้สวยงามเพื่อใช้ตกแต่งสวนด้วยในตัวก็ได้

3.เลือกชนิดพืช นอกจากพืชผักที่เราชอบและใช้งานบ่อยๆแล้ว หากเลือกชนิดที่มีรูปทรง สีสัน และเท็กซ์เจอร์แตกต่างกันก็สามารถใช้ทดแทนไม้ประดับได้ หรือจะปลูกไม้ดอกไม้ใบสวยๆแซมในแปลงผักเพื่อช่วยตกแต่งก็ไม่เลว อีกทางเลือกคือ ใช้พืชสมุนไพรกลิ่นหอมจากต่างประเทศที่มีรูปทรงสวย เช่น โรสแมรี่ มินต์ ไธม์ พาร์สลีย์ พืชเหล่านี้มีเท็กซ์เจอร์ใบสวย ทําให้สวนของคุณดูไม่เรียบเกินไป

4.เลือกขนาด ข้อกําหนดในการทําแปลงผักไม่มีขนาดตายตัว แต่ความกว้างของแปลงควรมีระยะให้มือเอื้อมถึงเพื่อจัดการได้ง่ายโดยอยู่ที่ประมาณ1.20-1.50เมตร (สําหรับแปลงผักที่เข้าได้ทั้งสองด้าน) และเว้นระยะทางเดินประมาณ75เซนติเมตร ก็จะเข้าไปใช้งานได้ง่ายขึ้น

หล่อคอนกรีตเป็นกระบะต้นไม้ 3 ใบ ให้เป็นเสมือนพนักพิงและเท้าแขนทั้งสองด้าน ยึดที่นั่งไม้เข้ากับกระบะให้มั่นคงแข็งแรง และทาสีกระบะเพิ่มความสดใส สําหรับพรรณไม้อาจเลือกชนิดผักที่มีอายุยาวสักหน่อย เพื่อไม่ให้กระบะโล่งเกินไปเมื่อเก็บเกี่ยวไปแล้ว หรือจะปลูกไม้ประดับแทรกกันไปก็ได้

กระบะต้นไม้ + ที่นั่ง

ออกแบบที่นั่งที่ต่อเชื่อมกับกระบะต้นไม้ ใช้ประโยชน์ได้ทั้งสองฟังก์ชัน คือนั่งและปลูกได้ในตัว ลักษณะนี้ควรหลีกเลี่ยงพืชที่มีใบคม มีขนหรือหนามซึ่งทําให้ระคายเคือง เช่น ตะไคร้ มะเขือ มะกรูด พริกชะอม

วางกระถางไว้บนเคาน์เตอร์ครัวใกล้กับหน้าต่างเพื่อให้ได้รับแสงแดด ทั้งยังตกแต่งได้ ใช้ง่ายด้วยโดยซ้อนกระถางพลาสติกไว้ในถังสังกะสีอีกชั้นเพื่อไม่ให้น้ําระบายออกมาเลอะเทอะ
ถังไม้ใบสวยปลูกโรสแมรี่ ที่มีทรงพุ่มขนาดใหญ่ วางเป็นจุดเด่นประดับสวนด้วยในตัว

สวนกระถาง ตั้งได้ โชว์ได้

สําหรับผู้มีพื้นที่จํากัด แนะนําให้จัดเป็นสวนกระถางก็ง่ายดี พืชผักสวนครัวส่วนใหญ่มีระบบรากตื้นอยู่แล้ว เลือกภาชนะที่มีความลึกสัก20-30เซนติเมตรเป็นอย่างน้อยก็เพียงพอ หากใครทําครัวบ่อยๆ จะยกกระถางมาปลูกในครัวบริเวณที่แสงแดดส่องถึงก็ใช้ได้เช่นกัน

หม้อใบเก่าไม่ใช้แล้วนํามาปลูกผักแบบนี้ก็ดูแลและเก็บง่ายดี ลองปลูกพืชที่ใช้โรยหน้าอาหารนิดๆหน่อยๆเช่น ผักชี สะระแหน่ หอม พืชเหล่านี้ดูแลไม่ยาก ปลูกไว้ใกล้มือก็ใช้สะดวกดี
นําลิ้นชักที่ไม่ใช้แล้วมาทาสีสดใสยึดเข้ากับกรอบไม้เป็นแนวรั้วเตี้ยแบบง่ายๆและใช้เป็นกระบะปลูกต้นไม้ขนาดย่อม โดยปลูกผสมผสานพืชผักหลายชนิดเข้าด้วยกันเป็นไอเดียนําของเหลือใช้มาทําให้เกิดประโยชน์
ถุงปลูกต้นไม้ลักษณะนี้มีขายทั่วไปในต่างประเทศ ในบ้านเราอาจประยุกต์ใช้กระสอบพลาสติกใส่เครื่องปลูกที่มีน้ําหนักเบาและเจาะช่องปลูกต้นไม้ได้เช่นกัน ทําตะขอเกี่ยวยึดเข้ากับกําแพงให้เรียบร้อย ข้อควรระวังคือ การปลูกพืชแบบนี้มักสูญเสียความชื้นได้ง่าย จึงควรให้น้ํามากเป็นพิเศษ

สวนแนวตั้งกินได้

ไม่ว่าจะเป็นสวนแนวตั้งที่มีเครื่องปลูกจริงจังหรือไม้เลื้อย เพียงมีพื้นที่บริเวณผนังว่างสักหน่อยก็สามารถปลูกพืชกินได้ริมกําแพงบ้านเราได้ไม่ยากจะทําโครงสร้างรองรับสวนแนวตั้งจริงจังหรือทําตะแกรงให้ไม้เลื้อยเกาะขึ้นไปก็ใช้ได้

การทําซุ้มผักก็เป็นสวนแนวตั้งแบบง่ายๆ อาจใช้ซุ้มผักสําเร็จสวยๆตามท้องตลาดหรือใช้ไม้ไผ่ทําเองแต่ดีไซน์ให้ดูเก๋ขึ้นมาหน่อยเพื่อให้ใช้ประดับสวนได้ด้วย ชนิดพืชที่ปลูกขึ้นซุ้ม ได้แก่ ถั่วฝักยาว แตงกวา มะเขือเทศ
ทําตะแกรงยึดเข้ากับผนังสําหรับพืชประเภทเลื้อยเช่น รางจืด ตําลึง อัญชัน ซึ่งนําไปใช้ประกอบอาหารได้และช่วยลดความร้อนให้ผนังได้เป็นอย่างดี หากไม่อยากลงทุนกับโครงสร้างราคาแพง ปรับใช้เป็นระแนงไม้หรือขึงลวดเป็นชั้นๆก็ได้เช่นกัน
แปลงผักรูปทรงยาว หากปลูกผักสีเขียวไม่กี่ชนิดก็ดูน่าเบื่อเกินไปลองตกแต่งแปลงโดยใช้ของสวยๆมีสีสัน เช่น กังหันลม ตุ๊กตาสัตว์หุ่นไล่กาทํามือ และจัดโซนผักแต่ละชนิดปลูกสลับกันเพื่อให้เก็บรับประทานได้ตลอดปี

แปลงต้นไม้แนวใหม่

หากพูดถึงแปลงผักแล้ว หลายคนคงนึกถึงผักที่ปลูกลงดินเป็นแถวยาวๆธรรมดา แต่เราสามารถเพิ่มลูกเล่นให้แปลงต้นไม้เหล่านี้ดูสวยงามขึ้นได้ ไม่ว่าจะเป็นการนําของตกแต่งมาจัดวางแทรกลงไป ใช้ไม้ดอกแซมให้มีสีสัน หรือตกแต่งกระบะยกขึ้นมาเป็นแปลงต้นไม้แบบสมมาตร ก็ดูเป็นระเบียบเรียบร้อยและจัดการง่ายดี และควรวางแปลงในแนวเหนือใต้เพื่อให้แสงส่องได้ทั่วถึง

ผสมผสานพืชผักหลายชนิดเข้าด้วยกัน มีทั้งแบบที่ปลูกลงแปลงโดยตรงและปลูกในกระถาง จัดไล่ระดับสูงต่ําและสีสันให้ดูไม่เรียบเกินไป เว้นระยะในแปลงโดยใช้แผ่นไม้วางพาดสําหรับเป็นที่ยืนเมื่อเข้าไปจัดการต้นไม้ เลือกใช้ผนังสีสดอย่างน้ําเงินเข้มก็ทําให้พืชผักดูสวยสะดุดตาดี
ไอเดียการปลูกผักเข้ากับไม้ดอกเพื่อล่อแมลงที่มีประโยชน์ให้ช่วยกําจัดแมลงศัตรูพืช ทั้งยังเพิ่มสีสันในแปลงได้ดี ระหว่างแปลงผักแต่ละชนิดควรเว้นระยะห่างประมาณ 20-30 เซนติเมตร เพื่อให้เดินเข้าไปดูแลต้นไม้ที่อยู่ลึกเข้าไปได้ ลักษณะแปลงแบบนี้ยังนําไปใช้กับพื้นที่เล็กๆอย่างหน้าบ้านหรือหลังบ้านจัดสรรได้ง่ายด้วย
ลักษณะการใช้กิ่งไม้มาสานเป็นกระบะต้นไม้ก็เป็นอีกหนึ่งไอเดียที่ทําให้สวนดูนุ่มนวลกว่าก่อคอนกรีตขึ้นมาเป็นรูปแบบกระบะต้นไม้ที่นิยมในต่างประเทศ สําหรับบ้านเราอาจเลือกใช้ไม้ราคาถูกอย่างไม้ไผ่ เถาวัลย์ หรือกิ่งไม้เหลือใช้

เรื่อง : “วรัปศร”

ภาพ : คลังภาพบ้านและสวน

สวนคนเมืองขนาดเล็ก ปลูกผักและเลี้ยงไก่ไข่ไว้บริโภคได้ตลอดทั้งปี

สรุปสิ่งที่ควรรู้และขั้นตอนปลูกผักทานเอง แบบพร้อมเอาไปใช้ได้จริง

รวมสูตรน้ำหมัก&ปุ๋ยหมัก สำหรับปลูกผักปลอดสารพิษ