การแลกเปลี่ยนแนวความคิดของคุณ ยศพล บุญสม และคุณ ประพันธ์ นภาวงศ์ดีจาก Shma และ Shma SoEn ในหัวข้อ Inclusive River
“This project is wake up call to the people of Bangkok to relook at who has the right to decide how the river should be developed.”
ในระหว่างการพัฒนาเมือง หลายการตัดสินใจของภาครัฐมักขึ้นอยู่กับการยึดกับนโยบายในภาพกว้าง ขาดการทำความเข้าใจในรายละเอียด นโยบายที่ดีนั้นเป็นสิ่งที่สำคัญอย่างไม่ต้องสงสัย ทว่าเมื่อเกิดการตัดสินใจรื้อหรือสร้างบางอย่างลงในพื้นที่เมือง การเปลี่ยนแปลงย่อมยังผลต่อทุกชีวิตในละแวก ในย่าน ในเมือง จนอาจถึงผู้คนทั้งประเทศอย่างเป็นห่วงโซ่ไม่ทางใดก็ทางหนึ่ง หากโครงการก่อสร้างใด ๆ กระทบกับทรัพยากรธรรมชาติหรือสิ่งแวดล้อมที่สำคัญระดับชาติ
แม่น้ำเจ้าพระยาคือหนึ่งในตัวอย่างนั้น การสร้าง “ทางเลียบแม่น้ำเจ้าพระยา” ซึ่งกำลังเป็นที่ถกเถียงและรัฐบาลก็กำลังดำเนินการอยู่เบื้องหลังอย่างต่อเนื่อง นำมาซึ่งความสุ่มเสี่ยงต่อการสูญเสียความสัมพันธ์ระหว่างคน เมือง และแม่น้ำ แม่น้ำซึ่งเคยเป็นที่ตั้งรกรากของคนไทย เป็นทั้งแหล่งอาศัย และแหล่งอาหาร อาจกลายเป็นแหล่งกักขยะจากพื้นดาดคอนกรีตซึ่งยื่นล้ำไปในแม่น้ำ และเป็นเพียงกำแพงแยกน้ำกับคนออกจากกันด้วยงานออกแบบที่ผิดบริบทแทนที่จะกลายเป็นพื้นที่ของทุกคนดังที่วาดฝัน หากกระบวนการเก็บข้อมูลและการออกแบบ ไม่ได้ให้สิทธิ์กับคนทุกคนในการมีส่วนร่วมอย่างถูกต้องจริงจัง
ทัศนคติการพัฒนาเช่นนี้เรียกได้ว่าเป็นทัศนคติแบบ Exclusive คือการแบ่งแยก แบ่งแยกคน แบ่งแยกธรรมชาติ แบ่งแยกเมือง แบ่งแยกความร่วมมือ เป็นทัศนคติที่มองเมืองเป็นเพียงสิ่งปลูกสร้าง หากแท้จริงแล้วเมืองนั้นเป็นดังระบบนิเวศน์ที่เต็มไปด้วยความสัมพันธ์ ทัศนคติของการพัฒนาเมืองจึงต้องเอื้อให้ความสัมพันธ์นั้นยั่งยืนยิ่งขึ้น การหลอมรวม หรือ Inclusion คือทัศนคติที่หมายถึงการร่วมมือ การผนวกข้อมูล ผนวกผู้คน ผนวกธรรมชาติ เพื่อร่วมกันสร้างสรรค์เมืองให้ดีขึ้น จึงเป็นสิ่งสำคัญในยุคนี้
“Inclusive City” คือสิ่งที่ Shma นำเสนอ ซึ่งหมายถึงเมืองที่ตอบรับกับความต้องการของทั้งผู้คนและธรรมชาติ และให้ผู้คนมีส่วนร่วมในการสร้างสรรค์นั้นด้วยในขณะเดียวกันให้ผู้คนทุกฝ่ายมีส่วนร่วมอย่างแท้จริง ส่งเสริมสิทธิ และสถานะพลเมือง เมื่อนั้น นโยบายที่เหมาะสมก็น่าจะดำเนินไปได้อย่างยั่งยืน
ดูรายละเอียด ข้อเสนอรูปแบบพื้นที่ริมน้ำในบริบทที่มีความแตกต่างกัน เพิ่มเติม คลิก
ติดตามรายละเอียดเพิ่มเติมที่ Facebook: 2017 IFLA APR Congress และ Website IFLA
เรื่อง: Bundaree D. และ กรกฎา
ภาพ: เอกสารประชาสัมพันธ์